De Eendragt

Publicatie
Mario Baeck / Marc Carlier (2023, aanvulling), Ada Deprez (1998, aanvulling)

De Eendragt – vanaf 1864 als De Eendracht gespeld – was een algemeen cultureel tijdschrift dat in Gent verscheen van 1846 tot 1879. Het volgde de evolutie van de Vlaamse beweging op de voet.

Volledige titel
De Eendragt : Veertiendaegsch tijdschrift voor letteren kunsten en wetenschappen
Periode
1846 -
1879
Leestijd: 2 minuten

De Eendragt verscheen in Gent vanaf 7 juni 1846 en droeg als ondertitel ‘veertiendaegsch tydschrift voor letteren, kunsten en wetenschappen’. Het was wat de opzet en de vorm betreft als het ware de voortzetting van het door Ferdinand A. Snellaert Snellaert, Ferdinand A.
Ferdinand Augustijn Snellaert (1809-1872) was een arts, filoloog, letterkundige en leidende figuur in de Vlaamse beweging. Lees meer
opgerichte Kunst- en Letterblad Kunst- en Letterblad
Het Kunst- en Letterblad (1840-1845) was een tijdschrift dat van 1840 tot 1843 in Gent en daarna in 1844 en 1845 in Antwerpen verscheen. Het besteedde aandacht aan de Nederlandstalige lit... Lees meer
.

De eerste redactieraad van het tijdschrift werd gevormd door Eduard Degerickx Degerickx, Eduard
De Gentenaar Eduard Degerickx (1805-1881) was een Vlaamsgezinde, liberale stadsambtenaar die bekend gebleven is als secretaris van het literaire genootschap De Tael is gan(t)sch het Volk ... Lees meer
, Prudens van Duyse Van Duyse, Prudens
Lees meer
, Jacob F. Heremans Heremans, Jacob
Lees meer
, Frans Rens Rens, Frans
De verdienste van de letterkundige Frans Rens (1805-1874) lag niet zozeer in zijn eigen poëtische werk, maar wel in zijn inzet voor verschillende Vlaamsgezinde verenigingen en tijdschrift... Lees meer
en Snellaert. Vooral Rens was als hoofdredacteur bijzonder actief. Als consensusfiguur stond hij borg voor een open beleid met aandacht voor zowel liberale als katholiek initiatieven. Na zijn overlijden nam de overtuigde liberaal Hendrik Keurvels (1852-1931) de redactie over.

Het aanvankelijk politiek gematigde blad, dat telkens in vier pagina's verscheen, had als bedoeling de actualiteit in Vlaanderen en geregeld ook daarbuiten op het gebied van kunst Kunst
Lees meer
en letteren Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer
bij te houden. Verder volgde De Eendragt het toneel en de tentoonstellingen op de voet en publiceerde het blad snel recensies over Nederlandstalige boeken. Groot belang voor de evolutie van de Vlaamse taal- en letterkunde had de rubriek ‘Mengelingen’, waarin aandacht werd besteed aan prijskampen, verslagen van verenigingen en maatschappijen en bekroningen.

Bron van informatie over de Vlaamse beweging

Als orgaan van de maatschappij De Tael is gansch het Volk De Tael is gansch het Volk
Lees meer
en van het Vlaemsch Gezelschap Vlaemsch Gezelschap
Het Vlaemsch Gezelschap was een culturele en politieke kring, in maart 1846 in Gent opgericht door Frans Rens, Ferdinand Augustijn Snellaert, Philip Marie Blommaert en Jacob Frans Hereman... Lees meer
kondigde het blad alle culturele en politieke acties aan, werden de petities geciteerd en de desiderata op het terrein van onderwijs Onderwijs
Lees meer
en cultuurpolitiek vermeld. Zodoende is het blad een belangrijke bron van informatie over de Gentse Gent
Lees meer
en de algemene Vlaamse beweging.

Met Hendrik Keurvels als hoofdredacteur werd De Eendracht – vanaf 27 november 1864 wijzigde de spelling – min of meer de spreekbuis van de Zetternamkring, een Vlaamsgezind en progressief liberaal literair genootschap dat in 1872 in Gent werd opgericht. Vanaf 1876 verscheen het blad wekelijks. Financiële problemen leidden uiteindelijk tot de stopzetting van het tijdschrift.

Literatuur

– M. Carlier, L. Troch en H. Vanacker, De Eendragt, 1846-1879 (Bibliografie van de Vlaamse tijdschriften in de negentiende eeuw, nr. 19, 1988).

Suggestie doorgeven

1973: Ada Deprez (pdf)

1998: Ada Deprez (pdf)

2023: Mario Baeck / Marc Carlier

Databanken

Inhoudstafel