Het Brugsche Vrye
Het Brugsche Vrye (1848-1853) was een liberale en antiklerikale krant. Het werd uitgegeven door de voormalige priester Benoit Beeckman en gedrukt in Brugge.
Oprichting
Het Brugsche Vrye blad voor volks belangen verscheen, met het oog op de wetgevende verkiezingen van juni 1848, voor het eerst op 13 mei 1848. Redacteur-uitgever was de Brugse priester Benoit Beeckman Beeckman, Benoit
Lees meer . Drukker was Alphonse Bogaert, die de voorbije jaren al enkele antiklerikale pamfletten van Beeckman had gedrukt en uitgever was van het liberale L’Impartial de Bruges. Enkele weken later was er reeds grote onenigheid tussen Het Brugsche Vrye en L’Impartial. Een jaar later hield Alphonse Bogaert het voor bekeken en werd Philippe Popp drukker van de krant.
Hoewel Beeckman in zijn krant vooral aandacht had voor de gebeurtenissen in en rond Brugge, was Het Brugsche Vrye over heel West-Vlaanderen en over een groot stuk van Oost- Vlaanderen verspreid.
Inhoud en stopzetting
In zijn krant trok Beeckman vooral van leer tegen de miskenning van de Vlaamse taal, tegen de dominantie van het Frans in het middelbaar onderwijs en het gemeentebestuur, en tegen de Kerk en de ministers. De oplossing voor de politieke en sociale ellende zocht hij in de opbouw van een democratische staat. Om het isolement te doorbreken, waarin hij ten gevolge van zijn radicaal discours beland was, zocht hij in juli 1849 toenadering tot de liberale kleine burgerij en zette hij zijn kritiek op de regering stop. De democratische beweging steunde hij niet meer. Met zijn aanvallen tegen de Kerk ging hij echter verder.
Beeckman nam geen blad voor de mond en dit leidde tot bitse woordenwisselingen in de Brugse pers. Hij richtte zijn pijlen hierbij niet enkel op katholieke kranten zoals De Gazette van Brugge, Standaerd van Vlaenderen en La Patrie, maar ook op de liberale pers als Journal de Bruges, L’Impartial de Bruges en De Hoop van Brugge. Enkele gerechtelijke processen naar aanleiding van deze aanvallen betekenden het einde van Het Brugsche Vrye.
In de krant van 8 oktober 1853 kondigde Beeckman aan dat hij Brugge verliet en zich uit het ‘politiek worstelperk’ verwijderde. In de Gazette van Brugge én de Standaerd van Vlaenderen werd de stopzetting van Het Brugsche Vrye als volgt aangekondigd: ‘Voor de eerste mael sinds zyn bestaen, zal het Brugsche Vrye eene voldoening verschaffen aen de vrienden der goede zeden en der eerlyke drukpers…’.
Literatuur
– B. Beeckman, Brugge aen het volk, in: Het Brugsche Vrye, 13 mei 1848.
– Berigt, in: Het Brugsche Vrye, 08 oktober 1853.
– Gazette van Brugge, 08 oktober 1853.
– Brugge, 8 october, in: Standaerd van Vlaenderen, 08 oktober 1853.
– Calomnie par voie de la presse, in: Le Propagateur, 02 december 1854.
– R. van Eenoo, De pers te Brugge: 1792- 1914. Bouwstoffen (IUCHG, Bijdragen 20) 1961.
– R. van Eenoo, Post-revolutionaire contestatie: priester Beeckman en zijn blad "Het Brugsche Vrije", 1848-1853, in: Standen en Landen, 60, 1972, pp. 207-300.
– J.A. van Houtte, De geschiedenis van Brugge, 1982.
– A. Vandenabeele, Drukkerscompagnon Florent Lagravière: de medewerker van priester Benoit Beeckman, in: Biekorf, 1985, pp. 414- 416.
– R. van Eenoo, De Brugse pers en de Vlaamse Beweging 1849-1857, in: Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis, jg. 144, 2007, nr. 2, pp. 449-462.
– B. Delbecke, De lange schaduw van de grondwetgever: perswetgeving en persmisdrijven in België 1831-1914, 2012.
Redactiegeschiedenis
Redactiegeschiedenis
1998: Filip Boudrez (pdf)
2023: Hilde Van Parys