Instituut voor Vlaamse Volkskunst

Organisatie

Het Instituut voor Vlaamse Volkskunst vzw (IVV) is erkend door UNESCO als expertisecentrum voor Immaterieel Cultureel Erfgoed, meer bepaald voor Vlaamse volksdans en volksdansmuziek, streekdrachten en vendelspelen.

Afkorting
IVV
Alternatieve naam
Vlaams Dansarchief
Oprichting
1964
Leestijd: 3 minuten

In oktober 1964 werd in Schoten een studiekring voor Vlaamse danstradities opgericht onder leiding van Frans Geens. De studiekring werd in 1974 de VZW Vlaams Dansarchief. In 1982 werd de naam van de VZW gewijzigd in Instituut voor Vlaamse Volkskunst. In 1999 werd het Instituut voor Vlaamse Volkskunst erkend in het kader van het decreet volkscultuur. IVV is niet gesubsidieerd en werkt met vrijwilligers.

Om de archiefcollectie te bewaren en te ontsluiten, werd in 2012 een samenwerking opgestart met KADOC aan de KULeuven. Momenteel zijn 24 archiefcollecties geïnventariseerd. Er werd tevens een begin gemaakt met het invullen van ODIS-fiches over personen, organisaties en manifestaties in de wereld van volkskunst.

Dansarchief

In 1965 verscheen een eerste van 19 bundels met authentieke Vlaamse dansen. Diverse levende personen en andere bronnen in de Kempen en Brabant maakten de publicaties met talrijk bijgewoonde danscursussen mogelijk. Louis Doms is een voorbeeld van een dergelijke bron. In 1978 verscheen de eerste van 14 bundels met nieuwe. In totaal werden meer dan 260 dansen gepubliceerd. Dansterminologie wordt behandeld in een specifieke uitgave. IVV nam samen met Danspunt en de Vlaamse Volkskunstbeweging Vlaamse Volkskunstbeweging
De Vlaamse Volkskunstbeweging bundelde sinds 1964 zo’n 200 volkskunstgroepen. Bedoeling was de propagering en beoefening van de Vlaamse volkskunst in al zijn vormen. Lees meer
(VVKB) het initiatief om de elektronische gegevensbank Dansbank op te richten. De Werkplaats Immaterieel Erfgoed Vlaanderen vermeldt uit Vlaanderen als waardevol erfgoed.

Streekdrachten

Personen die betrokken waren bij de volkskunstwereld, de modewereld, het geschiedkundig onderzoek op lokaal vlak, de musea en het snit en naadonderwijs startten in 1982 onderzoek naar streekdrachten in Vlaanderen onder leiding van historicus Henri Vannoppen. Bronnen waren prenten en foto´s, klassieke Vlaamse romans, signalementen van verdwenen personen, heemmusea, kleurrijke schilderijen en bejaardenhuizen. De Werkplaats Immaterieel Erfgoed Vlaanderen vermeldt zowel het dragen van streekdrachten als volksdans en volksdansmuziek in Vlaanderen als waardevol immaterieel erfgoed.

Vendelspel

Het Vlaams Vendelarchief werd opgericht in 1979. Er werden 11 uitgaven over vendelspel gepubliceerd waaronder het boek Het Vliegende Vendel (1984). Vendelinitiaties worden georganiseerd evenals het jaarlijks vendeltreffen. Sidi Larbi Cherkaoui werkte samen met het Vlaams Vendelarchief voor de productie ‘Vlaamsch’ in 2022.

Het Instituut voor Vlaamse Volkskunst heeft een eigen website en is actief via sociale media. De 47ste jaargang van het driemaandelijkse tijdschrift Volkskunst verscheen in 2023.

Literatuur

— Vlaams Dansarchief, Dans Nu 1, Schoten, 1978.
— F. Geens, E. Meersman, E. van Autenboer, Het Vliegende Vendel. Instituut voor Vlaamse Volkskunst, Schoten, 1984.
— H. Vannoppen, Streekdrachten in onze gewesten, 1994.
— Vlaams Dansarchief, Achtel Zalig Oord, Schoten 1997.
— Vlaams Dansarchief, Dansterminologie, Schoten, 2006.
— H. Vannoppen, Van hoed tot ondergoed, 2010.
— H. Vannoppen & M. Rütten, WO.I, een kruispunt in het alledaagse leven of een veranderende Vlaamse samenleving, 2018.

Suggestie doorgeven

2023: Gert Laekeman

Databanken

Inhoudstafel