Baels, Henri

Henri Baels was de zoon van Jules Baels en Delphine Maurickx, succesvolle vishandelaars die ook een kleine vissersvloot bezaten. Hij studeerde rechten aan de universiteit van Leuven, waar hij zich aansloot bij kringen van flamingantische studenten. In het academiejaar 1899-1900 was hij lid van de redactieraad van Ons Leven Ons Leven
Ons Leven (1888) is een Leuvens studententijdschrift en het blad van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV). Lees meer , het tijdschrift van het Katholiek Vlaamsch Hoogstudentenverbond Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond
Lees meer . Zijn bijdragen in het blad beperkten zich tot letterkundige oefeningen.

In 1905 vestigde Baels zich als advocaat in Oostende. In de verfranste kringen van de balie behield hij flamingantische reflexen. Zo engageerde hij zich in acties voor de vernederlandsing van de Rijksuniversiteit Gent Universiteit Gent
Lees meer en stichtte hij een afdeling van de Katholieke Vlaamsche Hogeschooluitbreiding Katholieke Vlaamsche Hogeschooluitbreiding
De Katholieke Vlaamse Hogeschooluitbreiding is een vormings- en nascholingsorganisatie die in 1898 werd opgericht in Antwerpen. Later werden op diverse plaatsen in Vlaanderen afdelingen o... Lees meer , een organisatie voor volwassenenvorming. Toen hij in 1911 gemeenteraadslid werd in Oostende, begon hij er als eerste weer het Nederlands te gebruiken op de vergaderingen.

Van Oostende naar Brussel, via Londen

Als basis voor zijn politieke carrière koos Baels voor de plaatselijke afdeling van de Belgische Volksbond, een katholieke organisatie die de belangen van de lagere middenklasse verdedigde. Hij had daarbij in het bijzonder aandacht voor het lot van de vissers. Tijdens de Eerste Wereldoorlog verbleef Baels in Groot-Brittannië. Hij bekommerde zich om de gevluchte Belgische vissersvloot en slaagde erin haar weer zeewaardig te maken. Ook het lot van de Vlaamse soldaten aan de IJzer IJzer
IJzer was een schuilnaam waarmee de leiding van de Frontbeweging artikelen ondertekende in Ons Vaderland. Lees meer liet hem niet onberoerd, maar zijn tussenkomsten daarover bleven beperkt tot zijn medewerking aan de frontkrant De Belgische Standaard De Belgische Standaard
Lees meer .

Baels' nationale politieke carrière begon in 1920, toen hij de katholieke volksvertegenwoordiger voor Veurne-Diksmuide (Albert Pil) mocht opvolgen (zie Katholieke partij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer ). Hij zou dertien jaar kamerlid blijven. Van 1926 tot 1931 was hij minister in enkele elkaar opvolgende regeringen onder leiding van Henri Jaspar Jaspar, Henri
Henri Jaspar (1870-1939) was een Brusselse katholieke politicus die een oplossing wilde voor de Vlaamse kwestie. Lees meer . Verschillende portefeuilles werden hem (soms tegelijkertijd) toevertrouwd: Openbare Werken, Landbouw, Binnenlandse Zaken en Volksgezondheid.

Minister, gouverneur en schoonvader van de koning

Baels trad als volksvertegenwoordiger toe tot de Katholieke Vlaamsche Kamergroep, een fractie die onder leiding van Frans van Cauwelaert Van Cauwelaert, Frans
Frans van Cauwelaert (1880-1961) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die een hoofdrol speelde in de vernederlandsing van het openbare leven in Vlaanderen. Van Cauwelaert lag in 19... Lees meer het minimumprogramma trachtte te verwezenlijken. Hoewel hij aanvankelijk begroet werd als de 'leider der Vlaamse actie in Oostende' en als een 'flinke nieuwe kracht' voor de fractie, stelde hij teleur door zijn passiviteit. Hij hield in de Kamer geen enkele toespraak over taal Taal
De ontwikkeling van het Nederlands vormde tot diep in de 20ste eeuw een fundamenteel aandachtspunt in de Vlaamse beweging. De wijze waarop het geschreven en gesproken Nederlands gehanteer... Lees meer kwesties en diende in dat verband ook geen enkele ontwerptekst in. Ook als minister voldeed hij niet aan de hoge verwachtingen die de flaminganten in hem hadden gesteld. Op een paar schuchtere voorstellen en aanmaningen in verband met de taalkwestie in het leger Leger
Lees meer na, staat er weinig op zijn palmares. Hij bleef wel deelnemen aan flamingantische manifestaties, wat hem de verdenking opleverde dat zijn flamingantisme uitsluitend 'voor uitwendig gebruik' was.

In 1933 werd Baels benoemd tot gouverneur van West-Vlaanderen, een post die tot dan meestal bekleed werd door Franstalige edellieden. Maar ook in die functie liet hij zich vooral opmerken door zijn passiviteit. Tegen de talrijke overtredingen van de taalwetten in de kustgemeentes trad hij nauwelijks op.

Na de Duitse inval in België op 10 mei 1940 verliet Baels zijn post. Hij werd daarvoor ontslagen door de gevluchte Belgische regering. De VNV Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer ’er Gerard Romsée Romsée, Gerard
Lees meer , die onder bezetting secretaris-generaal van Binnenlandse Zaken werd, maakte de afzetting echter ongedaan. Baels werd door hem 'ter beschikking gesteld', waardoor hij verder betaald kon worden zonder zijn functie uit te oefenen. Het was Baels' dochter Lilian die op de tussenkomst van Romsée had aangedrongen. Lilian had op dat ogenblik al een relatie met koning Leopold III en zou in 1941 ook met hem trouwen.