Nieuwe Gentsche Courant

Publicatie
Seppe Roose (2023, aanvulling), Nico Wouters (1998)

De Nieuwe Gentsche Courant (1916-1918) was een Gents, gematigd activistisch dagblad met Frans Primo als hoofdredacteur en een liberaal-socialistische inslag. In 1918 werd het de spreekbuis van de Gentse Vlaamsch-Nationale Partij.

Volledige titel
Nieuwe Gentsche Courant : Dagblad voor Zuid–Nederland
Alternatieve titel
De Nieuwe Gazet [1916-1917]
De Nieuwe Gazet van Gent
Periode
4 oktober 1916 -
20 oktober 1918
Leestijd: 2 minuten

De Nieuwe Gazet van Gent, vanaf oktober 1917 de Nieuwe Gentsche Courant, was een Gentse, gematigd activistische krant, die verscheen van 4 oktober 1916 tot 20 oktober 1918.

Het blad vulde een vacuüm op, dat was ontstaan toen de Duitse bezettingsoverheid in mei 1916 De Vlaamsche Post De Vlaamsche Post
Lees meer
, het dagblad van de radicale activisten van Jong-Vlaanderen Jong-Vlaanderen (1914-1918)
Jong-Vlaanderen (1914-1918) was een in Gent opgerichte activistische drukkingsgroep, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een radicaal Vlaams-nationalistisch en anti-Belgisch politiek progr... Lees meer
, een verschijningsverbod oplegde. 

Vlak vóór de opening van de door de Duitsers vernederlandste Gentse universiteit in oktober 1916 kwam het eerste nummer uit van De Nieuwe Gazet van Gent. Het dagblad richtte zich op de Vlaamse intelligentsia en diende het orgaan te worden van de professoren en studenten van de Vlaamsche Hoogeschool. De krant werd gedrukt door Polidoor Goossens Goossens, Polidoor
Polidoor Goossens (1875-1953) was een Gentse handelaar. Voor de oorlog actief bij de Vlaamsgezinde liberalen, werd hij tijdens de Eerste Wereldoorlog overtuigd activist en lid van de Raad... Lees meer
van drukkerij Mercurius. De socialistische activist Frans Primo werd hoofdredacteur, bijgestaan door Jozef Boulengier Boulengier, Jozef
De Vlaamsgezinde Gentse staatsambtenaar Jozef Boulengier (1882-1954) raakte tijdens de Eerste Wereldoorlog betrokken bij het activisme, onder andere als lid van de groep Jong-Vlaanderen.... Lees meer
. Ook Alfons van Roy Van Roy, Alfons
Advocaat Alfons Van Roy (1882-1927) was in Gent politicus voor De Vlaamsche Blok. Tijdens WOI was hij lid van Jong Vlaanderen en lid van de Raad Van Vlaanderen. Hij overleed in Nederland... Lees meer
oefende een niet onbelangrijke invloed uit op de redactionele lijn van dit progressief georiënteerde en vrijzinnige blad, waarin zowel liberalen als socialisten publiceerden. Zo besteedde de krant veel aandacht aan de voor 1917 geplande maar niet gerealiseerde vredesconferentie op initiatief van de Socialistische Internationale in Stockholm en aan andere activiteiten van de partijpolitieke socialistische beweging, die zich – afgezien van een aantal individuen en kleine groepen – principieel ver af hield van het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
.

De Nieuwe Gentsche Courant pleitte voor federalisme Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer
in België en sloot een latere Groot-Nederlandse Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer
eenwording niet uit. Dat laatste werd onderstreept met de toevoeging van een ondertitel in februari 1918, Dagblad voor Zuid-Nederland. De Nieuwe Gentsche Courant fungeerde vanaf mei 1918 als spreekbuis van de pas opgerichte Vlaamsch-Nationale Partij Vlaamsch-Nationale Partij (1918)
De Vlaamsch-Nationale Partij (1918) uit Gent ontstond uit onvrede tegen het radicale Jong-Vlaanderen. Ze verdedigde als enige organisatie uit het activisme het Groot-Nederlandse ideaal.... Lees meer
, die zich vrijwel uitsluitend in Gent en omgeving actief toonde en er de concurrentie aanging met meer radicale activistische partijen en organisaties.

Literatuur

– R. van Sint-Jan, Die politische Presse Belgiens, in: Zeitungswissenschaft, 1929, pp. 193-213 en pp. 257-277.
– L. Buning, Alfons van Roy, Flamingant, grootnederlander, balling, in: Het Pennoen, 1970, nr. 20.
– Idem, Het fenomeen “De Vlaamsche Post”. 1914-1916, in: De Vlaamse beweging tijdens de Eerste Wereldoorlog, 1974, pp. 35-54.
– M. Sertyn, Het socialistisch activisme tijdens de Eerste Wereldoorlog, in: Belgisch Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis, 1976, nr. 1-2, pp. 169-196.
– J. van de Casteele, ‘e strijdbare Van Roy’s uit Nevele, in: Het Land van Nevele, 1984, nr. 3, pp. 7-187.
– D. Vanacker, De Vlaamsche Post, in: WT. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging, 1986, nr. 1, pp. 1-16.
– D. Vanacker, Het aktivistisch avontuur, 1991.

Suggestie doorgeven

1975: Lammert Buning (pdf)

1998: Nico Wouters

2023: Seppe Roose

Databanken

Inhoudstafel