Gazette van Brugge
De Gazette van Brugge (1796-1919) van de Brugse drukker-uitgever Joseph Bogaert was aanvankelijk een neutraal nieuwsblad. In de 2de helft van de 19de eeuw evolueerde de krant tot een uitgesproken katholiek blad.
De Gazette van Brugge zag het licht in de woelige periode op het einde van de 18de eeuw. De krant verscheen voor het eerst onder die naam op 8 februari 1796, maar was de opvolger van het Vaderlands Nieuws-blad (1792-1793), Het Brugsch Nieuws-blad (1793) en de Brugsche Gazette (1795-1796). Oprichter was drukker-uitgever en boekhandelaar Joseph Bogaert Bogaert, Joseph
Joseph Bogaert (1752-1820) was drukker, uitgever, rederijker en dichter. Hij lag aan de basis van de heroprichting van de Brugse rederijkerskamer van het Heilig Kruis en stichtte eveneens... Lees meer .
In 1810 vaardigde het toenmalige Franse bestuur een decreet uit dat bepaalde dat er slechts één krant per departement mocht verschijnen. De Gazette van Brugge smolt daarop samen met de Journal de la Lys van de Brugse drukker Guillaume De Busscher-Marlier en met Feuille Periodique de Courtrai van Robert Gambart. De krant werd tweetalig.
Vier jaar later kon Bogaert opnieuw zelfstandig een krant uitgeven. Hij hernam de titel Brugsche Gazette, maar stapte daarna weer over op Gazette van Brugge. Onder Bogaert voer de krant een neutrale koers met hoofdzakelijk buitenlandse berichtgeving.
In 1820 overleed Bogaert. Zijn zoon en weduwe namen de krant over. In 1840 vervoegde kleinzoon Julius de rangen. De krant werd groter van formaat en voor het eerst dook een feuilleton op in de krant. Het vervolgverhaal bleef tot op het einde een vaste waarde in de krant.
In 1845 nam Louis Bernard Herreboudt de krant over. Onder zijn bewind evolueerde de Gazette naar een klerikaal blad. Bij zijn overlijden in 1873 kwam zoon Louis aan het roer die belangrijke veranderingen doorvoerde, onder andere op technisch vlak. Hij kocht een snelpers aan, het papier werd beter en de letters mooier. Om de titel van de krant meer uitstraling te geven, liet Herreboudt nieuwe letters ontwerpen.
Op 1 januari 1893 verscheen het jubelnummer om het 100-jarige bestaan van de Gazette te vieren. Deze uitzonderlijke editie kreeg een rode kop, vertelde in vier bladzijden de geschiedenis van de krant en bevatte een facsimile van het eerste nummer van de Brugsche Gazette, gedateerd op 23 juni 1795. Het Vlaamse en katholieke karakter van de krant werd benadrukt en de leuze ‘Voor Godsdienst, Taal en Vaderland’ werd in de verf gezet.
Eind 1899 veranderde de Gazette van Brugge weer van eigenaar. De katholieke senator Léon van Ockerhout kocht het blad. Hij stelde Gustaaf Stock aan als drukker-uitgever. Stock was eerder letterzetter bij de katholieke krant La Patrie en redacteur bij de Gazette. Onder zijn bewind werd het blad een officieus partijorgaan. Bij het overlijden van Léon van Ockerhout werd de krant eigendom van de katholieke partij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer . Stock was voor de oorlog actief betrokken bij tal van Vlaamse verenigingen, maar werd na de oorlog lid van de Ligue Nationale pour l’Unité Belge Ligue nationale pour l'unité belge
De Ligue nationale pour l'unité belge was een vereniging die koste wat het kost het Franstalig universitair onderwijs in Gent en de positie van het Frans in Vlaanderen wilde veiligstellen... Lees meer . Hij kwam meermaals in botsing met de Brugse Katholieke Associatie, een vereniging van lokale katholieke politici. Op 30 oktober 1919 kreeg hij het verbod zijn krant nog langer uit te geven. Op 31 oktober verscheen het laatste nummer en viel het doek over de Gazette van Brugge.
Literatuur
– R. van Eenoo, Een bijdrage tot de geschiedenis der arbeidersbeweging te Brugge (IUCHG Verhandelingen IV), 1959.
– R. van Eenoo, De pers te Brugge: 1792-1914. Bouwstoffen (IUCHG Bijdragen 20), 1961.
– K. Rotsaert, Priester Fonteyne en het fonteynisme te Brugge, 1975.
G. Demarest, De Vlaamse Beweging te Brugge (1918-1930), RUG, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1975.
– J.A. van Houtte, De geschiedenis van Brugge, 1982.
– K. Rotsaert, Camille Moeyaert, een christendemocraat van het eerste en het laatste uur, in: Het Brugs Ommeland, jg. 22, 1982, pp. 119-123.
– E. van Betsbrugge, De Gazette van Brugge onder het bewind van Willem I (1815-1830), RUG, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1985.
– A. van den Abeele, De eerste jaren van drukkerij Herreboudt, in: Biekorf, 85, 1985, pp. 240-249.
– A. van den Abeele, Bogaert, Joseph, in: Nationaal Biografisch Woordenboek, Brussel, 1987, 84-88, dl. 12.
– E. de Bens en K. Raeymaeckers, De pers in België: het verhaal van de Belgische dagbladpers: gisteren, vandaag en morgen, 2010.
– I.Geysen, G. Souffreau en E. Tahon, Brugge in 100 objecten, 2020.