Bellefroid, Paul

Persoon
Pieter Van Hees (2023, ongewijzigd), Pieter Van Hees (1998, aanvulling)

Jurist Paul Bellefroid (1869-1959) was politicus voor de katholieke partij en zette zich in voor de vernederlandsing van de rechtspraak. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij betrokken bij het activisme. Daarna was hij hoogleraar in Nijmegen.

Volledige voornaam
Jan H.P.
Geboorte
Hasselt, 15 februari 1869
Overlijden
Nijmegen, 14 februari 1959
Leestijd: 3 minuten

Volgde de humaniora aan het Sint-Jozefscollege te Hasselt en studeerde daarna rechten te Leuven (1887-1891), waar hij actief was in Met Tijd en Vlijt Met Tijd en Vlijt
Met Tijd en Vlijt was een Vlaamsgezind Studentengenootschap dat in 1836 aan de Leuvense universiteit werd opgericht en bleef bestaan tot na de Tweede Wereldoorlog. Het speelde tot 1875 e... Lees meer
en in de Vlaamsche Strijdersbond Vlaamsche Strijdersbond
Lees meer
. Na zijn studie vestigde Bellefroid zich als advocaat te Hasselt en werd in 1896 docent voor de Nederlandstalige cursussen strafrecht, strafvordering en notariaat aan de universiteit te Luik. Als katholiek speelde hij een rol in de lokale politiek. Hij was gemeenteraadslid te Hasselt (1895-1918), schepen van onderwijs (1907-1912) en provincieraadslid (1899-1918).

Bellefroid zette zich bijzonder in voor de vernederlandsing van de rechtspraak. Hij maakte talrijke vertalingen van Franstalige wetsteksten en verzorgde een woordenboek van rechtstermen (Dictionnaire français-néerlandais des termes de droit, 1897; Formulierboek voor Burgelijke Rechtspleging, 1933). Daarnaast hield hij zich bezig met taalkundig onderzoek van het Limburgs dialect. Zowel de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (KANTL, 1886) is een instelling die zich in de loop van haar geschiedenis heeft ingezet zowel voor taalculturele, -wetenschappeli... Lees meer
als de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde Maatschappij der Nederlandse Letterkunde
De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde is een letterkundig-historisch genootschap dat in 1766 in Leiden werd opgericht. Lees meer
te Leiden erkenden zijn verdiensten op dit terrein.

De vernederlandsing van de universiteit te Gent vond in hem een warm pleitbezorger. Hij sprak zich daarover uit op een congres van het Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer
in 1905 en in de provincieraad in 1911, waar hij een ruime meerderheid achter zich kreeg en waar hij zich ook uitsprak voor een trapsgewijze vernederlandsing van de cursussen aan de Katholieke Universiteit Leuven.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog stond hij positief tegenover het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
. Oog hebbend voor de sociaal-economische vraagstukken van Limburg nam hij zitting in de Vlaamsche Mijnraad, een afdeling van het activistische ministerie van arbeid en nijverheid. Na de Duitse nederlaag week hij uit naar Nederland en behaalde te Utrecht de nodige juridische graden om zich er als jurist te vestigen. Om niet bij verstek veroordeeld te worden keerde hij op 26 juli 1921 terug. Hoewel het assisenhof te Tongeren hem vrijsprak en eerherstel gaf, bleef hij in Nederland. In 1923 volgde een benoeming tot hoogleraar aan de faculteit rechten van de zo juist opgerichte katholieke universiteit te Nijmegen. Op juridisch terrein bleef hij actief en publiceerde hij ook in Vlaamse tijdschriften. De V.B. bleef hij volgen. Zo diende hij Herman Vos Vos, Herman
Herman Vos (1889-1952) engageerde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog in het activisme. Vanaf 1925 was hij parlementslid voor de Frontpartij. Toen het Vlaams-nationalisme zich in de jaren... Lees meer
van advies bij het opstellen van een Federaal Statuut van 1931.

Werken

– Dictionnaire français-néerlandais des termes de droit, 1897.
– Formulierboek voor Burgelijke Rechtspleging, 1933.
– R. Victor (ed.), 'Wetboeken en rechtstaal. Opstellen van wijlen Prof. J.H.P. Bellefroid', in Vlaamse Rechtskundige Bibliotheek, 1962, p. 25.

Literatuur

– R. Victor, 'Prof. J.H.P. Bellefroid', in Rechtskundig Weekblad (1949-1950), kol. 913-924.
– F.J. de Waele, 'In memoriam Prof. Mr. J.H.P. Bellefroid', in Jaarboek van de KVAWLSKB (1959), p. 257-263.
– J. Droogmans, 'Prof. Mr. J.H.P. Bellefroid', in Limburgse Bijdragen jg. 28 (1959), p. 24-25.
– id., 'Prof. Mr. J.H.P. Bellefroid', in NBW, II, 1966.
– J. Brons, 'J.H.Paul Bellefroid', in Twintig Eeuwen Vlaanderen, XIV, 1976, p. 47-50.
– L. Gevers, Bewogen Jeugd. Ontstaan en ontwikkeling van de katholieke Vlaamse studentenbeweging (1830-1894), 1987.
– L. Vandeweyer, 'Het activisme in Limburg tijdens de Eerste Wereldoorlog', in Limburg - Het Oude Land van Loon, nrs. 2-3 (1997), p. 97-139 en p. 193- 230.

Suggestie doorgeven

1973: Pieter Van Hees (pdf)

1998: Pieter Van Hees (pdf)

2023: Pieter Van Hees

Databanken

Inhoudstafel