Vandekerckhove, Rik

Persoon
Winne Gobyn (2023, aanvulling), Evrard Raskin (1998)

Rik Vandekerckhove (1932-1990) was een Vlaams orthopedisch chirurg en politicus voor de Volksunie. Van 1977 tot 1979 was hij minister van Wetenschapsbeleid.

Volledige voornaam
Jean Albericus Jozef Kamiel
Geboorte
Brugge, 26 april 1932
Overlijden
Genk, 4 augustus 1990
Leestijd: 4 minuten

Vandekerckhove volgde van 1944 tot 1950 de Grieks-Latijnse humaniora aan het Sint-Amandscollege in Kortrijk, promoveerde in 1957 tot doctor in de geneeskunde aan de Katholieke Universiteit Leuven en specialiseerde zich vervolgens verder aan de universiteiten van Amsterdam, Utrecht, Graz en Saarbrücken. In 1962 vestigde hij zich in Genk, waar hij als orthopedisch chirurg verbonden was aan het Sint-Jansziekenhuis. Hij trad in het huwelijk met Agnes Depestele. Het echtpaar kreeg vier kinderen.

Vandekerckhove, die van huis uit Vlaamsgezind was, werd tijdens zijn studies in Leuven lid van het Jeugdcomité voor Beroep op het Volk en het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond
Lees meer
(KVHV). Van 1952 tot 1956 zetelde hij in de redactie van het scholierentijdschrift De Goedendag De Goedendag (1952-1957)
De Goedendag was een scholierentijdschrift dat tussen 1952 en 1957 werd uitgegeven door studenten van de Katholieke Universiteit Leuven. Lees meer
en van 1954 tot 1956 was hij hoofdredacteur van Ons Leven Ons Leven
Ons Leven (1888) is een Leuvens studententijdschrift en het blad van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV). Lees meer
, het studententijdschrift van het KVHV. In 1953 trad hij op als jeugdspreker op de 27ste IJzerbedevaart IJzerbedevaarten
De IJzerbedevaart is een jaarlijkse herdenking van de Vlaamse gesneuvelden tijdens de Eerste Wereldoorlog, die ontstond omstreeks 1920. Dit voor de Vlaamse beweging erg symbolische gebeur... Lees meer
. Daarnaast was hij ook oprichter en eerste preses van Medica, de Leuvense faculteitskring voor artsen en biomedici in opleiding.

Nadat hij in 1962 verhuisde naar Genk, sloot Vandekerckhove zich aan bij de Vlaamse Volksbeweging Vlaamse Volksbeweging
De Vlaamse Volksbeweging (VVB) was een Vlaams-nationalistische drukkingsgroep, die werd opgericht in 1952 en tot het begin van de jaren 1970 een breder publiek mobiliseerde voor Vlaamsge... Lees meer
(VVB). Hij trad op als ondervoorzitter en vanaf 1964 als voorzitter van de VVB-afdeling in Genk.

Zwartberg

Op vraag van Vic Anciaux Anciaux, Vic
Vic Anciaux (1931-2023) was geneesheer en militeerde vanaf 1950 in het partijpolitieke Vlaams-nationalisme. Voor de Volksunie, waarvan hij voorzitter was van 1979 tot 1986, vervulde hij ... Lees meer
trad Vandekerckhove in september 1965 toe tot de Volksunie Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer
(VU) en werd hij meteen lid van het provinciaal comité Limburg Limburg
Lees meer
. Begin 1966 stond hij samen met zijn partij vooraan in de strijd tegen de door de regering-Harmel aangekondigde sluiting van de verlieslatende steenkoolmijn van Zwartberg in Genk. Vandekerckhove groeide uit tot spilfiguur in het verzet tegen de sluiting en coördineerde verschillende protestacties. Omdat hij beducht was voor zware incidenten, verzette hij zich (tevergeefs) tegen een betoging in Genk van Antwerpse leden van de Vlaamse Militanten Orde Vlaamse Militanten Orde (1950-1971)
De Vlaamse Militanten Orde was een Vlaams-nationale militantenorganisatie die werd opgericht in 1950, aanvankelijk ter ondersteuning van de Vlaams-nationale partijpolitiek. Lees meer
(VMO).

