Het Fondsenblad

Publicatie
Sam Van Clemen (2023, aanvulling), Nico Wouters (1998)

Het Fondsenblad was een Gents katholiek flamingantisch blad dat verscheen van 1871-1914. Het was de opvolger van de Nieuwe Beurzen-Courant. Het blad speelde een belangrijke rol in de ontstaansgeschiedenis van het Davidsfonds en zou een krachtige spreekbuis van de katholieke flaminganten blijven.

Volledige titel
Het Fondsenblad
Alternatieve titel
De Nieuwe Beurzen-Courant [1870-1871]
Periode
12 februari 1871 -
1914
Leestijd: 2 minuten

Het Fondsenblad was de opvolger van de Nieuwe Beurzen-Courant van Julien Verschueren Verschueren, Julien
Priester Julien Verschueren (1830- 1911) bouwde in Oost-Vlaanderen een regionaal persimperium uit met kranten als De Vlaemsche Leeuw en De Gentenaar, die naast katholiek ook Vlaamsgezind ... Lees meer
, dat in een geschil met E. van der Haeghen van de Gazette van Gent Gazette van Gent
De Gazette van Gent was een Gents dagblad dat vermoedelijk op 1 januari 1667 werd opgericht onder de naam Ghendtsche Post-Tydingen. De krant verscheen, met verschillende onderbrekingen en... Lees meer
door het hof van beroep gedwongen werd haar naam te veranderen (zie De Beurzen-Courant De Beurzen-Courant
De Beurzen-Courant was een Gents dagblad dat verscheen tussen 17 maart 1856 en 31 juli 1870. Het ging van start als informatieblad over de beurs, maar zou stelselmatig evolueren tot een V... Lees meer
).

Hoofdredacteur was Frans de Potter De Potter, Frans
Frans de Potter (1834-1904) was historicus en letterkundige. Hij stond aan de wieg van twee belangrijke instituten: het Davidsfonds en de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letter... Lees meer
, die dezelfde functie ook al bij de Nieuwe Beurzen-Courant uitgeoefend had. Zeker na 1874 werd in het blad een traditionalistisch samengaan verdedigd van de Vlaamse beweging, de godsdienst en de katholieke partij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer
. Het blad speelde ook een belangrijke rol in de ontstaansgeschiedenis van het Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer
. Het publiceerde in 1874 op aangeven van De Potter een oproep om onder de naam Davidsfonds een katholieke tegenhanger van het Willemsfonds Willemsfonds
Het Willemsfonds (1851-heden) is een liberaal-vrijzinnige culturele vereniging en drukkingsgroep die het gebruik van het Nederlands promoot en ondersteunt. Lees meer
op te richten, wat in 1875 ook gebeurde. Het blad zou onder redacteurschap van De Potter een krachtige spreekbuis blijven van de katholieke flaminganten. Zo pleitte het in 1878 heftig voor de taalwet Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer
inzake bestuur Bestuur
Het taalgebruik in het bestuur is een centraal aspect van de Belgische taalkwestie. Het omvat het proces van het afdwingen van taalrechten voor Vlamingen evenals de bestuurstaalwetgeving ... Lees meer
. In 1881 werd Jan Boucherij Boucherij, Jan
Onderwijzer Jan Boucherij (1846-1911) was medewerker, hoofdredacteur en uitgever van diverse Vlaamsgezinde tijdschriften. Ook was hij actief als letterkundige. Lees meer
de nieuwe hoofdredacteur. Het blad ijverde voor de goedkeuring van het in 1901 ingediende wetsvoorstel-Edward Coremans inzake de vernederlandsing van het vrij middelbaar onderwijs Middelbaar onderwijs
De geschiedenis van het middelbaar onderwijs is nauw verweven met die van de Vlaamse beweging. Tot diep in de 20ste eeuw bleef de middelbare school een grotendeels Franstalig bastion van ... Lees meer
.

Het Fondsenblad maakte deel uit van ‘Het Werk der Vlaamsche Katholieke Drukpers’ van kanunnik Julien Verschueren. Redacteurs Bouchery, Karel Lybaert Lybaert, Karel
Karel Lybaert (1854-1922) werkte mee aan tal van letterkundige periodieken en was bestuurslid van het Davidsfonds. Hij was hoofdredacteur van De Gentenaar en in Gent gemeenteraadslid. ... Lees meer
en anderen maakten deel uit van het bestuur van de in 1888 opgerichte Vlaamse afdeling van de Belgische Persbond, de belangenvereniging van de Belgische journalisten (zie Pers Pers
Van bij het ontstaan van de Vlaamse beweging vervulde de Nederlandstalige pers een belangrijke rol als spreekbuis. De veelheid aan Vlaamse kranten en (week)bladen die in de 19de en 20ste ... Lees meer
).

Literatuur

- L. Wils, Honderd jaar Vlaamse Beweging, dl. 1, 1977.
- J. Verhoogen, Het Fondsenblad (februari 1871 - december 1878), Katholieke Universiteit Leuven, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1978.
- R. van Eenoo, De Vlaamse afdeling van de Belgische Persbond en Wereldoorlog I (1887-1918), in: WT. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging, 2015, nr. 4, pp. 113-123.
- M. Steels, Gent in 1870, in: Ghentse Tydingen, 1980, nr. 4, pp. 181-221.

Suggestie doorgeven

1998: Nico Wouters (pdf)

2023: Sam Van Clemen

Inhoudstafel