De Vlaamsche Leeuw (1915-1918)

Publicatie
Sam Van Clemen (2023, herwerking), Franz Denys (1998)

De Vlaamsche Leeuw was een loyaal flamingantisch sluikblad dat verscheen in Brussel van 1915 tot 1918.

Volledige titel
De Vlaamsche Leeuw : Vaderlandsch Propagandablad
Alternatieve titel
De Vlaamsche Leeuw
Periode
november 1915 -
1918
Leestijd: 2 minuten

Dit ‘Vaderlandsch Propagandablad’ was de spreekbuis van de loyale flaminganten Flamingant
Flamingantisme is een term die met verschillende betekenissen wordt toegekend aan actoren binnen de Vlaamse beweging en het Vlaams nationalisme. Lees meer
uit Brussel. Het clandestien uitgegeven blad combineerde flamingantische motieven met een duidelijke vaderlandsliefde. De drijvende kracht achter het tijdschrift was Richard van Landuyt uit Sint-Jans-Molenbeek, die de vraag had gekregen om een Nederlandstalige variant van La Libre Belgique La Libre Belgique
La Libre Belgique ontstond in 1884 als een strijdbaar katholiek dagblad en verscheen tot 18 november 1918 onder de titel Le Patriote. Tijdens beide wereldoorlogen gold het blad als de bel... Lees meer
uit te brengen.

De drukker was eerst Van Loo uit Molenbeek, daarna Frans van Cutsem uit Evere. Over oplage en verspreiding zijn geen gegevens bekend.

Inhoud

In De Vlaamsche Leeuw werd een reeks opstellen gepubliceerd van Alfons Fierens Fierens, Alfons
Historicus Alfons Fierens (1880-1921), een Vlaamsgezinde katholiek, ontwikkelde zich tijdens en na de Eerste Wereldoorlog tot een Belgische patriot naar het voorbeeld van en geïnspireerd... Lees meer
, waarin zich voorstander toonde van het vooroorlogse minimumprogramma Minimumprogramma
Het Minimumprogramma was de benaming voor het eisenpakket dat de Belgisch-loyale flaminganten, in het bijzonder inzake taalwetgeving, in de periode tussen de beide wereldoorlogen nastreef... Lees meer
. Mede onder zijn impuls gaf de redactie naast het sluikblad meerdere brochures uit over de taalproblemen in België.

Er werd in het tijdschrift ook duidelijk stelling genomen tegen het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
. Zo was het blad tegen de opening van de door de Duitse bezetter in 1916 vernederlandste Vlaamsche Hogeschool. Een Nederlandstalige universiteit moest volgens De Vlaamsche Leeuw namelijk worden gerealiseerd zonder hulp van een bezettende macht. De redactie hoopte wel dat het Nederlands na de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
gelijk zou worden behandeld aan het Frans.

In 1917 keerde de redactie zich tegen de activistische Raad van Vlaanderen Raad van Vlaanderen (1917-1918)
De Raad van Vlaanderen (1917-1918) was een activistisch marionettenparlement tijdens de Eerste Wereldoorlog, dat onderdeel was van de Duitse plannen om in Vlaanderen een blijvende invloed... Lees meer
.

Naar het einde van de oorlog toe betuigden de uitgevers van het blad hun solidariteit met Frans van Cauwelaert Van Cauwelaert, Frans
Frans van Cauwelaert (1880-1961) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die een hoofdrol speelde in de vernederlandsing van het openbare leven in Vlaanderen. Van Cauwelaert lag in 19... Lees meer
. In hem zagen ze de toekomstige politieke leider van de Vlaamse beweging. Ze drukten zijn 'Engels memorandum' aan de Britse consul-generaal in Rotterdam af.

Literatuur

– s.n., Uit de Geschiedenis der Bezetting: Het Sluikblad De Vlaamsche Leeuw: Strijd tegen het Duitschdom en het Aktivisme, s.d.
– K. Schoofs, Berichtgeving in Vlaamse verzetskranten tijdens de Eerste Wereldoorlog, Katholieke Universiteit Leuven, onuitgegeven masterproef, 2015-2016.
– 1915-1918: Vlaams complot te Molenbeek, in: Bruzz, 18 februari 2015.
– De Vlaamsche Leeuw, geraadpleegd op 26 juni 2022, op: https://warpress.cegesoma.be/nl/node/8945.

Suggestie doorgeven

1975: Frank Beke (pdf)

1998: Franz Denys

2023: Sam Van Clemen

Databanken

Inhoudstafel