Peper en Zout

Publicatie
Hilde Van Parys (2024, aanvulling), Nico Wouters (1998)

Peper en Zout (1868) was een Vlaamsgezind Brugs weekblad, dat de Vlaamse Broederbond en de ontluikende arbeidersbeweging samen probeerde te brengen.

Volledige titel
Peper en Zout
Periode
januari 1868 -
januari 1869
Leestijd: 2 minuten

Peper en Zout, dat de ondertitel ‘onpartijdig volksblad’ droeg, verscheen wekelijks te Brugge van januari 1868 tot december 1868. Stichter en uitgever was de Vlaamsgezinde dichter en prozaschrijver Frans van den Berghe (1847-1870).

Van den Berghe maakte deel uit van een groep Vlaamsgezinde progressieven die zich in 1864 van de werkliedenvereniging de Vlaamse Broederbond afscheurde om De Klauwaerts De Klauwaerts
De Klauwaerts was een Brugse Vlaamsgezinde werkliedenvereniging (1864-1872). Ze streefde naar democratisering en verdediging van de Vlaamse eisen. Lees meer
te vormen. Na de redactie van twee volksalmanakken richtte hij het weekblad Peper en Zout op. Onder meer Emiel Moyson Moyson, Emiel
Lees meer
en Karel Versnaeyen maakten deel uit van de redactie.

Onder het motto ‘Vrijheid Moedertaal Broederliefde’ ontwikkelde Van den Berghe een progressief programma dat de Vlaamse ontvoogding verbond met de arbeidersstrijd.

De ‘onpartijdigheid’ van het weekblad lokte heel wat schampere reacties uit in de pers Pers
Van bij het ontstaan van de Vlaamse beweging vervulde de Nederlandstalige pers een belangrijke rol als spreekbuis. De veelheid aan Vlaamse kranten en (week)bladen die in de 19de en 20ste ... Lees meer
. Onder meer de Brugse katholieke krant ’t Jaer 30 't Jaer 30
’t Jaer 30 was een weekblad (1864-1870) onder redactie van Guido Gezelle. Het steunde de progressieve oppositiestroom van de onafhankelijke volkspartij tegen de doctrinair-liberale regeri... Lees meer
, nam geen blad voor de mond en publiceerde vaak spotliederen over Peper en Zout.

Bij de parlementsverkiezingen van juni 1868 voerde de krant oppositie tegen de kandidatuur van liberaal kopstuk Adolphe de Vrière. Dit werd hen niet in dank afgenomen en op verkiezingsdag werd Van den Berghe door enkele leden van Les Amis du Progrès, een Brugse vereniging van jonge liberalen, afgeranseld. Op het proces enkele maanden later werden de beschuldigden – bij gebrek aan bewijs – vrijgesproken.

Op 13 december 1868 verscheen het 50ste en meteen laatste nummer van Peper en Zout. Frans van den Berghe startte enkele weken later met een nieuw weekblad. Vooruit Vooruit (1869)
Lees meer
verscheen voor het eerst op 31 januari 1869 en profileerde zich als orgaan van de Vlaamse afdeling van de Internationale Werkersvereeniging.

Literatuur

– Baldadigheden, in: Gazette van Brugge, 17 juni 1868.
– Korrektionnele rechtbank van Brugge Zaek Peper en Zout, in: De Westvlaming, 15 augustus 1868.
– R. van Eenoo, Een bijdrage tot de geschiedenis van de arbeidersbeweging (1864-1914) (IUCHG, Bijdragen 4, 1959).
– R. van Eenoo, De pers te Brugge: 1792- 1914. Bouwstoffen (IUCHG, Bijdragen 20, 1961).
– R. van Eenoo, Bij de wieg van het standbeeld van Jan Breydel en Pieter de Coninc, in: E. de Jonghe (red.), Liber Amicorum André Vanhoutryve, 1990, pp. 219-234.
– K. Calis, Brugse verzen: kranten als bron voor literair onderzoek, geraadpleegd op 30 maart 2023, op: https://brugseverzen.wordpress.com/2018/12/31/studiedag-guido-gezellege….
– M. Oukhow, Pers en propaganda (1854-1876), geraadpleegd op 30 maart 2023, op: https://www.marxists.org/nederlands/oukhow/1960/1960propaganda2.htm

Suggestie doorgeven

1975: Michel Oukhow (pdf)

1998: Nico Wouters

2024: Hilde Van Parys

Databanken
Digitaal

Inhoudstafel