Het Vaderland (1844-1845)

Publicatie
Mario Baeck / Marc Carlier (2023, herwerking), Marc Carlier (1998)

Het Vaderland was een Brussels tijdschrift voor literatuur en geschiedenis onder redactie van Michiel van der Voort (maart 1844 – maart 1845).

Volledige titel
Het Vaderland : Tydschrift voor Letterkunde en Geschiedenis
Periode
maart 1844 -
maart 1845
Leestijd: 2 minuten

Het tijdschrift werd gepatroneerd door het op 3 april 1842 gestichte Brusselse Nederduitsch Tael- en Letterkundig Genootschap Nederduitsch Tael- en Letterkundig Genootschap
Het Nederduitsch Tael- en Letterkundig Genootschap was een Vlaamsgezinde Brusselse letterkundige maatschappij. Ze werd op 3 april 1842 door Michiel van der Voort opgericht en bestond tot ... Lees meer
waarvan Michiel van der Voort Van der Voort, Michiel
Michiel Van der Voort (1812-1867) woonde achtereenvolgens in Antwerpen en Brussel en was in beide steden een pionier in Vlaamsgezinde acties. Hij was betrokken bij vele organisaties, zoal... Lees meer
de secretaris was en dat ook corresponderende leden van buiten Brussel telde. Het gros van de bijdragen werd eerst in deze vereniging voorgelezen. Het Vaderland bracht een nieuw geluid in de toenmalige Vlaamse tijdschriftenwereld. Het wilde wetenschappelijk zijn en publiceerde in de eerste plaats essays. Toch was er ook ruimte voor scheppend literair werk van onder anderen Eugeen Stroobant Stroobant, Eugeen E.
Notaris Eugeen E. Stroobant (1819-1899) was katholiek volksvertegenwoordiger en lid van de Grievencommissie. Als voorzitter van de Brusselse toneelmaatschappij De Wijngaerd ijverde hij vo... Lees meer
, Johan Michiel Dautzenberg Dautzenberg, Johan M.
Lees meer
, Johanna Courtmans-Berchmans Berchmans, Johanna
Lees meer
, Geraard Jan Dodd Dodd, Geeraard Jan
Geeraard Jan Dodd (1821-1888) was, na een korte carrière als schilder, vooral schrijver, dichter en toneelauteur. Hij was actief lid van tal van Nederlandstalige literaire genootschappen ... Lees meer
, Prudens van Duyse Van Duyse, Prudens
Lees meer
, Theodoor van Rijswijck Van Ryswyck, Theodoor
Theodoor van Ryswyck (1811-1849) was een Vlaamse dichter die in dichtbundels, kranten en tijdschriften een omvangrijk literair oeuvre bij elkaar schreef. Met zijn gedichten gaf hij vorm a... Lees meer
en Van der Voort zelf. Het was het eerste Brusselse tijdschrift dat zich in dienst stelde van de Vlaamse beweging.

In maart 1845 smolt Van der Voort zijn tijdschrift samen met het meer belletristische Antwerpse tijdschrift De Vlaemsche Letterbode De Vlaemsche Letterbode
De Vlaemsche Letterbode was een literair tijdschrift dat in Antwerpen verscheen tussen 1843 en 1845. De redactie was voor het grootste deel in handen van de bontwerker Emmanuel Rosseels.... Lees meer
van Emmanuel Rosseels Rosseels, Emmanuel
Emmanuel Rosseels (1818-1904) was een Antwerpse theaterauteur die ijverde voor een Nederlandstalig toneelrepertoire. Lees meer
. Het nieuwe tijdschrift kreeg de naam Het Vaderland en De Vlaemsche Letterbode en was inhoudelijk de voortzetting van Het Vaderland. Onder redactie van Van der Voort kende Het Vaderland en De Vlaemsche Letterbode nog twee jaargangen (1845-1846).

Het in 1845 opgerichte blad werd sterk tegengewerkt door de door Hendrik Conscience Conscience, Hendrik
Hendrik Conscience (1812-1883) was de eerste auteur die het in België aandurfde een roman in het Nederlands te schrijven en te publiceren. Zijn oeuvre van zo’n 65 romans, dat ook een bred... Lees meer
op 26 juli 1845 gestichte vereniging De Toekomst-Het Heilig Verbond Het Heilig Verbond
Lees meer
met de bedoeling de realisatie van het potentieel concurrerende Het Vlaemsch Taelverbond, een overkoepeling van alle Vlaamse genootschappen waaraan Van der Voort sinds februari 1844 werkte, tegen te gaan. Daarbij kwamen de interne spanningen tussen de Vlaamse letterkundige kernen van Antwerpen en Brussel aan de oppervlakte.

Literatuur

– E. Gubin, Bruxelles au XIXe siècle : berceau d'un flamingantisme démocratique (1840-1873), 1979.
– M. Carlier en A. Deprez, Muzen-Album (1843-1848), De Vlaemsche Letterbode (1843-1845), Het Vaderland (1844-1845), Het Vaderland en de Vlaemsche Letterbode (1845-1846), De Vlaemsche Stem (1846-1853), De Moedertael (1849-1853), Bydragen van het Nederduitsch Tael- en Letterkundig Genootschap te Brussel (1848-1849) (Bibliografie van de Vlaamse tijdschriften in de negentiende eeuw, dl. 2, nr. 16), 1987.

Suggestie doorgeven

1975: Guy Lernout (pdf)

1998: Marc Carlier

2023: Mario Baeck / Marc Carlier

Inhoudstafel