Vlaamsche Liberale Vereeniging

Organisatie
Bart D'Hondt (2023, herwerking), Nico Wouters (1998)

De Vlaamsche Liberale Vereeniging (1866-circa 1940) werd opgericht als drukkingsgroep binnen de Liberale Associatie van Gent. Door haar gematigde standpunten slaagde zij er gedurende enkele decennia in om het flamingante liberalisme in Gent op de kaart te zetten.

Oprichting
1866
Stopzetting
1940
Leestijd: 3 minuten

De Vlaamsche Liberale Vereeniging was een Gentse liberale flamingantische kiesvereniging die begin 1866 werd opgericht en op 21 december 1867 werd heringericht. De vereniging was actief tot in het interbellum.

De eerste Vlaamsche Liberale Vereeniging ontstond in de schoot van de liberale afdeling van het Vlaamsch Verbond Vlaamsch Verbond (1861-1869)
Het Vlaamsch Verbond was een flamingantische politieke drukkingsgroep in Gent. Lees meer
. Karel Vervier Vervier, Karel
Lees meer
en August Gondry (1841-1891) waren respectievelijk de voorzitter en de secretaris van de organisatie. Volgens haar oproep van 27 mei 1866 wenste de vereniging alle liberale flaminganten te verzamelen tegen het katholicisme en het anti-Vlaamse liberalisme. Met het oog op de parlementsverkiezingen van 12 juni 1866 werd opgeroepen om welbepaalde flamingantische liberale kandidaten zoals August de Maere-Limnander De Maere, Auguste
Lees meer
te steunen. Ondanks het electorale succes dat volgde, ging de vereniging daarna snel ten onder wegens een gebrek aan initiatief. Julius Vuylsteke Vuylsteke, Julius
Lees meer
, stichtend lid, nam omwille hiervan in oktober 1866 ontslag.

Herinrichting en inhoudelijke koerswijziging

Op 21 december 1867 besloten Jacob F. Heremans Heremans, Jacob
Lees meer
, Emiel de Clercq, Adolf Sunaert Sunaert, Adolf
Adolphe Sunaert (1825-1876) was een Gentse kunstenaar, kunstverzamelaar, docent en auteur, die ook actief was in het Vlaamsgezinde liberalisme. Lees meer
, Julien Morel Morel, Julien
Lees meer
en Vuylsteke de Vlaamsche Liberale Vereeniging nieuw leven in te blazen. Tijdens de tweede vergadering op 11 januari 1868 werd Vuylsteke benoemd tot voorzitter en De Clercq tot secretaris, terwijl Pol Deschamphelaere (1839-1904), Heremans, Napoleon Kloosterman, Gustave Rolin-Jaequemyns Rolin-Jaequemyns, Gustave
Lees meer
, Sunaert Sunaert, Adolf
Adolphe Sunaert (1825-1876) was een Gentse kunstenaar, kunstverzamelaar, docent en auteur, die ook actief was in het Vlaamsgezinde liberalisme. Lees meer
, Charles Trouvriez, August van der Gucht en Vervier Vervier, Karel
Lees meer
toetraden tot het bestuur. De herinrichting van de vereniging als een politieke drukkingsgroep binnen de Liberale Partij Liberale partij
De verhouding tussen de liberale partij en het partijpolitieke liberalisme in België enerzijds, en de Vlaamse beweging anderzijds levert een gevarieerd en ingewikkeld beeld op dat evoluee... Lees meer
werd gerealiseerd door een inhoudelijke koerswijziging. Hoewel deze nieuwe Vlaamsche Liberale Vereeniging nog steeds aandacht had voor de eisen van de Vlaamse beweging, profileerde de vereniging zich nu veel nadrukkelijker dan voorheen als liberaal en dus uitgesproken antiklerikaal.

In de uitnodiging voor de openingsvergadering verwoordden de initiatiefnemers hun standpunt als volgt: ‘Er moet gezorgd worden dat de Vlaamsche Beweging, door sommige liberalen hardnekkig veracht en bespot, niet in handen valle der klerikale partij en door deze van hare volksverheffende bestemming worde afgewend. Er moet ook gezorgd worden dat, onder de edele vlag van het liberalisme, de verfransching niet meer en meer in Vlaanderen binnen gesmokkeld worde, en er alle zelfontwikkeling, alle zelfkracht, alle zelfleven vernietige.’ Het matigen van Vlaamse standpunten gebeurde vervolgens vooral onder impuls van Vuylsteke.

Werken

–  Verslag over den toestand en de werkzaamheden gedurende het jaar ../.. der Vlaamsche Liberale Vereeniging van Gent, 1871-1873 en 1879.

Literatuur

– M. Reynebeau, Politieke oriëntatie en ontwikkeling. De strijd om de Gentse gemeenteraad 1848-1869, 1977.
– J. Verschaeren, Julius Vuylsteke (1836- 1903). Klauwaard en Geus, 1984.
– D. Vanacker, Het activistisch avontuur, 2006.
– B. D’hondt, Van Andriesschool tot Zondernaamstraat. Gids door 150 jaar liberaal leven te Gent, 2014.

Suggestie doorgeven

1975: Romain Van Eenoo (pdf)

1998: Nico Wouters

2023: Bart D'Hondt

Inhoudstafel