Katholiek Vlaamsch Secretariaat voor Studentenarbeid

Organisatie
Louis Vos (2023, aanvulling), Louis Vos (1998)

Het Secretariaat voor Katholieke Studentenarbeid van de Lierse jongere Ernest van der Hallen probeerde tussen 1919 en 1921 de werking van de katholieke Vlaamse studentenbeweging te bundelen, maar moest die rol vanaf 1921 aan de Leuvense AKVS-leiding overlaten.

Alternatieve naam
Secretariaat voor Katholieke Studentenarbeid
Stopzetting
1921
Leestijd: 2 minuten

Collegeleerling Ernest van der Hallen Van der Hallen, Ernest
Ernest van der Hallen (1898-1948) was een romantische katholiek-Vlaamse auteur, redacteur van Boekengids en Lectuurrepertorium, later bibliotheekinspecteur. Hij was een mentor van de jeug... Lees meer
startte tijdens de Eerste Wereldoorlog vanuit het Sint-Gummaruscollege in Lier de coördinatie van Communiebonden voor Vlaanderen in Antwerpse en Kempense colleges. Hij noemde het Katholiek Vlaamsch Secretariaat voor Studentenarbeid. Het viel stil van september 1918 tot Pasen 1919, toen de initiatiefnemer novice was bij de minderbroeders in Turnhout, maar na zijn terugkeer naar Lier herbegon Van der Hallen in de lente van 1919 de werking en dat opnieuw op een bredere basis.

Van der Hallen vestigde het secretariaat toen in het Lierse Begijnhof (Grachtkant 10), kreeg steun van priester Thaddeus Spaeninkx Spaeninkx, Thaddeus
Priester Thaddeus Spaeninckx (1872-1947) promootte als leraar het ABN. Tijdens de Eerste Wereldoorlog sympathiseerde hij met het activisme. Daarna werd hij schooldirecteur in Baarle-Herto... Lees meer
en wist contacten te leggen met college- en vakantiebonden van de katholieke Vlaamse studentenbeweging Katholieke Vlaamse studentenbeweging
De Katholieke Vlaamse Studentenbeweging was de georganiseerde deelname van de katholieke studerende jeugd aan de Vlaamse beweging. Ze leverde daartoe met haar grote aanhang van ca. 1875 t... Lees meer
. Het Secretariaat stelde zich ten doel die beweging opnieuw op gang te brengen en er een organisatorisch bindmiddel voor te zijn. Het wilde ruimte scheppen voor activiteiten van de collegeleerlingen zelf en legde met als slogan 'Vlaanderen aan Kristus' de klemtoon op de godsdienstige en zedelijke vorming van de collegeleerlingen, zij het ingebed in Vlaamsgezindheid.

In de eerste drie maanden na de heroprichting had het Secretariaat al acht nieuwe Communiebonden opgericht, honderden brochures verspreid, een opstelprijskamp voor scholieren uitgeschreven en in vele colleges een propagandist gevonden. Dat succes was onder meer mogelijk door het erg laat – pas in de zomer van 1919 – herleven van het Leuvense Studentensecretariaat van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond
Het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond (1903-1935) was de organisatorische vormgeving van de katholieke Vlaamse studentenbeweging: een jeugdbeweging met plaatselijke bonden van ka... Lees meer
onder leiding van de Scheutist pater Jozef Calbrecht Calbrecht, Jozef
Jozef Calbrecht (1886-1977) was een priester en onderwijzer. Hij was betrokken bij het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond, bekommerde zich om Belgische vluchtelingen in Nederlan... Lees meer
. Maar eens 'Leuven' opnieuw functioneerde bleek het wantrouwig te staan tegenover het 'Lierse' Studentenarbeid. ‘Leuven’ verdacht ‘Lier’ van sympathie voor het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
en Het Vlaamsche Front Het Vlaamsche Front
Het Vlaamsche Front was een Vlaams-nationalistische partij, die werd opgericht in 1919 en ook bekend stond onder de couranter gebruikte officieuze benaming Frontpartij. Gesticht als een ... Lees meer
, en van onwil samen te werken met de AKVS-leiding.

Dat wantrouwen verspreidde zich vrij vlug ook in de bonden en ondanks een naamsverandering tot Bureel voor Studentenarbeid raakte 'Lier' steeds meer in een organisatorisch isolement. Het werkte wel samen met het halfmaandelijkse Antwerpse studentenblad Storm Storm (1919-1921)
Storm/DeStorm (1919-1921) was een halfmaandelijks Antwerps katholiek studenten en scholierentijdschrift, dat verscheen (met verschillende ondertitels) als Storm van 15 april 1919 tot 15 s... Lees meer
, dat door initiatiefnemers in juni 1920 aan Studentenarbeid werd overgedragen. Het AKVS-bestuur nam dit niet in dank af en lanceerde in de zomer van 1920 een eigen blad De Blauwvoet De Blauwvoet (1920-1941)
De Blauwvoet (1920-1941) was het orgaan van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond (AKVS), en van zijn opvolgers het Algemeen Katholiek Dietsch Studentenverbond (AKDS) en het Di... Lees meer
. Studentenarbeid moest eind 1921 de uitgave van Storm staken wat de facto het einde betekende van het initiatief.

Literatuur

– L. Vos, Bloei en ondergang van het AKVS, 2 dln., 1982.

Suggestie doorgeven

1973: Pieter Nuyens (pdf)

1998: Louis Vos

2023: Louis Vos

Inhoudstafel