Algemeen Vlaamsch Democratisch Verbond

Organisatie
Pieter Van Hees / Luc Vandeweyer (2023, ongewijzigd), Pieter Van Hees / Luc Vandeweyer (1998)

Het Algemeen Vlaamsch Democratisch Verbond (1918) was een socialistische en pacifistische organisatie in het 1ste bataljon van het 5de Linieregiment aan het IJzerfront. Oprichter was Antoon Pira.

Oprichting
1918
Stopzetting
1918
Leestijd: 2 minuten

Socialistische organisatie, opgericht door Antoon Pira Pira, Antoon
Lees meer
in het eerste bataljon van het 5de Linieregiment aan het IJzerfront in het voorjaar van 1918.

De organisatie vertoonde naast socialistische elementen ook een zekere mate van pacifisme Pacifisme
Lees meer
. Pira had, als militair in Frankrijk verblijvend, contact gehad met de Franse pacifist J. Caillaux, die vrede met Duitsland wenste door onderhandelingen.

In het eerste pamflet van de organisatie, Mannen aan den IJzer, was sprake van een vaag Vlaams-sociaal programma, waarin noch de Belgische staat werd aangevallen door federalisme Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer
te eisen, noch een specifiek pacifistisch geluid weerklonk. In een tweede pamflet klaagde Pira echter de ondemocratische besluitvorming van de uitgeweken Belgische regering aan. Hij wilde een nieuw parlement met vertegenwoordigers van de soldaten en de uitgeweken Belgen. Nog radicaler was het uitroepen van een werkstaking aan het front op 11 juni 1918 te Oostvleteren. Deze verliep echter na zijn arrestatie op 19 juli. Pira heeft met zijn organisatie zeker invloed uitgeoefend op de oorlogsmoede soldaten en ook de leiding van de Frontbeweging Frontbeweging
Aan het IJzerfront manifesteerde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog flamingantisch verzet tegen de taaltoestanden in het leger. Naarmate het zich meer en meer organiseerde en groeide, vo... Lees meer
in een moeilijk parket gebracht. Deze had juist af te rekenen met de in haar ogen mislukte zending van Jules Charpentier Charpentier, Jules
Jules Charpentier (1893-1982) liep in april-mei 1918 als een van de zogenoemde ‘sublieme deserteurs’ over naar het Duitse leger, om op vraag van de Frontbeweging contact te zoeken met de ... Lees meer
en zijn metgezellen ( Sublieme Deserteurs Sublieme Deserteurs
De zogenaamde ‘Sublieme Deserteurs’ waren overlopers die in het voorjaar van 1918 door de Frontbeweging naar de Duitse linies werden gestuurd om contact op te nemen met het activisme. ... Lees meer
). De Frontleiding bestreed Pira krachtig en kwam met een duidelijk eigen programma voor het geval dat de Duitse overmacht te groot zou worden. Het is waarschijnlijk dat Pira tot de oprichting van zijn Verbond en het uitroepen van de werkstaking geïnspireerd werd door de Russische revolutie en het optreden van de sovjets. Het Verbond heeft na Pira's arrestatie geen rol van betekenis meer gespeeld.

Literatuur

– L. Devliegher en L. Schepens, Front 14/18, 1968.
– L. Schepens, 14/18. Een oorlog in Vlaanderen, 1984.
– A. de Bruyne, Jules Charpentier. Afgezant van de Frontbeweging, 1989.

Suggestie doorgeven

1973: Luc Schepens (pdf)

1998: Pieter Van Hees / Luc Vandeweyer (pdf)

2023: Pieter Van Hees / Luc Vandeweyer

Inhoudstafel