De Laere, Stefaan

Autoritaire en Groot-Nederlandse overtuiging

Deze handelaarszoon doorliep de humaniora aan het Klein Seminarie van Roeselare, waar hij lid was van het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond
Het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond (1903-1935) was de organisatorische vormgeving van de katholieke Vlaamse studentenbeweging: een jeugdbeweging met plaatselijke bonden van ka... Lees meer (AKVS). Bij zijn afstuderen in 1930 besloot hij omwille van zijn flamingante overtuiging niet naar het diocesaan seminarie te gaan, maar in te treden bij de dominicanen. Onder meer door de figuur van Jules Callewaert Callewaert, Jules
Dominicaan Jules Laurentius Callewaert (1886-1964) verwierf bekendheid als flamingantisch predikant. Zijn sympathie voor het VNV deed hem aan het begin van de Tweede Wereldoorlog de colla... Lees meer stond deze orde te goeder naam en faam bekend in de Vlaamse beweging. Toch lijkt de jonge De Laere ook voor de dominicanen wat politiek-radicaal geweest. Om deze reden zouden zijn eerste geloften zijn uitgesteld van september naar december 1931.

De Laere studeerde filosofie en theologie aan de dominicaanse studiehuizen te Gent en Leuven, en werd in augustus 1936 priester gewijd. In 1940 behaalde hij de titel van kandidaat in de geschiedenis aan de Leuvense universiteit. Zijn werkzaamheid in de predicatie in deze jaren vond een schriftelijke neerslag in enkele devotionele brochures. In oktober 1940 stuurde hij een nota naar kardinaal Van Roey Van Roey, Ernest-Joseph
Ernest-Joseph van Roey (1926-1961) was Kardinaal-Aartsbisschop van Mechelen. Hij aanvaardde geleidelijk de onvermijdelijkheid van een eentalig Vlaanderen en bestreed het Vlaams-nationalis... Lees meer , waarin hij ervoor pleitte dat de kerk de ‘oude’, democratischgezinde orde zou loslaten om de ‘nieuwe’, autoritaire orde te omarmen. Van Roey antwoordde de pater dat het uitstippelen van de politieke koers van de Kerk Kerk
De verhouding tussen Kerk en Vlaamse beweging vertoont historisch een tweevoudig beeld. Enerzijds waren de godsdienstige en de Vlaamsgezinde overtuiging innig verstrengeld en vormde de cl... Lees meer enkel aan de bisschoppen toekwam, en verzocht hem zijn ideeën niet te verspreiden.

Uit persoonlijke notities uit de oorlogsperiode blijkt niet enkel De Laeres hang naar autoritarisme, maar ook zijn Groot-Nederlandse Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer overtuiging. Dit laatste deed hem – allicht mede onder invloed van Callewaert – aansluiting zoeken bij ‘Nederland Eén!’. Om zijn steun aan het Dietsgezinde verzet tegen de officiële VNV Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer -collaboratiepolitiek werd hij tweemaal door de Duitse bezetter gearresteerd. Na de bevrijding engageerde De Laere zich in de Gentse afdeling van ‘Liefde in Nood’, de dominicaanse hulporganisatie voor door de repressie Repressie
Lees meer getroffen families. Bij een huiszoeking in het klooster van Gent in juni 1945 werd in de kamer van de pater een grote som geld gevonden, evenals allerhande documenten die leken te wijzen op zijn betrokkenheid bij clandestiene nationaal-solidaristische groeperingen, zoals de Dietsche Studentenkring (DSK) en Ordinason. De Laere werd een tweetal maanden geïnterneerd, maar uiteindelijk in juli 1947 buiten vervolging gesteld.

Europese beweging

In de naoorlogse jaren nam De Laere afstand van zijn vroegere autoritaire ideeën. Zijn interesse ging nu volop uit naar de ontluikende Europese beweging. De pater pleitte voor ‘een echte federatie van Europese staten en volkeren’, waarbinnen niet enkel economisch werd samengewerkt maar de christelijke, mensvormende waarden van het Avondland werden gecultiveerd en uitgedragen.

Van bij haar oprichting in 1949 was hij actief in de Belgische afdeling van de Europese Beweging (EBB), en vanaf 1958 tot aan zijn overlijden organiseerde hij jaarlijks met Pasen een Europese studieweek in Vlaanderen, Nederland of Duitsland. In 1967 lag hij mee aan de basis van het Gentse Europahuis, waarvan hij tevens moderator werd. Zijn bestuurlijke functie in de Europese Vereniging voor Onderwijzend Personeel (EVOP) lag in het verlengde van verschillende doceeropdrachten (geschiedenis en kerkgeschiedenis) in de jaren 1950 en 1960, onder meer aan de Sociale School van Roeselare, het Hoger Diocesaan Godsdienstinstituut van Gent en het Europees Seminarie van de Stenoniusstichting te Maastricht.

Daarnaast was hij lid van de raad van deelgenoten van de Vlaamse Oud-strijdersbond Verbond VOS
Het Verbond der Vlaamse Oud-Strijders (VOS), opgericht in 1919, was een flamingantische vereniging voor oud-strijders van de Eerste Wereldoorlog, die in de loop van het interbellum tot ee... Lees meer (VOS) en het Algemeen Nederlands Zangverbond Algemeen Nederlands Zangverbond
Het huidige Algemeen Nederlands Zangverbond werd in 1933 opgericht onder de naam Vlaamsch Nationale Zangfeesten, als organiserend actiecomité achter het Vlaams Nationaal Zangfeest, dat in... Lees meer (ANZ).