Gazette van Gent

Publicatie
Sam Van Clemen (2023, aanvulling), Sam Van Clemen (1998)

De Gazette van Gent was een Gents dagblad dat vermoedelijk op 1 januari 1667 werd opgericht onder de naam Ghendtsche Post-Tydingen. De krant verscheen, met verschillende onderbrekingen en naamswijzigingen, tot 12 mei 1940.

Volledige titel
Gazette van Gent
Alternatieve titel
Ghendtsche Post-Tydingen
Gazette van Ghendt
Gazette van Gendt
Gazette van Gend
Gazette de Gand
Ghendtsche Post-Tydingen
Periode
1667 -
1940
Leestijd: 3 minuten

Vermoedelijk op 1 januari 1667 stichtte de Gentse drukker-uitgever Maximiliaen Graet (circa 1625-1676) een neutraal nieuws- en annoncenblad met de titel Ghendtsche Post-Tydingen. Op 4 januari 1723 gaven de nieuwe eigenaars de krant haar uiteindelijke naam, Gazette van Ghendt (lichte spellingwijziging in Gazette van Gendt, 1749 en Gazette van Gend, 1765). Op last van de Franse overheid moest op 13 februari 1809 de uitsluitend Nederlandse publicatie worden gestaakt. Op 16 februari verscheen toen de tweetalige Gazette de Gand, die op 8 april 1811 weer verdween. Ze smolt samen met het Journal du Commerce (1810-1811) tot het Journal du Département de l'Escaut et annonces.

Na een aantal wederwaardigheden (het blad veranderde nog tweemaal van naam) gaf Frans Bogaert op 9 februari 1814 opnieuw een Gazette van Gend uit (vanaf 1844 Gazette van Gent gespeld). Vanaf 24 december 1854 werd het een dagblad. Het blad verscheen zes keer per week en had lezers in heel Vlaanderen. Politiek gezien evolueerde de krant van een neutraal nieuwsblad in liberale Vlaamsgezinde richting. Hoewel de Gazette een nieuws- en aankondigingsblad was, plaatste het ook artikels van Vlaamsgezinden zoals Jan F. Willems Willems, Jan Frans
Jan Frans Willems (1793-1846), de “vader van de Vlaamse beweging”, was dichter, polemist, filoloog, tekstediteur en initiatiefnemer of lid van tal van academies en genootschappen in binne... Lees meer
en werd het een spreekbuis van de vereniging De Tael is gan(t)sch het Volk De Tael is gansch het Volk
Lees meer
. Tot het einde van de 19de eeuw, onder meer onder het hoofdredacteurschap van Willem Rogghé Rogghé, Willem
Lees meer
van 1850 tot 1865, bleef het blad deze koers varen.

De Gazette van Gent hield op te verschijnen op 12 oktober 1914. Enkele weken later, namelijk op 30 oktober, rolde het dagblad alweer van de pers. De uitgave werd echter van januari 1915 tot 1918 opnieuw gestaakt, om na de oorlog weer te verschijnen.

De Gazette werd in deze periode geleidelijk aan het orgaan van de Vlaamse liberalen. Tijdens het interbellum besteedde de krant eerder weinig aandacht aan de Vlaamse kwestie en verwijderde ze zich van de eigentijdse Vlaamse beweging. Tijdens de discussie over de zogenaamde Nolf-barak in 1923, een verwijzing naar het wetsvoorstel van de liberale politicus Pierre Nolf Nolf, Pierre
Pierre Nolf (1873-1953) was minister van Kunsten en Wetenschappen. Hij gaf zijn naam aan de zogenaamde Nolf-barak, de scheldnaam voor de gedeeltelijke vernederlandsing op zijn initiatief... Lees meer
om de Gentse universiteit te splitsen in een Nederlandstalige en een Franstalige afdeling, kantte de krant zich tegen een volledige vernederlandsing van de Gentse universiteit (zie Hoger onderwijs Gent Hoger onderwijs in Gent
Met de vernederlandsing in 1930 als hoogtepunt is de Gentse universiteit een belangrijk strijdpunt geweest in de Vlaamse beweging. Van het Latijn uit 1817 tot het Engels van vandaag: het ... Lees meer
). Ook in de jaren dertig bleef de Gazette zich tegen een Nederlandstalige universiteit verzetten. Daarnaast positioneerde de krant zich tegen de Uitdovingswet Uitdovingswet
Lees meer
van 1929 en bleef ze in de jaren 1930 tegenstander van amnestie Amnestie
Lees meer
. Tot slot was ze ontgoocheld over de Bormsverkiezing Bormsverkiezing
De Bormsverkiezing – de verkiezing van de onverkiesbare, in de gevangenis verblijvende ex-activist August Borms tot Kamerlid bij tussentijdse verkiezingen in 1929 – was een politiek feit ... Lees meer
in 1928 en gekant tegen de nieuwe taalwetten Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer
na deze verkiezing (1932).

Op 12 mei 1940 verdween de Gazette van Gent voorgoed. Ze was toen waarschijnlijk de oudste nog verschijnende krant ter wereld.

Literatuur

– W. Rogghé, Gedenkbladen, 1898.
– E. Voordeckers, Bijdrage tot de geschiedenis van de Gentse pers. Repertorium (1667-1914), 1964.
– D. van den Bogaert, Repertorium van de Gentse pers 1914- 1940, Rijksuniversiteit Gent, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1975.
– B. van Nevel, De houding van de Vlaamse pers tegenover de Vlaamse Beweging. Status quaestionis. 1918-1940, RUG, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1994.
– P. Kluyskens, De Gazette van Gent, in: Ghentse Tydingen, 2009, nr. 4, pp. 260-272.

Suggestie doorgeven

1973: Frank Beke (pdf)

1998: Sam Van Clemen

2023: Sam Van Clemen

Inhoudstafel