D'Hulster, Leo
Leo D’Hulster (1784-1843) was een dichter en ijveraar voor het algemeen Nederlands.
Leo D’Hulster trok na zijn middelbare studies in Tielt in oktober 1809 naar het Grootseminarie in Gent. Hij verliet deze instelling in 1811, waarschijnlijk om financiële redenen. Daarop werd D'Hulster leraar, achtereenvolgens in het Collège Deschamps in Melle, het college van Dendermonde en van 1815 tot aan zijn eervol ontslag in 1838 in het Koninklijk Collegie in Gent (later Collège royal en Athenée royal).
D'Hulster was zeer actief in het Vlaamse literaire verenigingsleven, onder meer in de jaren 1820 als prominent lid van het in Gent gevestigde genootschap Regat Prudentia Vires Regat Prudentia Vires
Regat Prudentia Vires was een taal- en letterkundige maatschappij die in 1821 in Gent werd opgericht op initiatief van Jan Matthijs Schrant. Lees meer en in de rederijkerskamer De Fonteine De Fonteine
De Fonteine is een rederijkerskamer, de volledige aanduiding luidt: Koninklijke Soevereine Hoofdkamer van Retorica De Fonteine, gevestigd te Gent. Lees meer . Ook was hij lid van Tot Nut der Jeugd Tot Nut der Jeugd
Tot Nut der Jeugd was een ‘Antwerpsch Tael- en Dichtkundig Genootschap’ dat in 1803 werd opgericht. Het richtte zich aanvankelijk op pedagogie en later op literatuur. Lees meer in Antwerpen en Concordia in Brussel. Waarschijnlijk ontstonden toen zijn orangistische Orangisme
Het orangisme is de verzamelterm voor het verzet tegen de Belgische afsplitsing van het Koninkrijk der Nederland onder leiding van Willem I van Oranje. Lees meer sympathieën, die tot uiting komen in zijn literaire, essayistische en taalkundige publicaties.
Tot zijn literair scheppend werk behoren naast tal van gelegenheidsgedichten ook oden en lierzangen, onder meer Het Vaderland (1823), waarin hij zijn gehechtheid aan Vlaanderen bezingt. Een van zijn belangrijkste essays is een in het Frans gestelde recensie over de Reinaard-vertaling van Jan F. Willems, waarin hij aandacht schenkt aan de ontluikende Vlaamse beweging. Dit essay werd opgenomen in D'Hulsters Lettervruchten (1845), een postuum uitgegeven bundel die werd samengesteld door Prudens van Duyse Van Duyse, Prudens
Lees meer .
D'Hulster was lid van de spellingcommissie die in opdracht van de Belgische regering een aangepaste spelling van het Nederlands moest voorstellen (1837-1839). Als consequent verdediger van het algemeen Nederlands ontpopte hij zich als tegenspeler van de particularist Pieter Behaegel Behaegel, Pieter
Pieter Behaegel (1783-1857) publiceerde over taalkunde en over pedagogische onderwerpen. Tijdens de spellingoorlog na 1830 stelde hij dat Nederlands en Vlaams voortaan twee aparte talen w... Lees meer . In 1839 publiceerde D'Hulster een Woordenlyst voor spelling en uitspraek, een soort 'groen boekje' avant la lettre, in de commissiespelling.
In 1889 werd in D’Hulsters geboortestad Tielt een sociaal geïnspireerde en katholiek-flamingantische vereniging naar hem vernoemd, namelijk de D’Hulsterzonen rond apotheker Lodewijk Wostyn.
Werken
– Bijdragen in Verhandelingen en Prijsverzen en Belgische Muzen-Almanak.
– Verslag over de verhandeling van den heer Behaegel, ter oplossing van het vraegstuk in 1836 door het staetsbestuer voorgesteld over de geschilpunten ten aenzien der spelling en woordverbuiging der Nederduitsche tael, 1838.
– Woordenlyst voor spelling en uitspraek, 1839.
– P. van Duyse, D'Hulsters Lettervruchten, 1845.
Literatuur
– P. van Duyse, in: Nederduitsch Letterkundig Jaarboekje, jg. 11, 1844, pp. 163-171.
– A. vander Meersch, D'Hulster, Leo, in: Biographie Nationale, 1878, pp. 36-37, dl. 6.
– A. van Severen, Leo D'Hulster (1784-1843) een vergeten dichter uit de Hollandse tijd, in: De Roede van Tielt, jg. 5, 1974, nr. 1-2.
– H. Vanacker, Hulster, Leo d', in Nationaal Biografisch Woordenboek, 1987, dl. 12.
– W. van den Berg en P. Couttenier, Alles is taal geworden. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1800-1900, Amsterdam, 2009.
– J. Weijermars, Stiefbroeders. Zuid-Nederlandse letteren en natievorming onder Willem I 1814-1834, Hilversum, 2012.