Schaible, Alexander

Persoon
Winfried Dolderer (2023, aanvulling), Winfried Dolderer (1998)

De Duitse jurist en ambtenaar Alexander Schaible (1870-1933) was sinds december 1914 verbonden aan het Duitse bezettingsbestuur in Brussel en werd in maart 1917 chef van de Zivilverwaltung voor Vlaanderen.

Geboorte
Freiburg, 16 februari 1870
Overlijden
Lugano, 4 oktober 1933
Leestijd: 2 minuten

Alexander Schaible was na een studie in de rechten van 1901 tot 1928 werkzaam in de overheidsdienst van het groothertogdom, sinds 1918 republiek Baden, onder meer als districtscommissaris in Heidelberg, Karlsruhe, Donaueschingen en Konstanz. Voordien was Schaible van 1899 tot 1901 secretaris van het Badisch gezantschap in Berlijn onder de toenmalige gezant Eugen von Jagemann die op zijn beurt sinds een studieverblijf in Brussel in 1868 tot in de jaren zeventig contacten onderhield met de Vlaamse beweging. Op voorstel van Jagemann werd Schaible in december 1914 verbonden aan het Duitse burgerlijk bestuur in het bezette België.

Bij de invoering van de bestuurlijke scheiding op 2 maart 1917 werd hij chef van het nieuwe burgerlijk bestuur voor Vlaanderen, een functie die hij formeel tot januari 1919 bekleedde. Snel na zijn benoeming raakte Schaible in een machtsstrijd verwikkeld met de Politische Abteilung waar toen nog de bevoegdheid voor de Flamenpolitik Flamenpolitik
Met het begrip ‘Flamenpolitik’ wordt verwezen naar de politiek die de Duitse bezetter voerde ten aanzien van de Vlaamse beweging tijdens de Eerste en de Tweede Wereldoorlog. Sommige aute... Lees meer
berustte. Het geschil eindigde met de overheveling in november 1917 van de sectie voor Vlaamse aangelegenheden van de Politische Abteilung naar het bestuur voor Vlaanderen. Overeenkomstig met het beleid van gouverneur-generaal Ludwig von Falkenhausen Von Falkenhausen, Ludwig
Ludwig von Falkenhausen (1844-1936) was van april 1917 tot november 1918 de Duitse gouverneur-generaal in België. In zijn ambtstermijn vielen de administratieve scheiding en de zelfstandi... Lees meer
kwam Schaible op voor de omvorming van de twee bestuurlijk gescheiden gebieden Vlaanderen en Wallonië tot zelfstandige staten terwijl de Politische Abteilung nu tegenstribbelde en ook de regering in Berlijn niet veel belangstelling meer toonde voor de Flamenpolitik. Onder het voorzitterschap van Schaible ging in november 1917 een commissie van ambtenaren en rechtsgeleerden aan de slag die de oprichting voorbereidde van een losse Belgische confederatie onder Duitse voogdij.

Literatuur

– F. Wende, Die belgische Frage in der deutschen Politik des Ersten Weltkrieges, 1969.
– W. Dolderer, Deutscher Imperialismus und belgischer Nationalitätenkonflikt, 1989, (Kasseler Forschungen zur Zeitgeschichte, nr. 7).
– J. Müller, Die importierte Nation. Deutschland und die Entstehung des flämischen Nationalismus, 2020.

Suggestie doorgeven

1998: Winfried Dolderer

2023: Winfried Dolderer

Databanken

Inhoudstafel