De Corswarem, Adriaan

Opleiding en politieke carrière

Adriaan de Corswarem behaalde na zijn studies aan het koninklijk atheneum van Hasselt de diploma's van doctor in de rechten (1871) en in de politieke en administratieve wetenschappen (1872) aan de Katholieke Universiteit Leuven. In datzelfde jaar werd hij als advocaat ingeschreven in de balie in Hasselt (1872-1909). Onder het vaandel van de katholieke partij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer zetelde De Corswarem in de Limburgse provincieraad (1876-1890 en 1906-1909) en was hij lid van de Bestendige Deputatie (1878-1890 en 1907-1909), volksvertegenwoordiger (1890-1904), gemeenteraadslid en schepen voor Onderwijs in Hasselt (1895-1907).

In Limburg was De Corswarem één van de voortrekkers van de christendemocratische beweging. Hij was de eerste voorzitter van de Gewestelijke Christelijke Bond der erkende Arbeidersmaatschappijen van Onderlinge Bijstand en Lijfrente en medestichter van de Christelijke Sociale Werken. Op 19 september 1901 zat hij het eerste Congres van Maatschappelijke en Godsdienstige Werken in Limburg voor. In 1904 richtte De Corswarem De Gids op Maatschappelijk Gebied mee op. Daarnaast werkte hij nog mee aan tijdschriften zoals De Banier De Banier (1893-1905)
De Banier was een maandblad dat verscheen in Hasselt van 1893 tot 1905. Lees meer en Limburgsche Bijdragen.

Het Nederlands als onderwijs- en rechtstaal

In de Kamer liet De Corswarem zich opmerken als pleitbezorger voor het gebruik van het Nederlands in gerechtelijke aangelegenheden en in het onderwijs Onderwijs
Lees meer . In de taalwet Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer van 4 september 1891 werd waarschijnlijk op zijn voorstel – hij trad op als verslaggever van de centrale Kamercommissie – de bepaling opgenomen die de wet ook toepasselijk maakte op het hof van beroep in Luik. Daar moest een kamer van Nederlandstalige magistraten worden samengesteld voor de behandeling in hoger beroep van correctionele processen uit Hasselt en Tongeren. In 1901 ondertekende De Corswarem mee het wetsvoorstel- Edward Coremans Coremans, Edward (1835-1910)
Advocaat Edward Coremans (1835-1910) was politicus voor de Meetingpartij en voorzitter van de Nederduitsche Bond. Gedurende 42 jaar was Coremans als kamerlid een leidende figuur van de Vl... Lees meer dat aan de basis lag van de wet- Louis Franck Franck, Louis
De inzet van Louis Franck (1868-1937) voor de vernederlandsing van het middelbaar onderwijs en de Gentse universiteit bracht hem rond 1910 op het hoogtepunt van zijn Vlaams-liberale roem.... Lees meer - Paul Segers Segers, Paul
Paul Segers (1870-1946) was een katholiek politicus, die zijn betekenis voor de Vlaamse beweging vooral ontleende aan de wet-Segers-Franck op het taalgebruik in het vrij middelbaar onderw... Lees meer (1910) op het taalgebruik in het middelbaar onderwijs.

Door zijn talrijke publicaties over administratief-gerechtelijke onderwerpen (militiewetten, openbare onderstand, onderwijs, kerkfabrieken, verkiezingen) bevorderde De Corswarem als één van de eersten het Nederlands als rechtstaal. Hij schreef een bestuurlijk wetboek in het Nederlands, maar door een tekort aan voorintekeningen kon dat niet in druk verschijnen. In 1889 stichtte hij het maandblad Het Vlaamsch Bestuur: Maatschappelijk tijdschrift voor gemeente-, kerk- en armbesturen dat hij tot aan zijn overlijden alleen opstelde en waarin hij Nederlandse vertalingen van wetten, besluiten en omzendbrieven publiceerde en van uitleg voorzag. Dit blad was lang het enige dat over dergelijke thema’s in het Nederlands berichtte. Na zijn dood hield Het Vlaamsch Bestuur op te bestaan.

Ook op lokaal niveau in Hasselt was de Corswarem actief in de sociale en culturele Vlaamse ontvoogdingsstrijd. Zo zette hij zich als voorzitter (1875-1892) en erevoorzitter (1893-1909) in voor de plaatselijke afdeling van het Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer . Als gevierd redenaar had hij daarnaast ook een ruim aandeel in de leiding en werking van tal van politieke en kerkelijke verenigingen in de Limburgse hoofdstad. Hij was ook (bestuurs)lid van Het Leesgezelschap Het Leesgezelschap
Het Leesgezelschap ontstond in 1893 als een vereniging van katholieke Vlaamsgezinde intellectuelen, die het culturele leven in Hasselt en Limburg wilde bevorderen. Lees meer .