Rommelpot

Satirisch weekblad (26 december 1945 – 24 december 1949).

Werd uitgegeven door de naamloze vennootschap Ontspanningslectuur, opgericht op 28 januari 1946 te Antwerpen. De titel was geïnspireerd op Rommelpot van 't Hanekot, het hekeldicht van Joost van de Vondel. Rommelpot was een initiatief van Daniël Merlevede Merlevede, Daniël
Daniël Merlevede (1911-2014) was als scholier en student en als jongvolwassene actief in het AKVS, de Jong Nederlandsche Gemeenschap, het DSV en de leiding van AKDS en DJV. Na de oorlog b... Lees meer , die tevens de redactionele leiding op zich nam. De afgevaardigd bestuurder van Ontspanningslectuur, Martha Dolfyn Dolfyn, Martha
Martha Dolfyn (1904-2002) was de verantwoordelijke uitgeefster van het anti-repressieweekblad Rommelpot. Na het proces tegen het weekblad diende ze in 1948 haar ontslag in. Lees meer , werd verantwoordelijk uitgever. Verder waren Edgar Boonen Boonen, Edgar
Edgar Boonen (1912-1993) speelde vooral een rol in de Vlaamse beweging van 1933 tot 1940 als ‘leider‘ van het AKVS, waarvan hij de autonomie wist te bewaren, om een Volksdietse koers te v... Lees meer , Remi Piryns Piryns, Remi
Remi Piryns (1920-2004) was een Diets jeugdleider in Vlaams-nationale jeugdbeweging, bestuurder in het Algemeen-Nederlandse middenveld en ondernemer. Hij streefde naar culturele samenwerk... Lees meer , Louis Ryckeboer Ryckeboer, Louis
De Vlaamsgezinde katholiek en jurist Louis Ryckeboer (1900-1975) was vanaf 1932 stadssecretaris van Mechelen. Na de Tweede Wereldoorlog werd hij uit die functie geschorst en ontslagen. La... Lees meer en Arthur de Bruyne De Bruyne, Arthur
Arthur de Bruyne (1912-1992) was een Vlaams-nationalistisch geëngageerde kroniekschrijver en historicus van de Vlaamse beweging, die met zijn vele publicaties in belangrijke mate bijdroeg... Lees meer betrokken bij de oprichting. Algauw voegde Renaat Joostens Joostens, Renaat
Renaat Joostens (1902-1973) was dichter en jeugdschrijver. Ook werkte hij mee aan De Vlaamse Linie en Rommelpot. Lees meer zich bij dit zestal.

Rommelpot kantte zich tegen de Belgische regering en haar in Londen voorbereide besluitwetten met betrekking tot de repressie Repressie
Lees meer . Het blad veroordeelde scherp de gevolgen van de naoorlogse bestraffing van de collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer , die naar zijn mening vooral de bestraffing van de Vlaamsgezinden en niet van de landverraders op het oog had. Er werd gepleit voor een "politiek van verzoening en vergeving", evenals voor een soepele toepassing van de wet- Jules Lejeune Lejeune, Jules
Jules Lejeune (1828-1911) was minister van Justitie. Hij zette zich in voor een correcte toepassing van de taalwetten inzake strafzaken. Hij verzette zich tegen het streven van de Vlaamse... Lees meer inzake de vervroegde vrijlating voor de veroordeelden van de repressie. Lange gevangenisstraffen en executies werden afgekeurd. Rommelpot verdedigde de vervolgde Vlaamsgezinden en meende dat er uit hun rangen een economische, sociale en culturele macht zou groeien. Er werd geprotesteerd tegen de dynamitering van de IJzertoren IJzertoren
De IJzertoren is een Vlaamsgezind monument in Diksmuide, dat in 1928-1930 werd opgericht als eerbetoon aan de Vlaamse soldaten die sneuvelden aan het IJzerfront tijdens de Eerste Wereldoo... Lees meer en tegen de taaltoestanden in Vlaanderen en Brussel. Rommelpot steunde de Groot-Nederlandse Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer beweging. Het blad was echter niet anti-Belgisch, maar eiste een plaats op voor Vlaanderen. Het tijdschrift steunde de oprichting van de Vlaamse Concentratie Vlaamse Concentratie
De Vlaamse Concentratie was een naoorlogse Vlaams-nationale politieke partij (1949-1954) met Alex Donckerwolcke als voorzitter. Ze was voornamelijk anti-repressie. Lees meer (1949), waarvan het manifest in het blad werd afgedrukt.

Talrijke journalisten en letterkundigen werkten, onder een pseudoniem, mee: onder anderen Ryckeboer (Romulus Pot), Joostens (Decanus o.d. en Piet Punt), Valère Depauw Depauw, Valère
Valère Depauw (1912-1994) was een katholieke journalist en auteur. Hij schreef romans van diverse genres en richtte in 1948 de Boekengilde Brederode op, een uitgeverij die voornamelijk w... Lees meer (Piet Canneel) en Ernest Claes Claes, Ernest
Ernest Claes (1885-1968) was een schrijver van volkse romans en verhalen en een leidend ambtenaar in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Na de Tweede Wereldoorlog werd hij vervolgd wege... Lees meer (G. van Hasselt). Van Joostens verscheen een versie van Reinaard de Vos, "de zwarte met het incivieke baardje" (een satire op de repressie), die nadien door Ontspanningslectuur in boekvorm werd uitgegeven. Depauw publiceerde delen van De dood met de kogel, over de gefusilleerde katholieke volksvertegenwoordiger Leo Vindevogel Vindevogel, Leo
Leo Vindevogel (1888-1945) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die tijdens de bezetting oorlogsburgemeester van Ronse was en daarvoor na de oorlog ter dood veroordeeld werd. Zijn... Lees meer , dat eveneens in boekvorm verscheen. Van Claes verschenen verhalen gesitueerd in de repressietijd, zoals De Oude Moeder. Het blad behaalde een oplage van meer dan 10.000 exemplaren.

Na een jaar steeg het protest, vooral van de zijde van het verzet Verzet
Het georganiseerde verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog in de Vlaamse provincies was doorgaans altijd Belgisch verzet: zowel op het vlak van de ideologische oriëntatie, de motieven en he... Lees meer . De verkoop aan stations werd verboden, er vonden huiszoekingen plaats en een aantal documenten en exemplaren werd in beslag genomen. In de nacht van 14 op 15 juni 1947 ontplofte er bij het gebouw van Rommelpot een bom. In de herfst van 1947 begon in Antwerpen een proces tegen Merlevede en Leona Braeken, de drukster van het blad. De beschuldigingen luidden: uitoefenen van een negatieve invloed op de geest van het leger en de bevolking in oorlogstijd (het land was officieel nog in oorlog) en het uitgeven van een weekblad en andere publicaties door Ontspanningslectuur zonder exacte vermelding van namen, drukkers of adressen. Het proces werd herhaaldelijk uitgesteld. Op 16 december 1948 werd Rommelpot uiteindelijk veroordeeld tot een voorwaardelijke geldstraf. In beroep bleek dat de eerste beschuldiging verjaard was en werd het blad vrijgesproken voor de andere beschuldigingen. Niettemin nam Dolfyn ontslag. Ze werd vervangen door R. Pairon. Na een periode van succes verminderde de invloed van Rommelpot, tot het in 1949 ophield te verschijnen.