Courtmans, Jan
Jan Baptist Courtmans (1811-1856), leraar, auteur van een aantal leer- en leesboeken en echtgenoot van schrijfster Joanna Berchmans, ijverde voor beter onderwijs van de Nederlandse taal en voor de verbreiding van de Nederlandse taalkennis.
Jan Courtmans was de zoon van een kleermaker. Hij gaf van 1833 af les in het stedelijk onderwijs te Gent. Courtmans huwde op 20 januari 1836 Berchmans, die hij stimuleerde in haar liefde voor het Nederlands. In 1836 werd hij secretaris van de in dat jaar te Gent opgerichte Maetschappij van Vlaemsche Letteroefening met als kenspreuk: De Tael is gan(t)sch het Volk De Tael is gansch het Volk
Lees meer .
In 1843 werd hij leraar in de Nederlandse taal- en letterkunde en opvoedkunde aan de Rijksnormaalschool van Lier Rijksnormaalschool van Lier
De Rijksnormaalschool in Lier (1817-1830, 1844-2012) ging de concurrentie aan met de vrije normaalscholen en vormde meerdere generaties Nederlandstalige intellectuelen in Vlaanderen: ond... Lees meer . Courtmans stelde voor de jeugd een aantal leer- en leesboeken samen, en ijverde voor beter onderwijs Onderwijs
Lees meer van de Nederlandse taal en voor de verbreiding van de Nederlandse taalkennis. Hij overleed op vijfenveertigjarige leeftijd na een slepende ziekte.
Werken
– Kleine Diergaerde voor kinderen, 1837.
– Vlaemsche Encyclopedie of kunstschat, 1841.
– Nederduitsche Spraekkunst naar C.J. Beyer en N. Anslyn, ingerigt ten gebruike der Vlaemsche schoolen, met de toegepaste oefeningen, 1842.
– Volkslied voor twee of drie stemmen, 1846.
– Praktische spraakkunst, ten gebruike der onderwyzers en leerlingen, 1847.
– Kern van zedelijke toneelstukjes, 1855.
Literatuur
– J.F. Frederiks en F.J. van den Branden, Courtmans Jan Baptist, in: Biographisch Woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche Letterkunde.
– F. Snellaert, Courtmans, Jean Baptiste, in: Biographie Nationale, 1873, dl. 4.
– G. Degroote, Vrouwe Courtmans, brieven aan haar zoon Emile, in: Handelingen van de KZMTLG, 1964, pp. 125-126.
ndash; R. Turkry, De Lierse normaalschool in relatie met de Nederlandse letterkunde, in: 't Land van Ryen, 1967, pp. 102-125.
– L. van Leemput (red.), 175 jaar Rijksnormaalschool te Lier : gedenkboek 1817-1992, 1992, dl. 1.
– H. Bonné, 200 jaar Rijksnormaalschool Lier, 2021.