Den Vaderlander

Publicatie
Gert Van Overloop (2023, ongewijzigd), Gert Van Overloop (1998)
Volledige titel
Den Vaderlander
Periode
16 oktober 1829 -
8 december 1854
Leestijd: 2 minuten

Nederlandstalige, volkse uitgave van het Frantalige katholieke Gentse blad Le Catholique des Pays-Bas, verscheen eerst twee-, daarna driemaal per week van 16 oktober 1829 tot 8 december 1854 en werd aanvankelijk uitgegeven door J.B. de Nève.

Den Vaderlander verscheen onder het motto: "De Belgen zyn getrouwe onderdaenen, maar zy verdragen geen slaverny" (Karel V) en voerde oppositie tegen de Hollandse taalpolitiek Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer
. Den Vaderlander hechtte veel belang aan de onderwijs- en godsdienstvrijheden en verweet de Hollandse overheid een antikatholiek beleid te voeren. Met 2500 abonnementen in het eerste jaar was Den Vaderlander een onverwacht succes. Tijdens de Belgische Revolutie Belgische Revolutie
De Belgische Revolutie is de naam van de opstand van 1830-1831 in de zuidelijke provincies van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden van koning Willem I. De opstand leidde tot de splits... Lees meer
speelde het blad verder in op de anti-Hollandse gevoelens en propageerde de unionistische staat België.

Na de onafhankelijkheid veranderde Den Vaderlander geleidelijk van strekking. De katholieke overtuiging maakte plaats voor een republikeinse, liberale gezindheid. Vanaf 1839 zocht het blad zelfs toenadering tot de Gentse orangisten, die ze tevoren hardnekkig hadden bestreden ( orangisme Orangisme
Het orangisme is de verzamelterm voor het verzet tegen de Belgische afsplitsing van het Koninkrijk der Nederland onder leiding van Willem I van Oranje. Lees meer
). Als liberaal opinieblad bracht Den Vaderlander polemische artikels waarin de Franstalige overheersing in Vlaanderen op de korrel werd genomen. Hoewel het blad zich aanvankelijk achter de taalparticularist Taalparticularisme
Lees meer
en schaarde, nam het onder invloed van de Gentse De Tael is gan(t)sch het Volk De Tael is gansch het Volk
Lees meer
een voorzichtiger houding aan. In 1840 stond Den Vaderlander pal achter het petitionnement Petitionnement
Lees meer
. Toen in 1852 het blad eigendom werd van de gebroeders Vergauwen, uitgevers van Le Bien Public Le Bien Public
Le Bien Public (1853-1940) was een Gents ultramontaans dagblad. Het blad had sympathie voor de volkstaal in zoverre die volkstaal kon bijdragen tot de verspreiding van de godsdienst. Het ... Lees meer
, veranderde het opnieuw van strekking en werd katholiek. Op 8 december 1854 werd het herdoopt in Het Vaderland Het Vaderland (1854-1856)
Het Vaderland was een dagblad dat verscheen in Gent van 1854 tot 1856. Er verschenen Nederlandstalige essays over de Vlaamse geschiedenis en cultuur in. Lees meer
. Den Vaderlander telde onder zijn medewerkers onder meer J.L. de Clercq (hoofdredacteur), A. Bartels, F. de Pachtere, Pieter de Baets De Baets, Pieter
De Gentse jurist Pieter de Baets (1825-1875) was een volksvertegenwoordiger van de katholieke partij, die opkwam voor de Vlaamse kwestie. Lees meer
, V.J. du Moulin en O.J. Eekma.

Literatuur

– R. van Sint-Jan, 'Die politische Presse Belgiens', in Zeitungswissenschaft, jg. 14, nrs. 1-6 (1929).
– H.J. Elias, Geschiedenis van de Vlaamse Gedachte, II, 1963.
– E. Voordeckers, Bijdrage tot de geschiedenis van de Gentse pers. Repertorium (1667-1914) (IUCHG, Bijdragen 35, 1964).
– A. de Volder, Den Vaderlander (1829-1839), RUG, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1969.

Suggestie doorgeven

1975: Frank Beke (pdf)

1998: Gert Van Overloop

2023: Gert Van Overloop

Databanken

Inhoudstafel