Kamp van Auvours
Auvours was tijdens de Eerste Wereldoorlog een strafkamp van het Belgische leger dat mythische proporties aannam in de Vlaamse collectieve herinnering.
Auvours was tijdens de Eerste Wereldoorlog een opleidings- en verzorgingskamp van de geallieerden, gelegen op het grondgebied van de Franse gemeente Champagne vlakbij de stad Le Mans. Ook het Belgische leger leidde er haar infanterietroepen op. Al snel kreeg Auvours de reputatie een anti-Vlaams bastion te zijn. Zo kreeg de katholieke volksvertegenwoordiger Alfons van de Perre Van de Perre, Alfons
Lees meer tijdens een bezoek in augustus 1915 van de kampbevelhebber te horen dat het Vlaamse ras met zijn Germaanse bloed uitgeroeid diende te worden.
In januari 1917 besloot de Belgische legerleiding een deel van de terreinen met prikkeldraad af te zetten om er een tuchtcompagnie in te richten. Hoewel de compagnie oorspronkelijk was bedoeld voor maximum 150 gestraften, verbleef er in de herfst van 1917 een zeshonderdtal mannen. Nog tijdens de oorlog kreeg deze plek al een mythische status als symbool van de Vlaamse onderdrukking. De verhalen over de harde straffen, ellendige leefomstandigheden en talloze vernederingen die de Vlaamse soldaten in de strafcompagnies van Auvours moesten ondergaan, kregen een centrale plaats in de nationalistische funderingsmythe over het lijden van de Vlaamse soldaten aan de IJzer IJzer
IJzer was een schuilnaam waarmee de leiding van de Frontbeweging artikelen ondertekende in Ons Vaderland. Lees meer . Ze vormden de materiële bewijslast van de stelling dat Vlaamse soldaten als gevolg van hun Vlaamsgezinde overtuigingen het slachtoffer werden van een onmenselijk strafsysteem opgelegd door de Franstalige legertop (zie Leger en militaire geschiedenis Leger
Lees meer ).
De frontmythe raakte stevig verankerd in de Vlaamse collectieve herinnering. Dat komt het duidelijkst tot uiting aan de IJzertoren IJzertoren
De IJzertoren is een Vlaamsgezind monument in Diksmuide, dat in 1928-1930 werd opgericht als eerbetoon aan de Vlaamse soldaten die sneuvelden aan het IJzerfront tijdens de Eerste Wereldoo... Lees meer , de belangrijkste herinneringsplek van de Vlaamse beweging die tot vandaag de frontmythe levendig houdt. Enkele objecten op de site herdenken Auvours, waaronder een glasraam in de torenkapel en een ijzeren doornenkroon in een nis van de Paxpoort. Die objecten verbinden het strafkamp van Auvours, het martelaarschap van de Vlaamse frontsoldaten en het katholieke lijdensverhaal in één symbool (zie Houthakkers Houthakkers van de Orne
‘Houthakkers’ is een bijnaam die verwijst naar tien frontsoldaten die omwille van hun Vlaamsgezindheid van het front verwijderd werden. De legerleiding stuurde hen naar het houthakkerspel... Lees meer ).
Literatuur
– K. de Schaepdrijver en J. Charpentier, Vlaanderen weezang aan de IJzer, 1918.
– C. van Everbroeck, “Een bewustzijn geboren uit het vuur” Vlaamse slachtoffers van de Eerste – Wereldoorlog, in: A. Morelli, De grote mythen uit de geschiedenis van België, Vlaanderen en Wallonië, 1996, pp. 215–222.
– D. Vanacker, De Frontbeweging. De Vlaamse strijd aan de IJzer, 2000.
– K. Shelby, Flemish Nationalism and the Great War: The Politics of Memory, Visual Culture and Commemoration, 2014.
– S. Horvat, De vervolging van militairrechtelijke delicten tijdens Wereldoorlog I. De werking van het Belgisch krijgsgerecht, 2011.
– J. Huijbrechts, De Hel van Fresnes. Vlaamse soldaten in de Belgische militaire strafinstellingen in Frankrijk tijdens ’14-’18, 2019.
– T. Simoens & A. Vrints, Recensie van: De hel van Fresnes. Verdoemd, verguisd en achter tralies. Vlaamse soldaten in de Belgische militaire strafinstellingen in Frankrijk tijdens ’14-’18 / Jan Huijbrechts, in: WT. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging, jg. 79, 2020, nr. 2, pp. 181–183.