Lens, Joris

Persoon
Herwig De Lannoy (2023, aanvulling), Herwig De Lannoy (1998)

Joris Lens (1902-1982) was een Vlaamsgezind studentenleider, advocaat en VNV-leider in Mechelen. Vlak voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog organiseerde hij mee de Nationale Kultuurdagen. Tijdens de bezetting was hij plaatselijk voorzitter van Winterhulp.

Geboorte
Onze-Lieve-Vrouw-Waver, 30 januari 1902
Overlijden
Heist-op-den-Berg, 11 januari 1982
Leestijd: 3 minuten

Joris Lens (1902-1982) werd als radicaal Vlaamsgezind studentenleider in 1925 na een studentenrevolte van de Katholieke Universiteit te Leuven verwijderd. Daarna voltooide hij zijn rechtenstudie in Gent. Vervolgens vestigde hij zich als advocaat in Mechelen. Lens engageerde zich in tal van Vlaamsgezinde kringen en nam het bij de Kamerverkiezingen van 1932 met een aparte Vlaams-nationalistische lijst op tegen Ward Hermans, die gunstig stond tegenover het nationaalsocialisme, maar hij raakte niet verkozen. Hij werd lid van het VNV en kreeg een groeiende sympathie voor het Verdinaso. Vanaf 1939 was hij actief bij de organisatie van de Nationale Kultuurdagen in Mechelen, die tijdens de oorlog het paradepaardje werden van de culturele Nieuwe Orde. Tijdens de bezetting was hij tevens plaatselijk voorzitter van Winterhulp. Nadien trok hij zich terug uit de politiek en pas in 1953 startte hij zijn advocatenpraktijk terug op.

Joris Lens, de jongste uit een gezin van zeven kinderen, liet na zijn middelbaar onderwijs aan het Klein Seminarie van Hoogstraten Klein Seminarie van Hoogstraten
Het Klein Seminarie van Hoogstraten (1835) kende tot na de Tweede Wereldoorlog een prominente Vlaamsgezinde scholierenbeweging. Lees meer
en van Mechelen Klein Seminarie van Mechelen
Het Klein Seminarie van Mechelen was een belangrijke onderwijsinstelling van het aartsbisdom Mechelen met humaniora en filosofieafdeling voor priesterstudenten. Ze speelde in de 19de eeuw... Lees meer
zich in 1920 aan de rechtenfaculteit aan de Katholieke Universiteit te Leuven inschrijven. Hij werd er secretaris van het studententijdschrift Ons Leven Ons Leven
Ons Leven (1888) is een Leuvens studententijdschrift en het blad van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV). Lees meer
en verdedigde daarin met gelijkgezinden als Filip de Pillecyn De Pillecyn, Filip
Filip De Pillecyn (1891-1962) was schrijver en journalist. Hij was actief in de Frontbeweging, werkte voor De Standaard en De Tijd en stichtte het satirisch weekblad Pallieter. Tijdens de... Lees meer
de veroordeelde activisten (zie activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
). In januari 1925 werd hij bij een studentenrevolte met acht medestudenten van de universiteit uitgesloten, wat hem een stevige reputatie in de Vlaamse beweging bezorgde (zie studentenbeweging Studentenbeweging
Lees meer
).

Na zijn militaire dienst in 1925-1926 studeerde Lens in oktober 1927 af aan de Universiteit Gent. Vanaf 1929 bouwde hij in Mechelen een advocatenpraktijk uit, waar Reimond Tollenaere Tollenaere, Reimond
Reimond Tollenaere (1909-1942) was een Vlaams-nationalistisch studentenleider in Gent en politicus in het VNV. Hij was parlementair (1936-1942) en propagandaleider. Hij stuurde het VNV in... Lees meer
stageliep. Politiek trachtte hij weerwerk te bieden aan Ward Hermans Hermans, Ward
Ward Hermans (1897-1992) was een Vlaams-nationalistische schrijver, journalist en politicus, die in de loop van het interbellum radicaliseerde in nationaalsocialistische zin. Tijdens de T... Lees meer
, die in de regio Mechelen veel aanhang genoot in het radicale Vlaams-nationalistische milieu en die gunstig stond tegenover het nationaalsocialisme. Lens werd bij de Kamerverkiezingen van 1932 lijstaanvoerder van de Vlaams Nationale Partij, die het opnam tegen de lijst-Hermans, maar hij werd niet verkozen. Daarna werd hij lid van het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
(VNV) en kreeg een groeiende sympathie voor het Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer
.

Sociaal-cultureel leven in Mechelen

Als bestuurslid en voorzitter van een Actiecomité ter Vervlaamsing van het Openbaar Leven (AVOL) in Mechelen trachtte Lens aan de Vlaamse strijd nieuwe impulsen te geven.

Lens engageerde zich verder in de Mechelse Kunst- en Kultuurclub Tijl, die in augustus 1932 door overtuigde Vlaamsgezinde katholieken gesticht was. Tijl werd de ambassadeur van de volkse kunst en sloot nauw aan bij de kunstrichting die in Duitsland in die jaren dominant werd. Hij zetelde met Filip de Pillecyn en tal van andere Vlaamsgezinden in het inrichtend comité van de Nationale Kultuurdagen Nationale Kultuurdagen
De Nationale Kultuurdagen (1939-1944) vonden plaats in Mechelen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden ze de jaarlijkse hoogtepunten van de culturele Nieuwe Orde in heel Vlaanderen. ... Lees meer
in Mechelen, een initiatief van Tijl, die voor het eerst doorgingen in maart 1939. De volgende jaarlijkse edities tot 1944 vormden de bekroning van de culturele Nieuwe Orde in heel Vlaanderen en werden het paradepaardje van de culturele collaboratie.

Tweede Wereldoorlog en nasleep

In augustus 1940 ondertekende Lens als een van de eersten de VNV-oproep voor de Volksbeweging. In juni 1941 pleegden jongeren van het Onafhankelijkheidsfront, een communistische verzetsorganisatie, een mislukte aanslag op zijn woning. Gedurende de hele bezetting was Lens voorzitter van het plaatselijk comité voor Winterhulp.

Kort na de bevrijding vroeg hij zelf zijn schorsing als advocaat om verdere sancties te voorkomen. Vanaf dan onthield hij zich voorgoed van politiek. In september 1953 verkreeg hij een nieuwe inschrijving aan de Mechelse balie. Hij bleef actief tot zijn zoon in 1978 de praktijk overnam. Advocaat Kris Lens, de kleinzoon van een broer van Joris Lens, was van 1988 tot 2001 CVP-burgemeester van Sint-Katelijne-Waver.

Werken

– L. Vos, Bloei en ondergang van het AKVS, dl. 2, 1982.
– B. de Wever, Greep naar de macht. Vlaams-nationalisme en Nieuwe Orde. Het VNV 1933-1945, 1994.

Suggestie doorgeven

1973: Mieke Verleyen (pdf)

1998: Herwig De Lannoy

2023: Herwig De Lannoy

Inhoudstafel