De Rode Vaan

Officieel Vlaams orgaan van de communistische partij van België Kommunistische Partij van België
Lees meer , op 24 september 1921 te Antwerpen opgericht na een fusie van De Internationale en De Kommunistische Arbeider.

Aanvankelijk een weekblad, werkte De Rode Vaan nauw samen met Le Drapeau rouge. Het hechtte veel belang aan het Vlaams-nationalisme, waarin het een mogelijke bondgenoot zag voor de vernietiging van de Belgische kapitalistische staatsstructuur. Van 1922 af verlegde het blad echter de oplossing van het Vlaams probleem naar een postrevolutionaire toekomst: de Vlaamse kwestie kon enkel door een socialistische omwenteling worden opgelost. Hoewel De Rode Vaan zich afzijdig hield van de campagne om de vernederlandsing van de Gentse universiteit (de stof die er gedoceerd werd was immers burgerlijk), pleitte het wel voor "een Vlaamsche proletarische Hoogeschool voor de Vlaamsche arbeiders veroverd door een proletarische revolutie". Ook ijverde het blad voor amnestie Amnestie
Lees meer , niet enkel voor een Jef van Extergem Van Extergem, Jef
Jef van Extergem (1898-1945) was een Vlaamsgezinde, eerst socialistische en later communistische politicus. Lees meer maar ook voor bijvoorbeeld August Borms Borms, August
August Borms (1878-1946) speelde een prominente rol in de activistische collaboratie tijdens de Eerste Wereldoorlog en groeide nadien uit tot hét symbool van de amnestiebeweging, die een ... Lees meer . Pas toen veroordeelde activisten als Borms en Antoon Jacob Jacob, Antoon
Antoon Jacob (1889-1947) was een atheneumleraar en later hoogleraar in Hamburg en Gent. Hij was actief bij activistische tijdschriften, nadien in de amnestiebeweging en later de culturele... Lees meer in de jaren 1930 hun sympathie voor Duitsland duidelijk uitspraken, staakte De Rode Vaan haar steun.

De lezers van De Rode Vaan waren hoofdzakelijk communisten. Met de bedoeling héél het Vlaamse volk te bereiken werd op de stichtingsvergadering van de Vlaamsche Kommunistische Partij Vlaamsche Kommunistische Partij
De Vlaamse Kommunistische Partij (1937-1945) was een onderafdeling van de Kommunistische Partij. Ze verdedigde een federaal standpunt en gaf het tijdschrift Het Vlaamsche Volk uit. ... Lees meer beslist een naamsverandering door te voeren: het laatste nummer van De Rode Vaan verscheen op 1 februari 1937; van 6 februari 1937 tot 16 december 1939 rolde het blad onder de titel Het Vlaamsche Volk van de persen. Van Extergem werd de hoofdredacteur. Het blad formuleerde zijn programma als volgt: "Het Vlaamsche Volk zal verder op de bres staan tegen den hoofdvijand het fascisme, waarvan Hitler de brutaalste belichaming is, die dan door agentschappen in Vlaanderen VNV Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer , Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer , Rex Rex
Rex was een Belgische politieke partij (1935-1940) en een collaboratiebeweging in Franstalig België (1940-1944). Lees meer , Sapconcentraties enzovoort ons volk vergiftigt." Er werd wel nog opgeroepen deel te nemen aan IJzerbedevaarten IJzerbedevaarten
De IJzerbedevaart is een jaarlijkse herdenking van de Vlaamse gesneuvelden tijdens de Eerste Wereldoorlog, die ontstond omstreeks 1920. Dit voor de Vlaamse beweging erg symbolische gebeur... Lees meer en aan betogingen van het Verbond der Vlaamse Oud-strijders Verbond VOS
Het Verbond der Vlaamse Oud-Strijders (VOS), opgericht in 1919, was een flamingantische vereniging voor oud-strijders van de Eerste Wereldoorlog, die in de loop van het interbellum tot ee... Lees meer (VOS).

Op 1 maart 1940 werd Het Vlaamsche Volk verboden en officieus vervangen door het weekblad Ulenspiegel Ulenspiegel (1940-1941)
Ulenspiegel (1940-1941) was een blad dat verscheen in Antwerpen. Achter de schermen werd het geleid door de Kommunistische Partij van België, de laatste twee maanden door het VNV. Het wa... Lees meer onder leiding van Van Extergem. Reeds in februari 1941 verscheen De Rode Vaan echter opnieuw als illegaal blad, eveneens onder leiding van Van Extergem en met de medewerking van onder meer Georges van den Boom Van den Boom, Georges
Georges van den Boom (1897-1978) was voorzitter van de Vlaamse Kommunistische Partij. Hij pleitte voor Vlaams en Waals zelfbestuur. Lees meer en Bert van Hoorick Van Hoorick, Bert
Bert van Hoorick (1915-2000) was een Vlaamsgezind communistisch en later socialistisch politicus. Hij was antimilitaristisch en zat tijdens de Tweede Wereldoorlog in het verzet. Hij was v... Lees meer . Na hun aanhouding in de zomer van 1943 werd De Rode Vaan geleidelijk meer een Belgisch-patriottisch sluikblad, een houding die ze ook na de bevrijding behield.

Tussen 4 september 1944 en 31 oktober 1958 verscheen De Rode Vaan als dagblad. Vooral de eerste jaren was het eerder een kopie van Le Drapeau rouge. De leiding berustte bij Gerard van Moerkerke. Medewerkers met af en toe Vlaamse reflexen waren onder meer Van Hoorick, Aloïs Gerlo Gerlo, Aloïs
Aloïs Gerlo (1915-1998) was een Vlaamsgezinde communist en later socialist, die tijdens de jaren 1960 en 1970 een leidinggevende rol vertolkte in de niet-partijpolitieke Vlaamse beweging ... Lees meer en Louis-Paul Boon Boon, Louis Paul
In zijn streven naar zelfontwikkeling omarmde Louis Paul Boon (1912-1979) begin jaren 1930 de radicaal-linkse strekking binnen de Vlaamse beweging. Zijn ideaal – een republiek van vrije V... Lees meer . Vanaf november 1958 werd het blad opnieuw een weekblad en vanaf januari 1966 kreeg het als ondertitel "Stem der Vlaamse linkerzijde". Deze ondertitel signaleerde een meer Vlaamsgezinde houding, vooral onder invloed van politieke directeurs als Jan Debrouwere Debrouwere, Jan
Jan Debrouwere (1926-2009) was een communistisch politicus, redacteur en journalist. Hij maakte deel uit van het politieke kader van de Kommunistische Partij en was redacteur bij het dagb... Lees meer , Jef Turf Turf, Jef
Jef Turf (1932-2022) was een Vlaamsgezinde communist. Hij was onder meer politiek directeur van De Rode Vaan en Vlaams voorzitter van de Kommunistische Partij. Hij wilde de democratische ... Lees meer en later Miel Dullaert. De neergang van het communisme was de oorzaak van het verdwijnen van De Rode Vaan; het laatste nummer verscheen op 6 maart 1992. Een poging om het blad te vervangen door het progressieve linkse blad Markant Markant
Markant was een onafhankelijk politiek weekblad met een progressief profiel. Het verscheen van 8 mei 1992 tot 27 oktober 1994. Lees meer mislukte al snel.