Het Belfort

Het tijdschrift werd eind 1885 opgericht ten huize van de Gentse drukker-uitgever Alfons Siffer Siffer, Alfons
Alfons Siffer (1850-1941) was een gematigd Vlaamsgezinde katholieke drukker-uitgever en politicus, die tevens een leidende rol speelde binnen het Davidsfonds. Behalve volksvertegenwoordig... Lees meer ‘onder de bescherming van het Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer ’ en als opvolger van De Vlaamsche Wacht De Vlaamsche Wacht
De Vlaamsche Wacht (1878-1914) was een onafhankelijke Vlaamsgezinde vereniging met afdelingen in diverse steden die ijverde voor samenwerking van alle Vlamingen. Lees meer .

De omslag, met op het voorplan het Gentse Belfort en bovenaan in “neogotische” omkadering de schilden van de vier overige Vlaamse provincies (West-Vlaanderen, Antwerpen, Brabant en Limburg) komt erg stoer en Vlaams over. De redactie van Het Belfort telde heel wat vooraanstaande Davidsfondsleden en bestond overwegend uit Oost-Vlamingen. Juliaan Claerhout Claerhout, Juliaan
Juliaan Claerhout (1859-1929) was priester en leraar aan het Tieltse Sint-Jozefscollege, waar hij door zijn Vlaamsgezinde initiatieven al snel in aanvaring kwam met het bisdom. Hij was on... Lees meer mocht zich hoofdredacteur noemen, maar het was Siffer die feitelijk de leiding had. Uit alle Vlaamse provincies kwam ruime medewerking; zeer actief waren vooral de leidende katholieke figuren uit het Davidsfonds en de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (KANTL, 1886) is een instelling die zich in de loop van haar geschiedenis heeft ingezet zowel voor taalculturele, -wetenschappeli... Lees meer .

De belangstelling van Het Belfort ging uit naar de taalstrijd en de politiek, dialectologie, taal- en letterkunde, literatuurkritiek, godsdienst- en onderwijsproblemen. Op korte tijd had het tijdschrift een grote verspreiding (ongeveer 900 exemplaren) en werd het een algemene informatiebron voor Vlaamse intellectuelen, onder wie vooral priesters en leraren. Bijzonder verdienstelijk waren de uitgebreide Overzichten van Claerhout en de afzonderlijk gepubliceerde Philologische Bijdragen (1892-1896), waarin onder meer werd geijverd voor de oprichting van een afdeling Germaanse filologie aan de universiteit van Leuven. Voor- en tegenstanders van het algemeen Nederlands en van het taalparticularisme voerden er vinnige pennenstrijden. Interessant hierbij is het ‘woord van eendracht’ van Paul Alberdingk Thijm Alberdingk Thijm, Paul
Lees meer in het eerste nummer, die onomwonden waarschuwt voor elk soort van provincialisme: ‘In de laatste maanden’ zo schrijft hij, ‘is er eene beweging door België gegaan, die men naar haren oorsprong “De vlaamsche Beweging” kan noemen, doch die wellicht in hare gevolgen “De antivlaamsche Beweging” zal genoemd worden’. Op politiek vlak was de geest meer christendemocratisch dan conservatief en kan men van een pre- daensisme Daensistische beweging
Daensistische beweging is de verzamelnaam voor een geheel van feiten, opvattingen, organisaties, personen en strijdmiddelen die tijdens de late 19de en de vroege 20ste eeuw een onderdeel... Lees meer gewagen. Adolf Daens kwam trouwens enkele malen zelf aan het woord.

Tegenover Van Nu en Straks Van Nu en Straks
Van Nu en Straks (1893-1901) was een literair en cultureel tijdschrift, dat voor Vlaanderen vernieuwend was doordat het aansloot bij internationale eigentijdse denkrichtingen zoals het an... Lees meer stond men nogal terughoudend en de debuterende Stijn Streuvels Lateur, Frank
Lees meer werd bepaald vijandig bejegend. Anderzijds was Guido Gezelle Gezelle, Guido
Guido Gezelle (1830-1899) was een Vlaamse priester die de Vlaamse volkstaal verdedigde binnen het algemeen Nederlands. Hij verwierf grote bekendheid als lyrisch dichter van religieuze nat... Lees meer dé onbetwiste grootmeester.

Onderhandelingen tussen Siffer en Marie-Elisabeth Belpaire Belpaire, Marie-Elisabeth
Marie-Elisabeth Belpaire (1853-1948) was een welgestelde Vlaamsgezinde auteur die verschillende projecten realiseerde ter promotie van de literatuur (zoals het tijdschrift Dietsche Warand... Lees meer leidden in 1900 tot de samensmelting van Het Belfort met het door dezelfde drukker verzorgde tijdschrift Dietsche Warande Dietsche Warande
Dietsche Warande was een Tijdschrift voor Kunst en Zedegeschiedenis, onder redactie van Pieter Paul Alberdingk Thijm. Het was de Vlaamse voortzetting van het Nederlandse tijdschrift De Di... Lees meer .