De Rudder, Renaat
Renaat de Rudder (1897-1917) was actief in de Frontbeweging. Nadat hij werd gedood tijdens een verkenningstocht, ging De Rudder als een van de ‘IJzersymbolen’ deel uitmaken van de Vlaams-nationalistische herinneringscultuur over de Eerste Wereldoorlog.
Renaat de Rudder studeerde aan het Sint-Vincentiuscollege te Eeklo. De 17- jarige De Rudder meldde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer als oorlogsvrijwilliger. In de loop van 1916 werkte hij mee aan de oprichting van een studiekring voor Vlaamse soldaten en stichtte het frontblaadje De IJzerkerels. Hij werkte mee aan Ons Vaderland Ons Vaderland (1914-1922)
Lees meer (1914-1922) en De Belgische Standaard De Belgische Standaard
Lees meer en was actief in de Frontbeweging Frontbeweging
Aan het IJzerfront manifesteerde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog flamingantisch verzet tegen de taaltoestanden in het leger. Naarmate het zich meer en meer organiseerde en groeide, vo... Lees meer . Hij werd neergeschoten tijdens een verkenningstocht.
Na de oorlog werd De Rudders dood geromantiseerd; hij groeide uit tot een van de IJzersymbolen IJzersymbolen
Lees meer . Rond zijn leven, maar vooral rond zijn dood ontstond een mythe. De Rudder was in 1917 door de Belgische overheid gearresteerd omdat bij hem vlugschriften aangaande een verboden 11 juli-viering werden gevonden. In de gevangenis zou de diepgelovige De Rudder uit boetedoening voor ‘de zonden van anderen’ een hongerstaking houden. Na zijn vrijlating werd De Rudder, inmiddels fel verzwakt, met anderen van zijn compagnie, onmiddellijk naar de frontlinie gezonden. Samen met enkele andere vrijwilligers gaf hij zich op voor een verkenningstocht. De groep werd beschoten in het niemandsland; De Rudder werd getroffen door een 'Belgische' kogel en zwaargewond weggevoerd naar een hospitaal in Hoogstade waar hij overleed. Dit geromantiseerde verhaal werd aangewend in de anti-Belgische propaganda van het radicale Vlaams-nationalisme.
In 1922 werd een IJzerbedevaart IJzerbedevaarten
De IJzerbedevaart is een jaarlijkse herdenking van de Vlaamse gesneuvelden tijdens de Eerste Wereldoorlog, die ontstond omstreeks 1920. Dit voor de Vlaamse beweging erg symbolische gebeur... Lees meer georganiseerd naar zijn graf te West-Vleteren. Op de vooravond van de bedevaart verschenen zijn artikels voor Ons Vaderland onder de titel Grachtblommekens. In 1931 werd een negen meter hoog standbeeld van De Rudder, ontworpen door Karel Aubroeck Aubroeck, Karel
Karel Aubroeck (1894- 1986) was een Vlaamsgezinde beeldhouwer, die de vier beelden van IJzersymbolen vervaardigde die eerst op de IJzertoren werden aangebracht en vervolgens, na de dynami... Lees meer , als een van de hoekpijlers van de oorspronkelijke IJzertoren IJzertoren
De IJzertoren is een Vlaamsgezind monument in Diksmuide, dat in 1928-1930 werd opgericht als eerbetoon aan de Vlaamse soldaten die sneuvelden aan het IJzerfront tijdens de Eerste Wereldoo... Lees meer onthuld. Na de vernieling van de IJzertoren (1946) werd het beeld ingewerkt in de Paxpoort (1949). In 1932, ten slotte, werden de stoffelijke resten van De Rudder bijgezet in de crypte van de toren.
Literatuur
— F. Weyns, De tussenoorlogse IJzerbedevaarten (1920-1939). Een onderzoek naar de politieke symboliek en de mythevorming, RUG, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1992.
— F. Seberechts (red.), Duurzamer dan graniet. Over monumenten en Vlaamse beweging (Bijdragen Museum van de Vlaamse Sociale Strijd, nr. 19), 2003.
— L. Lefranc, “Wilskrachtige mannen en medelijdende vrouwen”. Een discoursanalyse van Vlaams-nationalistische genderconstructies in herdenkingen van de Eerste Wereldoorlog op de IJzerbedevaarten (1920-1944), Universiteit Gent, onuitgegeven masterscriptie, 2014.