Verspreeuwen, Jan

Jan Verspreeuwen was sinds 1829 studiemeester en vanaf 1851 leraar Nederlands aan het atheneum in Antwerpen. Na de Belgische Revolutie Belgische Revolutie
De Belgische Revolutie is de naam van de opstand van 1830-1831 in de zuidelijke provincies van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden van koning Willem I. De opstand leidde tot de splits... Lees meer toonde Verspreeuwen zich een orangist, wat onder meer bleek uit zijn lidmaatschap van de Antwerpse orangistische club La Loyauté (zie Orangisme Orangisme
Het orangisme is de verzamelterm voor het verzet tegen de Belgische afsplitsing van het Koninkrijk der Nederland onder leiding van Willem I van Oranje. Lees meer ). Eind 1830 protesteerde hij in de pers tegen het verdrijven van het Nederlands uit de Gentse universiteit. Hij was een van de eersten die na 1830 Nederlandstalige gedichten publiceerde: Dichterlijke Mengelingen (1833). In het woord vooraf bij deze anoniem uitgegeven bundel uitte hij opnieuw zijn orangistische overtuiging. Als atheneumleraar bracht Verspreeuwen een aantal van zijn leerlingen, waaronder Jacob F. Heremans Heremans, Jacob
Lees meer , tot de actieve Vlaamse beweging.

In de culturele en flamingantische milieus van Antwerpen speelde Verspreeuwen een belangrijke rol. In 1835 was hij een van de stichters van de rederijkerskamer De Olijftak De Olijftak
De Olijftak was een in 1835 opgerichte Antwerpse rederijkerskamer, die in de context van het ontluikende Vlaamsgezinde cultuurleven wilde aanknopen bij de bewonderde 16de-eeuwse rederijke... Lees meer , waarvan hij daarna voorzitter werd. In 1837 maakte hij deel uit van de taalcommissie, die als jury diende op te treden voor de door de regering uitgeschreven prijsvraag over de eenmaking van de spelling. Medio 1845 richtte hij het tijdschrift Het Taelverbond Het Taelverbond
Het Taelverbond (1845-1855) was een Antwerps literair maandblad, dat gaandeweg vooral op geschiedenis en taalkunde focuste. Het tijdschrift had een sociaaleconomische inslag en cultiveerd... Lees meer op en werd er tot 1847 de eerste hoofdredacteur van. Van juni 1847 tot begin maart 1848 was hij een van de belangrijkste medewerkers aan het liberaal-Vlaamsgezinde satirische weekblad De Schrobber De Schrobber
Lees meer , de antipode van De Roskam De Roskam
Antwerps unionistisch weekblad (26 januari 1847 – 27 februari 1848), gesticht door Lodewijk Vleeschouwer, antipode van De Schrobber. Lees meer . In 1847 raakte hij betrokken bij de hoogoplopende ruzie tussen de liberale Vlaamsgezinden rond Pieter F. van Kerckhoven Van Kerckhoven, Pieter F.
Lees meer (De Schrobber) en een groep rond Hendrik Conscience Conscience, Hendrik
Hendrik Conscience (1812-1883) was de eerste auteur die het in België aandurfde een roman in het Nederlands te schrijven en te publiceren. Zijn oeuvre van zo’n 65 romans, dat ook een bred... Lees meer en Jan J. de Laet De Laet, Jan Jacob
Antwerpenaar Jan J. de Laet (1815-1891) was een liberale en flamingantische letterkundige. Ook ijverde hij als Kamerlid van de Meetingpartij voor het stemmen van taalwetten. Lees meer (De Roskam). Verspreeuwen behoorde tot het kamp van De Schrobber. In 1849 was hij betrokken bij de organisatie van het Nederlandsch Letterkundig Congres in Gent. In oktober 1850 nam hij het voorzitterschap van De Eikenkroon De Eikenkroon
De Eikenkroon was een Antwerpse vereniging die in 1850 werd opgericht om de Vlaamse kunst- en volksbelangen te verdedigen. Lees meer op zich.

Verspreeuwen stelde zich in de eerste plaats op als liberaal en dan als flamingant. Zo sprak hij zich bij de Antwerpse gemeenteraadsverkiezingen van oktober 1851 in een meeting uit tegen de kandidatuur van de katholiek Conscience op de lijst van de Vlaamse burgerpartij. Een poging om Verspreeuwen als liberaal kandidaat naar voren te schuiven, mislukte. In 1852 nam hij de leiding op zich van een afdeling voor Vlaamse letterkunde in de liberale en francofone Cercle artistique littéraire et scientifique d'Anvers. Toen hij vervolgens redacteur van het tijdschrift De Schelde De Schelde (1853-1860)
Liberaal en Vlaamsgezind dagblad (15 mei 1853 - mei 1860) uitgegeven in Antwerpen door een commanditaire vennootschap, die eveneens De Vlaemsche Stem publiceerde . Lees meer werd, lanceerde dit blad hevige aanvallen tegen katholieke en onafhankelijke flaminganten. Dat belette Verspreeuwen echter niet om bij het vertrek van Conscience naar Kortrijk in 1857 lid te zijn van het comité dat de schrijver bij die gelegenheid huldigde.