De Toekomst (1915-1918)

Publicatie
Harold van der Kraan (2023, aanvulling), Pieter Van Hees (1998)

De Toekomst (1915-1918) was een Nederlands pro-Duits weekblad, dat sympathiseerde met het activisme en de vernederlandsing van de Gentse universiteit. Onder anderen B.H.C.K. van der Wijck, J.D. Domela Nieuwenhuys Nyegaard en F.C. Gerretson werkten mee aan het blad.

Volledige titel
De Toekomst : Weekblad voor Nederland
Periode
1915 -
1918
Leestijd: 2 minuten

De Toekomst (1915-1918) verscheen van 1915 tot 1918 in ’s-Gravenhage, met als ondertitel ‘Weekblad voor Nederland’. De redactie bestond uit dr. W.C.A. baron van Vredenburch, prof. dr. J.G. Sleeswijk, jonkheer prof. dr. Bernard H.C.K. van der Wijck Van der Wijck, Bernard
Bernard H.C.K. van der Wijck (1836-1925) was een Nederlandse hoogleraar die in 1917 mee aan de basis lag van de Groot-Nederlandse drukkingsgroep De Dietsche Bond, waarvan hij bovendien v... Lees meer
, de eerste voorzitter van de in 1917 opgerichte Dietsche Bond Dietsche Bond
De Dietsche Bond (1917-1941) werd opgericht als activistisch gezind alternatief voor het neutrale Algemeen-Nederlands Verbond. De bond nam verschillende prominente activisten op in zijn ... Lees meer
, en prof. mr. S.R. Steinmetz.

Het weekblad koos openlijk partij voor Duitsland en de centrale mogendheden. Wat België en de Vlaamse beweging betrof steunde het blad het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
en de vernederlandsing van de Gentse universiteit door de Duitse bezetter (zie Hoger onderwijs in Gent Hoger onderwijs in Gent
Met de vernederlandsing in 1930 als hoogtepunt is de Gentse universiteit een belangrijk strijdpunt geweest in de Vlaamse beweging. Van het Latijn uit 1817 tot het Engels van vandaag: het ... Lees meer
). Deze standpunten blijken uit bijdragen van onder anderen Jan D. Domela Nieuwenhuis Nyegaard Domela Nieuwenhuis Nyegaard, Jan
Jan Derk Domela Nieuwenhuis Nyegaard (1870-1955) was predikant en pangermanist. Tijdens beide wereldoorlogen collaboreerde hij met de Duitse bezetter met de bedoeling een zelfstandig Vlaa... Lees meer
, Frederik C. Gerretson Gerretson, Frederik C.
Frederik Carel Gerretson (1884–1958) was een Nederlandse historicus, zakenman en politicus, die vanuit zijn Groot-Nederlandse overtuiging het Vlaams-nationalisme trachtte te beïnvloeden.... Lees meer
en Johan Labberton Labberton, Johan
De Nederlandse ambtenaar en auteur Johan Labberton (1877-1955) koos tijdens de Eerste Wereldoorlog voor het activisme. Lees meer
. Het is niet onmogelijk dat het blad, zoals De Vlaamsche Stem De Vlaamsche Stem (1915-1916)
De Vlaamsche Stem (1915-1916) was een Vlaamsgezind dagblad dat in Nederland verscheen en na een tijd in Duitse handen overging. De koerswijziging die het dagblad als gevolg daarvan onderg... Lees meer
, financieel gesteund werd door het Duitse gezantschap in Den Haag.

Na de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
was De Toekomst geen lang leven meer beschoren. Het blad waarschuwde nog voor het ‘Belgisch gevaar’ (verwijzend naar Nederlandse Zuid-Limburgers die na de oorlog met een mogelijke aansluiting bij België flirtten) en bracht hulde aan de gevluchte activisten in Nederland. In een afscheidsartikel hield de redactie vast aan haar Duitsgezinde overtuiging. Het laatste nummer van het blad verscheen op 28 december 1918.

De Toekomst is digitaal raadpleegbaar via www.delpher.nl.

Literatuur

— H.J. Stoelinga, Russische revolutie en vredesverwachtingen in de Nederlandse pers, maart 1917-maart 1918, 1967.
— D. Vanacker, Het aktivistisch avontuur, 1991.

Suggestie doorgeven

1998: Pieter Van Hees

2023: Harold van der Kraan

Digitaal

Inhoudstafel