Van den Brande, Albert

Persoon
Sam Van Clemen (2023, aanvulling), Karen Van Hoorick (1998)

Albert van den Brande (1890-1964) was tijdens de Eerste Wereldoorlog hoofdredacteur van Het Vlaamsche Nieuws, lid van de Raad van Vlaanderen en hoogleraar aan de Vlaamsche Hogeschool in Gent.

Geboorte
Merksem, 5 mei 1890
Overlijden
Rotterdam, 16 november 1964
Leestijd: 2 minuten

Albert van den Brande promoveerde aan het Institut de Commerce te Antwerpen tot licentiaat in de handelswetenschappen. Voor de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
publiceerde hij artikels in Het Laatste Nieuws Het Laatste Nieuws
Het Laatste Nieuws was een liberaal en Vlaamsgezind dagblad, waarvan het eerste nummer op 7 juni 1888 verscheen. In 2023 bestaat de krant nog steeds als een populair dagblad voor een bree... Lees meer
.

Activisme

Als vrijzinnig flamingant en ondervoorzitter van de Groeningerwacht Merksem geraakte hij via August Borms Borms, August
August Borms (1878-1946) speelde een prominente rol in de activistische collaboratie tijdens de Eerste Wereldoorlog en groeide nadien uit tot hét symbool van de amnestiebeweging, die een ... Lees meer
betrokken bij het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
. Van den Brande, die tot de gematigde unionisten Unionisten
Activisten, binnen en buiten de Raad van Vlaanderen, die ervoor opteerden om België na de beëindiging van de Eerste Wereldoorlog opnieuw in te richten als een federale staat, werden union... Lees meer
gerekend kon worden, werd in juni 1915 samen met Borms hoofdredacteur van de krant Het Vlaamsche Nieuws Het Vlaamsche Nieuws
Het Vlaamsche Nieuws was een Antwerps Duits-activistisch persorgaan, dat eerst onder de naam Vlaamsche Gazet – Het Laatste Nieuws verscheen. Het werd het belangrijkste activistische perso... Lees meer
. In deze functie zette het duo een ideologische koerswijziging door, waarna het blad evolueerde in activistische zin. Twee jaar later, toen de schrijver Raf Verhulst Verhulst, Raf
Raf Verhulst (1866-1941) was een Vlaamsgezinde schrijver, journalist en docent, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een prominente rol opeiste in het activisme. Lees meer
de functie van hoofdredacteur op zich nam, bleven Borms en Van den Brande redacteur bij Het Vlaamsche Nieuws.

In 1916 ondertekende Van den Brande een manifest voor de oprichting van een Vlaamse Hogeschool in Gent (zie Hoger onderwijs Gent Hoger onderwijs in Gent
Met de vernederlandsing in 1930 als hoogtepunt is de Gentse universiteit een belangrijk strijdpunt geweest in de Vlaamse beweging. Van het Latijn uit 1817 tot het Engels van vandaag: het ... Lees meer
). Begin 1917 werd hij aangeduid als lid van de eerste Raad van Vlaanderen Raad van Vlaanderen (1917-1918)
De Raad van Vlaanderen (1917-1918) was een activistisch marionettenparlement tijdens de Eerste Wereldoorlog, dat onderdeel was van de Duitse plannen om in Vlaanderen een blijvende invloed... Lees meer
, waar hij voor de terugkeer van de weggevoerde Vlaamse arbeiders ijverde. In 1918 werd hij verkozen voor Antwerpen als lid van de tweede Raad van Vlaanderen.

In 1917 werd Van den Brande benoemd als docent aan de Hogere School voor Handelswetenschappen van de door de Duitse bezetter vernederlandste Vlaamse Hogeschool. Van den Brande, die meewerkte aan de Nieuwe Gazet van Gent, werd in mei 1918 lid van de Vlaamsch-Nationale Partij Vlaamsch-Nationale Partij (1918)
De Vlaamsch-Nationale Partij (1918) uit Gent ontstond uit onvrede tegen het radicale Jong-Vlaanderen. Ze verdedigde als enige organisatie uit het activisme het Groot-Nederlandse ideaal.... Lees meer
.

Na de oorlog

Na de oorlog werd Van den Brande veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. Vóór de veroordeling werd uitgesproken, was hij echter al gevlucht naar Nederland Nederland
Nederland is met Vlaanderen verbonden door de economische infrastructuur, de taal en de geschiedenis. Vanaf eind 18de eeuw kreeg die verbondenheid in taal en cultuur op uiteenlopende mani... Lees meer
, waar hij als boekhouder aan de slag kon bij een firma in Rotterdam. Met de Vlaamse beweging liet hij zich niet meer in. Wel sprak hij op 16 april 1938 in Merksem tijdens een viering van de zestigste verjaardag van August Borms.

Werken

– Artikels in Het Laatste Nieuws en Het Vlaamsche Nieuws.

Literatuur

– A.L. Faingnaert, Verraad of zelfverdediging?, 1933.
– A. Baeyens, Het Vlaamsche Nieuws. Weerspiegeling van het Antwerpse activisme, in: Colloquiumbundel Leuven, 1974.
– L. Buning, Brande, Albert van den, in: NBW, jg. 8, 1979, pp. 105-109.
– D. Vanacker, Het aktivistisch avontuur, 1991.
– A. Vrints, Bezette stad, 2002.
– C. van Everbroeck, August Borms, 2005.

Suggestie doorgeven

1973: Anne Baeyens (pdf)

1998: Karen Van Hoorick (pdf)

2023: Sam Van Clemen

Databanken

Inhoudstafel