ABN-kernen

Organisatie
Bart De Wever (2023, ongewijzigd), Bart De Wever (1998)

Vereniging van en voor scholieren met het oog op de verspreiding van het Algemeen Beschaafd Nederlands-ABN (1951-1982).

Oprichting
1951
Stopzetting
1982
Leestijd: 3 minuten

Vereniging van en voor scholieren met het oog op de verspreiding van het Algemeen Beschaafd Nederlands Vereniging Algemeen Nederlands
De Vereniging Algemeen Nederlands (VAN) ontstond in 1978 als opvolger van de Vereniging voor Beschaafde Omgangstaal (VBO). De VBO, opgericht in 1932, had het als doel het bevorderen van c... Lees meer
-ABN (1951-1982).

Op 18 januari 1951 verscheen in De Standaard De Standaard
Lees meer
een brief van Jan Lehembre Lehembre, Jan
Psychiater Jan Lehembre (1934) zette zich in voor de samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland op medisch-psychiatrisch vlak. Daarnaast was hij voorzitter van de ABN-kernen en spil van ... Lees meer
waarin hij contact zocht met jongeren die wilden ijveren voor het ABN. Daarop volgde een contactdag in Antwerpen met een tiental aanwezige scholieren. Er werd in Antwerpen een centraal secretariaat opgericht onder leiding van Rutger Demonie. De vereniging werd geleid door deze centrale secretaris, er was geen voorzitter. De provinciale afdelingen – vooral actief in Antwerpen, Oost-Vlaanderen en Limburg – hadden wel voorzitters. In Limburg werd dit Jaak Bouveroux en in Oost-Vlaanderen Wilfried Martens Martens, Wilfried
Lees meer
.

De start van de ABN-kernen verliep zeer moeizaam; dit bleek onder meer uit de moeilijke verschijning van hun periodiek Bouw Bouw
Bouw was het tijdschrift van de ABN-kernen dat verscheen van 1954 tot 1982. Door taalbijdragen, dialoogjes, teksten van hedendaagse auteurs, interviews werd getracht de jeugd te interesse... Lees meer
. Toen een aantal van de ABN-promotoren – onder meer Lehembre, Bouveroux, Willy Driessen, Fernand Brouwers, Lieve Koninckx, Lode Verhaegen en Martens – elkaar als student in Leuven terugvond kwam er meer structuur en vaart in het geheel. Er werd gebroken met Demonie en het centraal secretariaat werd overgebracht naar Leuven. Tot in 1964 was er een nauwe band met het Leuvense Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond
Lees meer
(KVHV) waarvan de meesten ook actief lid waren; tot dan werd ook het secretariaat in gebouwen van het KVHV ondergebracht. Centraal secretaris werd Bouveroux. Toen die afstudeerde kreeg hij de titel van voorzitter. De leiding bleef echter bij de centrale secretaris, achtereenvolgens Koninckx, Jan Veestraeten Veestraeten, Jan
Jan Veestraeten (1938-2023) was chef van de politieke redactie van de Gazet van Antwerpen (1979-1996) en medewerker van ’t Pallieterke (1966-1980). Als student en als oud-student speelde ... Lees meer
, Mark Vlaeminck, Gust Meeusen, Michiel Vandenbussche Vandenbussche, Michiel
Michiel Vandenbussche (1945-2006) was Brussels en Vlaams parlementslid en gemeenteraadslid in Etterbeek voor de socialistische partij. Hij was ook voorzitter van de Raad van de Vlaamse G... Lees meer
en Geert van Istendael.

Op het hoogtepunt waren er aan zowat 350 colleges ABN-kernen actief en werd het tijdschrift Bouw verspreid op 10.000 à 15.000 exemplaren. Jaarlijks werd er een ABN- Zesdaagse georganiseerd, midden jaren 1960 zelfs een tijdlang een Veertiendaagse. Er werd heel wat propagandamateriaal verspreid ter promotie van het ABN en de kernen werkten mee aan manifestaties als welsprekendheidstornooien, toneelwedstrijden en voordrachten.

De erkenning en bijgevolg subsidiëring van de vereniging door het ministerie van nationale opvoeding en cultuur in 1967, betekende een keerpunt voor de ABN-kernen. De leiding verschoof nu immers naar ouderen en niet het minst naar vrijgestelden. Er kwam nu ook een nationaal voorzitter, achtereenvolgens waren dit Hendrik Heidbuchel Heidbuchel, Hendrik
Hendrik Heidbuchel (1904-1971) was voorzitter van de ABN-kernen. Ook publiceerde hij een ABN-Woordenboek. Lees meer
, Jef Lambrecht, Joos Florquin Florquin, Joos
Germanist Joos Florquin (1916-1978) was medewerker van de BRT. Hij werd bekend met de door hem gepresenteerde reeks Ten Huize Van. Daarnaast was Florquin bestuurslid van Dietsche Warande ... Lees meer
en Guido van Puyenbroeck. Het tijdschrift werd gesplitst in Bouwtje (basisonderwijs), Bouw (lager secundair) en Bouw Verder (hoger secundair). Tevens ging men nauw samenwerken met de Vereniging voor Beschaafde Omgangstaal Vereniging Algemeen Nederlands
De Vereniging Algemeen Nederlands (VAN) ontstond in 1978 als opvolger van de Vereniging voor Beschaafde Omgangstaal (VBO). De VBO, opgericht in 1932, had het als doel het bevorderen van c... Lees meer
. De professionalisering deed echter veel van de spontaniteit en het enthousiasme verdwijnen. Er begon een duidelijke afkalving. In juli 1982 bleek verder werken financieel niet meer haalbaar en werd de vereniging stopgezet.

Werken

– Steek mij op zak, promotor, z.j.

Literatuur

– G. Meeusen, 'Kent U de ABN-kernen', in Nu Nog, jg. 13 (1965), p. 132-133.

Suggestie doorgeven

1973: René Haeseryn (pdf)

1998: Bart De Wever (pdf)

2023: Bart De Wever

Inhoudstafel