Van Roy, Alfons

Persoon
Luc Vandeweyer (2023, ongewijzigd), Luc Vandeweyer (1998)

Advocaat Alfons Van Roy (1882-1927) was in Gent politicus voor De Vlaamsche Blok. Tijdens WOI was hij lid van Jong Vlaanderen en lid van de Raad Van Vlaanderen. Hij overleed in Nederland.

Volledige voornaam
Cornelius M.A.R.
Geboorte
Asper, 11 juni 1882
Overlijden
Den Haag, 15 oktober 1927
Leestijd: 3 minuten

Was de zoon van een Vlaamsgezind, vrijzinnig notaris in Nevele, waar een kern van Vlaamsgezinde vrijzinnige families was ontstaan. Alfons kreeg zijn middelbare opleiding te Leuven en Oostende en studeerde vervolgens rechten te Gent, waar hij eerst lid was van 't Zal wel gaan 't Zal Wel Gaan
Lees meer
maar zich later voegde bij de kring Ter Waarheid Ter Waarheid
De Gentse studentenkring Ter Waarheid ontstond eind 1904 als een afsplitsing van het liberale studentengenootschap ’t Zal Wel Gaan. De groep combineerde radicaal-flamingantische met maats... Lees meer
. Na zijn studie vestigde hij zich als advocaat te Gent waar hij onder meer raadsman was van de Vrije Burgersbond, een Vlaamsgezinde organisatie van handelaars en ambachtslieden onder leiding van Polidoor Goossens Goossens, Polidoor
Polidoor Goossens (1875-1953) was een Gentse handelaar. Voor de oorlog actief bij de Vlaamsgezinde liberalen, werd hij tijdens de Eerste Wereldoorlog overtuigd activist en lid van de Raad... Lees meer
. Een poging, met onder anderen Hector Plancquaert Plancquaert, Hector
Hector Plancquaert (1863-1953) was via zijn weekblad Het Recht een spilfiguur binnen de daensistische beweging. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij als radicale flamingant betrokken bi... Lees meer
en Alfons Sevens Sevens, Alfons
Alfons Sevens (1877-1961) was een Vlaamsgezinde onderwijzer en auteur, die onder meer medestichter was van Jong Vlaanderen (1902). Tijdens de Eerste Wereldoorlog belandde hij in de gevang... Lees meer
ondernomen om te komen tot een radicale "algemene Vlaamsgezinde partij" liep op een mislukking uit omdat De Vlaamsche Blok De Vlaamsche Blok
De Vlaamsche Blok was een protestlijst waarmee de katholieke flamingant Alfons Sevens opkwam tijdens de verkiezingen van oktober 1911 en in 1912 in Gent. Lees meer
bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1911 en de parlementaire verkiezingen van 1912 electoraal verwaarloosbare resultaten haalde. In juni 1913 was Van Roy de leider van de circa 200 flamingant Flamingant
Flamingantisme is een term die met verschillende betekenissen wordt toegekend aan actoren binnen de Vlaamse beweging en het Vlaams nationalisme. Lees meer
en die tijdens een concert De Vlaamse Leeuw De Vlaamse Leeuw
De Vlaamse Leeuw (1847) is een nationaal Vlaams lied op tekst van Hippoliet van Peene en muziek van Karel Miry. Op 11 juli 1985 werden tekst en muzikale notatie officieel vastgelegd als V... Lees meer
aanhieven als protest tegen het feit dat de wereldtentoonstelling te Gent werd gemaakt tot een manifestatie voor de Franse cultuur. In 1914 behoorde Van Roy, evenals zijn broer Jules, tot de beschermleden van het 5de Groot-Nederlandse Studentencongressen Groot-Nederlandse Studentencongressen
De Groot-Nederlandse Studentencongressen waren bijeenkomsten van Vlaamse en Nederlandse studenten, gericht op het versterken van de onderlinge banden - vanuit de overtuiging dat Vlamingen... Lees meer
te Gent. Hij maakte deel uit van het Vlaamsche Veem Vlaamsche Veem
De Vlaamsche Veem was een geheime organisatie die ijverde voor de vernederlandsing van het openbare leven in Vlaanderen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog raakten veel leden betrokken bij he... Lees meer
, de kring achter het maandblad De Bestuurlijke Scheiding De Bestuurlijke Scheiding
Het Gentse weekblad De Bestuurlijke Scheiding pleitte tijdens zijn kortstondige bestaan in de maanden vóór het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog voor het federalisme en voor de opricht... Lees meer
.

Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog koos Van Roy partij voor het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
. Hij behoorde tot de relatief gematigde vleugel van Jong-Vlaanderen Jong-Vlaanderen (1914-1918)
Jong-Vlaanderen (1914-1918) was een in Gent opgerichte activistische drukkingsgroep, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een radicaal Vlaams-nationalistisch en anti-Belgisch politiek progr... Lees meer
. Bij verordening van 29 juli 1916 benoemde gouverneur-generaal Moritz von Bissing Von Bissing, Moritz
Moritz von Bissing (1844-1917) was van november 1914 tot aan zijn dood in april 1917 gouverneur-generaal van het bezette België. Lees meer
hem tot hoogleraar in de encyclopedie van het recht en het handelsrecht aan de vernederlandste universiteit te Gent. Op 6 mei 1917 werd hij in de Raad van Vlaanderen Raad van Vlaanderen (1917-1918)
De Raad van Vlaanderen (1917-1918) was een activistisch marionettenparlement tijdens de Eerste Wereldoorlog, dat onderdeel was van de Duitse plannen om in Vlaanderen een blijvende invloed... Lees meer
opgenomen. Hij werd betrokken in een harde machtsstrijd in het Gentse waarbij radicale Jong-Vlamingen onder leiding van Jan Wannyn Wannyn, Jan
Lees meer
het laken en de subsidies van de Raad van Vlaanderen grotendeels naar zich toetrokken. Om Wannyns Nationalistische Bond Nationalistische Bond
Lees meer
tegen te gaan, richtte Van Roy in mei 1918, samen met de professoren Antoon Picard Picard, Antoon
Huisarts Antoon Picard (1881-1949) was tijdens WOI betrokken bij het Antwerpse activisme. Daarna was hij gemeenteraadslid voor de Frontpartij en medeoprichter van het Vlaamse Kruis. Tijd... Lees meer
en Albert van den Brande Van den Brande, Albert
Albert van den Brande (1890-1964) was tijdens de Eerste Wereldoorlog hoofdredacteur van Het Vlaamsche Nieuws, lid van de Raad van Vlaanderen en hoogleraar aan de Vlaamsche Hogeschool in G... Lees meer
, en met steun van Goossens en de socialist Frans Primo Primo, Frans
Lees meer
, de Vlaamsch-Nationale Partij Vlaamsch-Nationale Partij (1918)
De Vlaamsch-Nationale Partij (1918) uit Gent ontstond uit onvrede tegen het radicale Jong-Vlaanderen. Ze verdedigde als enige organisatie uit het activisme het Groot-Nederlandse ideaal.... Lees meer
op. Ook de oprichting van de Menschlievende Kring Amicitia en van de Vlaamsgezinde Bond ter Verdediging der Middenstandsbelangen paste in dat kader. Daarnaast was Van Roy betrokken bij de leiding van Volksopbeuring Volksopbeuring
Volksopbeuring (1916-1918) was tijdens WOI een activistische caritatieve organisatie voor behoeftigen en krijgsgevangen Vlamingen. Lees meer
in de stad en werd hij, toen de activisten het Gentse schepencollege hadden overgenomen, benoemd tot raadsman van de stad. Zijn tegenstanders hielden hem wel buiten het geambieerde schepenambt.

Eind oktober 1918 week Van Roy met vrouw en dochter uit naar Nederland. Daar moest hij opnieuw rechten gaan studeren en examens afleggen. Hij associeerde zich vervolgens met mr. P.E. Briët, advocaat en procureur te Leiden en lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal voor de Anti-Revolutionaire Partij. In België werd hij ter dood veroordeeld. Van Roy vestigde zich uiteindelijk in Den Haag. Hij overleed door een ongeval.

Literatuur

– A.L. Faingnaert, Verraad of zelfverdediging?, 1933.
– M. van de Velde, Geschiedenis van de Jong Vlaamsche Beweging, 1941.
– L. Buning, 'Roy, Alfons van', in NBW, VI, 1974.
– J. van de Casteele, 'De strijdbare Van Roy's uit Nevele', in Het Land van Nevele, jg. 15, nr. 3 (augustus 1984).
– D. Vanacker, Het aktivistisch avontuur, 1991.

Suggestie doorgeven

1975: Lammert Buning (pdf)

1998: Luc Vandeweyer

2023: Luc Vandeweyer

Databanken

Inhoudstafel