Op het hoogtepunt van de onrust, nadat twee mijnwerkers omkwamen bij botsingen met de rijkswacht, trok Vandekerckhove samen met de latere VU-volksvertegenwoordiger Jef Olaerts Olaerts, Jozef
Jozef Olaerts (1914-1990) was een Vlaams-nationalistisch politicus uit Limburg. Hij trad op als VNV-oorlogsburgemeester van Genk (1942-1944), VU-volksvertegenwoordiger voor het arrondiss... Lees meer
naar Brussel voor een nachtelijk onderhoud met koning Boudewijn van Saksen-Coburg, Boudewijn I
Boudewijn (1930-1993) moest als gevolg van de koningskwestie op jonge leeftijd en onvoorbereid zijn vader opvolgen. Zijn koningschap werd getekend door de Congolese dekolonisatie, staatsh... Lees meer
in een poging om de escalerende situatie in te tomen. De rust keerde uiteindelijk pas terug nadat de rijkswacht werd teruggetrokken en vervangen door het leger, en de vakbonden, het mijnbestuur en de regering op 3 februari tot een akkoord kwamen.

Senator en minister

In 1968 werd Vandekerckhove verkozen tot provincieraadslid voor de VU. Hij werd fractieleider en zetelde in de Limburgse provincieraad tot 1974. Van 1970 tot 1976 was Vandekerckhove ook gemeenteraadslid in Genk. Bij de parlementsverkiezingen van 1974 werd hij tot senator verkozen. Hij bekleedde dit mandaat tot aan zijn onverwachte dood in 1990. In de periode 1974-1990 zetelde hij ook in de Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap
Lees meer
en de Vlaamse Raad Vlaams Parlement
Het Vlaams Parlement is de parlementaire vergadering van de Vlaamse deelstaat in het federale België. Zijn geschiedenis kent drie grote fasen: de periode van de Cultuurraad voor de Neder... Lees meer
, de voorloper van het huidige Vlaams Parlement Vlaams Parlement
Het Vlaams Parlement is de parlementaire vergadering van de Vlaamse deelstaat in het federale België. Zijn geschiedenis kent drie grote fasen: de periode van de Cultuurraad voor de Neder... Lees meer
. Binnen de VU maakte Vandekerckhove vanaf 1973 deel uit van het partijbestuur en van 1975 tot 1977 trad hij op als nationaal ondervoorzitter van de partij.

Vandekerckhove steunde het Egmontpact Gemeenschapspact
Het Egmontpact of Egmontakkoord maakt samen met de Stuyvenbergakkoorden deel uit van het zogenaamde Gemeenschapspact, dat de definitieve pacificatie van de communautaire problemen tot doe... Lees meer
, een eerste poging om België om te vormen tot een federale staat. Toen zijn partij in 1977 voor het eerst toetrad tot de regering werd hij minister. Van 1977 tot 1979 was Vandekerckhove minister van Wetenschapsbeleid in de regering-Tindemans IV en in de regering-Vanden Boeynants II. Met zijn beleid beoogde hij om de Vlaamse achterstand in het wetenschappelijk onderzoek in belangrijke mate ongedaan te maken. Daarnaast speelde Vandekerckhove een belangrijke rol in de uitbouw van het universitair onderwijs in Limburg. Hij was nauw betrokken bij de oprichting van het Postuniversitair Centrum (PUC) in 1965 en de Economische Hogeschool Limburg (EHL) in 1968. Na de stichting van het Limburgs Universitair Centrum (LUC) in 1971 werd hij lid van de beheerraad en vanaf 1974 lid van de parlementaire toezichtcommissie.

Literatuur

– D. Maertens, Stakingen in de provincie Limburg 1944-1969, Vrije Universiteit Brussel, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1975.
– E. Raskin, Van binnenuit bekeken, de herinneringen van een V.U. parlementslid, 1980.
– V. Anciaux, Senator Rik Vandekerckhove overleden, in: Wij, 24 augustus 1990.
– F. Ilsbroux, De Volksunie in Limburg (1954-1971), KU Leuven, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1992.
– A. Grypdonck, De groei naar een universiteit in Limburg: een kroniek, 1997.

Suggestie doorgeven

1975: Tony Suffeleers (pdf)

1998: Evrard Raskin

2023: Winne Gobyn

Databanken

Inhoudstafel