De Backer, Aloïs

Persoon
Frans-Jos Verdoodt (2023, ongewijzigd), Frans-Jos Verdoodt (1998)

Notaris Aloïs de Backer (1858-1904) speelde een prominente rol in de daensistische beweging. Hij was volksvertegenwoordiger voor de Christene Volkspartij.

Volledige voornaam
Aloysius A.
Pseudoniem
Wizius Bakkerskwast
Geboorte
Denderhoutem, 26 mei 1858
Overlijden
Denderhoutem, 25 mei 1904
Leestijd: 2 minuten

Werd geboren in een landbouwersgezin en arbeidde na de basisschool in Denderhoutem en in Deux-Acren op het kleine bedrijf van zijn vader. De Backer onderbrak die bezigheid om (wellicht gedurende twee schooljaren) algemeen onderwijs te volgen in een private instelling in Ninove. In 1884 werd hij via de Centrale Examencommissie te Gent landmeter en in 1886 en 1891 via diezelfde commissie te Brussel respectievelijk kandidaat-notaris en doctor juris. Tijdens zijn zelfstudie werd hij begeleid door Jan-Baptist Vanlangenhaeke Vanlangenhaeke, Jan-Baptist
Advocaat Jan-Baptist Vanlangenhaeke (1850-1908) speelde met zijn Vlaamsgezinde en sociale acties een belangrijke rol in de daensistische beweging. Uiteindelijk stapte hij over naar de kat... Lees meer
, met wie hij een pioniersrol zou vervullen in de Daensistische Beweging Daensistische beweging
Daensistische beweging is de verzamelnaam voor een geheel van feiten, opvattingen, organisaties, personen en strijdmiddelen die tijdens de late 19de en de vroege 20ste eeuw een onderdeel... Lees meer
.

Van 1886 tot (wellicht) 1890 was De Backer notarisklerk in Denderhoutem, waar hij zich in 1891 vestigde als advocaat. In datzelfde dorp was hij van 1884 tot 1899 gemeenteraadslid, aanvankelijk als onafhankelijk katholiek en later als daensist. Van 1900 tot aan zijn dood was hij daensistisch volksvertegenwoordiger voor het arrondissement Aalst.

Vanaf 1891 was De Backer actief betrokken bij belangrijke katholiek-Vlaamsgezinde initiatieven in de regio Aalst-Ninove, zoals de Vlaamsche Sprekersbond en Het Vlaamsch Taalgilde. In laatstgenoemde vereniging kwamen hijzelf en Vanlangenhaeke in contact met Pieter Daens Daens, Pieter
Drukker Pieter Daens (1842-1918) was als broer van Adolf Daens nauw betrokken bij de daensistische beweging. Als kamerlid steunde hij de vernederlandsing van de Gentse universiteit. ... Lees meer
uit Aalst.

Tijdens diezelfde periode speelde De Backer een actieve rol bij de belangrijkste gebeurtenissen van de Daensistische Beweging: de verkiezing van Vanlangenhaeke als (de facto) onafhankelijk katholiek provincieraadslid (1891), de oprichting en uitbouw van het weekblad Klokke Roeland Klokke Roeland
Klokke Roeland (1891-1914) was een christendemocratisch weekblad uit de Denderstreek. Lees meer
(1891), de stichting van de Christene Volkspartij Christene Volkspartij
De Christene Volkspartij (1893-1919) was de eerste daensistische politieke partij. Lees meer
(1893), de verkiezingscampagne van Hector Plancquaert Plancquaert, Hector
Hector Plancquaert (1863-1953) was via zijn weekblad Het Recht een spilfiguur binnen de daensistische beweging. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij als radicale flamingant betrokken bi... Lees meer
in Waarschoot (1893), de eerste verkiezing van priester Adolf Daens Daens, Adolf
Priester Adolf Daens (1839-1907) was de grondlegger en het boegbeeld van de daensistische beweging en van de Christene Volkspartij. Lees meer
tot volksvertegenwoordiger (1894), de eerste succesrijke daensistische gemeenteraadsverkiezingen (1895), de oprichting van de Vlaamsch-Christene Volkspartij Vlaamsch-Christene Volkspartij
De Vlaamsch Christene Volkspartij (1897) was een verruiming van de daensistische Christene Volkspartij. Lees meer
(1897), de stichting van de eerste sociaal- economische organisaties van de daensisten (van 1895 af).

Ondanks zijn vele afwezigheden om gezondheidsredenen, was De Backer de enige daensist die algemeen aanzien kon verwerven in het parlement. Hij dankte dit strategische voordeel aan de vorm en de inhoud van zijn toespraken, aan het kenmerkend doseren van radicalisme en pragmatisme en aan het gunstig vooroordeel dat de progressieve rechterzijde tegenover hem betoonde als alternatief voor de betwiste positie van zijn partijgenoot priester Daens. In het parlement, waar hij zich in tegenstelling tot priester Daens niet tot de rechterzijde rekende, sprak De Backer vrijwel uitsluitend in het Nederlands. Hij nam er het eerste wetgevend initiatief voor de vernederlandsing van de Rijksuniversiteit Gent – de tekst werd in 1905, na zijn dood, ingediend door de broers Daens.

Als auteur is De Backer vermeldenswaard omwille van twee publicaties: Het Klein Familie-Wetboek (z.j.) en het Landelijk Wetboek. Daarin vulgariseerde hij respectievelijk het Burgerlijk Wetboek en de landbouwwetgeving.

Literatuur

– F.-J. Verdoodt, 'Backer, Aloysius de', in NBW, IX, 1981.
– F. van Campenhout, LDB, 1993.

Suggestie doorgeven

1973: Harry De Ceulaer (pdf)

1998: Frans-Jos Verdoodt (pdf)

2023: Frans-Jos Verdoodt

Databanken

Inhoudstafel