Van Crombrugghe's Genootschap

Organisatie
Sam Van Clemen (2023, ongewijzigd), Sam Van Clemen (1998)
Oprichting
1857
Leestijd: 2 minuten

Opgericht ter bevordering en verdediging van het officieel onderwijs door oud-leerlingen van de Gentse openbare scholen in 1857.

Aan de vereniging werd de naam gegeven van J. van Crombrugghe, gewezen lid van de Staten-Generaal in het Koninkrijk der Nederlanden en eerste burgemeester van Gent na 1830.

Het genootschap gaf kosteloos schoolboeken in bruikleen, beschikte over een uitleenbibliotheek, had een jeugdafdeling (Van Crombrugghe's Jeugdverbond), een toneelafdeling, sedert 1904 ook een schuttersafdeling en een turngroep, en het nam het initiatief tot het bouwen van enkele huisjes voor oude echtparen. Behalve die activiteiten had het Genootschap ook culturele belangstelling. Het ontving en huldigde verscheidene vooraanstaande letterkundigen: zoals Multatuli Douwes Dekker, Eduard
Lees meer
, Prudens van Duyse Van Duyse, Prudens
Lees meer
, Hendrik Conscience Conscience, Hendrik
Hendrik Conscience (1812-1883) was de eerste auteur die het in België aandurfde een roman in het Nederlands te schrijven en te publiceren. Zijn oeuvre van zo’n 65 romans, dat ook een bred... Lees meer
en Pieter Ecrevisse Ecrevisse, Pieter
Pieter Ecrevisse (1804-1879) was een liberale onderwijzer, politicus, jurist en auteur. Lees meer
.

Vanaf 1864 stelde het genootschap zich Vlaamsgezind op en werkte in dat jaar mee aan een meeting om het bestaan van een liberale V.B. te bevestigen. In 1867 ageerden individuele Gentse leden voor de vernederlandsing van het stedelijk onderwijs. Vanaf 1872 evolueerde het genootschap tot een liberaal culturele vereniging. Op het eind van de 19de eeuw steunde het genootschap nog wel volledig de Vlaamsgezinde liberale kandidaten bij de Gentse gemeenteraadsverkiezingen, in het bijzonder professor Jozef-Frederik Vercoullie Vercoullie, Jozef-Frederik
Lees meer
, die toen zijn voorzitter was en in 1902 werden de Boerengeneraals op rondreis door de Nederlanden om steun te verkrijgen voor het Zuid-Afrikaanse volk, door het Van Crombrugghe's Genootschap ontvangen ( Zuid-Afrika Zuid-Afrika
Deze bijdrage belicht de relatie tussen de Vlaamse beweging en Zuid-Afrika van de 19de tot de 21ste eeuw. Lees meer
). Daarna was van enige Vlaamsgezindheid geen sprake meer en kwam de nadruk volledig op de sociale werking te liggen.

Het genootschap hield op te bestaan in 1992.

Literatuur

– D. Verkinderen, Het Van Crombrugghe's Genootschap van 1857 tot 1875, 1988.

Suggestie doorgeven

1975: Marcel Boey (pdf)

1998: Sam Van Clemen

2023: Sam Van Clemen

Databanken

Inhoudstafel