Docx, Ludo

Persoon
Mark Deweerdt (2023)

Ludo Docx (1933-2021) was een Vlaamse priester, pedagoog en vredeswerker in het Baskenland, die onder meer als brugfiguur optrad tussen het Vlaams-nationalisme en de Baskische nationale beweging.

Geboorte
Berlaar, 11 april 1933
Overlijden
Lier, 12 december 2021
Leestijd: 3 minuten

Ludo Docx volgde secundair onderwijs aan het Sint-Gummaruscollege in Lier en de filosofische en theologische opleiding aan het Aartsbisschoppelijk Groot Seminarie van Mechelen. Na zijn priesterwijding (1 september 1957) studeerde hij pedagogie aan de Katholieke Universiteit Leuven en werd hij in 1961 leraar aan het Heilig Pius X-instituut in Antwerpen, de vroegere Katholieke Normaalschool.

Aan het begin van de jaren 1970 kwam Docx via dorpsgenoot en latere Volksunie Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer
-senator Walter Luyten Luyten, Walter
Walter Luyten (1934-2008) was een studentenleider en VU-senator, die als Heel-Nederlander voorstander was van een Vlaams-Nederlandse confederatie en zich inzette voor de volksnationalisti... Lees meer
in contact met de Baskische nationale beweging, waarin hij parallellen zag met de Vlaamse ontvoogdingsstrijd (zie Spanje Spanje
De 19de-eeuwse Vlaamse beweging cultiveerde een overwegend negatief beeld van Spanje als vreemde overheerser tijdens de 16de eeuw. In de loop van de 20ste eeuw ontstond daarnaast een acti... Lees meer
). In 1973 reisde hij met Luyten een eerste keer naar Baskenland (Baskisch: Euskadi).

Met twee collega-pedagogen, Paul Crauteels en Dirk Heyman, nam Docx in 1975 deel aan de Baskische zomeruniversiteit, over tweetalig onderwijs, en richtte hij Flandriatik Ikastolentzat (FLIK) op, het Vlaams Steunkomitee voor Baskische Scholen Flandriatik Ikastolentzat
Het in 1975 opgerichte Vlaams Steuncomité voor Baskische Schooltjes gaf morele en financiële steun aan schooltjes in Frans Baskenland. Lees meer
dat, met onder meer een jaarlijkse Baskische zangavond in Antwerpen, tot de subsidiëring ervan door de overheid (1999) geld inzamelde voor de Baskische schooltjes in Frans Baskenland.

In 1988 stapte Docx vervroegd uit het onderwijs en kreeg hij van de bisschop van Antwerpen toestemming om als priester-in-zending naar het Baskenland te gaan. Nadat hij in de benedictijnenabdij van Lazkao (Spanje) Euskara, de Baskische taal, had geleerd, vestigde hij zich in 1990 in het Franse dorp Saint-Palais (Baskisch: Donapaleu). Hij gaf in Baskenland catechetische vorming aan jongeren en verleende in zijn woning, het Vlaams-Baskische Vredeshuis Flandriako Etxea, onderdak aan pelgrims op weg naar Santiago de Compostela.

Op verzoek van José María Setién Alberro, de bisschop van San Sebastián (Baskisch: Donostia), drong Docx er vanaf 1995 bij de leiding van de nationalistisch-separatistische organisatie Euskadi Ta Askatasuna (ETA) op aan de gewapende strijd te staken. Wapenbestanden in 1996, 1998 en 2006 waren echter niet duurzaam.

In 2003 ging Docx met onder andere twee Baskische priesters voor in de eucharistieviering op de IJzerbedevaart IJzerbedevaarten
De IJzerbedevaart is een jaarlijkse herdenking van de Vlaamse gesneuvelden tijdens de Eerste Wereldoorlog, die ontstond omstreeks 1920. Dit voor de Vlaamse beweging erg symbolische gebeur... Lees meer
.

Na een nieuw ETA-wapenbestand (5 september 2010) stelde hij zijn woning als neutraal terrein ter beschikking voor vredesoverleg, waarin Setién Alberro bemiddelend optrad. Nadat ETA op 20 oktober 2011 had aangekondigd definitief de wapens neer te leggen, beschouwde Docx zijn opdracht als volbracht en keerde hij terug naar Berlaar-Heikant, waar hij tot zijn dood parochiewerk verrichtte.

Literatuur

— L. van den Weygaert, Een hechte Vlaams Baskische solidariteit, in: WIJ, 3 november 1989.
— “Ik voel me Bask met de Basken”, in: Het Nieuwsblad, 16 oktober 1999.
— J. Vranckx, “Wij zijn geen terroristen” – Antwerpse priester Ludo Docx werd Baskisch nationalist, in: Gazet van Antwerpen, 19 mei 2003.
— J. van Regenmortel, ETA legde wapens neer dankzij Vlaamse priester, in: Het Nieuwsblad, 24 november 2011.
— B. Provoost, “Toen de ETA voor vrede koos, heb ik gejubeld van geluk”, in: Gazet van Antwerpen, 17 december 2011.
— I. van Halst, “Vredeswerkers zijn gelukkige mensen” – Ludo Docx, priester en vredestichter, in: KERK&leven, 21 december 2011.
— B. Provoost, “In mijn huis zwoer de Baskische terreurgroep ETA het geweld af” – Ludo Docx, de Berlaarse “vredespriester” met iconische status in Baskenland, is overleden, in: Gazet van Antwerpen, 17 december 2021.
— M. Deweerdt, In memoriam Ludo Docx, geëngageerd Vlaming tussen de Basken, 24 december 2021, geraadpleegd op 27/07/2023, op: https://doorbraak.be/priester/

Suggestie doorgeven

1998: Nico Wouters (pdf)

2023: Mark Deweerdt

Inhoudstafel