Band

Aanloop en tijdschrift

Het initiatief voor Band dateerde van november 1958 en kwam van Joris Sevenants Sevenants, Joris
Joris Sevenants (1907-1991) was tijdens het interbellum actief in de christelijke arbeidersbeweging in Brussel en nam daarbij Vlaamsgezinde standpunten in. Na de Tweede Wereldoorlog verhu... Lees meer en Gaston Durnez Durnez, Gaston
Lees meer . Aanleiding was een artikelenreeks van Durnez in oktober en november 1954 in De Standaard De Standaard (1914-)
Het eerste nummer van het dagblad De Standaard verscheen op 4 december 1918. De krant was gedurende vele decennia hét blad bij uitstek van de katholieke Vlaamse beweging in al haar varian... Lees meer over de versnipperde situatie van de uitgeweken Vlamingen in Wallonië. Het inspireerde enkelen van hen, waaronder Sevenants, om de onderlinge contacten te bevorderen. Datzelfde jaar nog richtten hij en Durnez, met steun van André Demedts Demedts, André
André Demedts (1906-1992) was een Vlaamsgezinde auteur, voordrachtgever en inspirator van literaire organisaties. Zo werd hij in Vlaanderen een belangrijke cultuurdrager. Demedts gold bov... Lees meer en Jan Lambin Lambin, Jan J.
Lees meer , het maandblad Band op. Financiële steun vanwege de Vlaamse Toeristenbond Vlaamse Toeristenbond
VTB-VAB (1922) was een cultureel-toeristische organisatie die bijdroeg aan de ontwikkeling van het toerisme en de mobiliteit in Vlaanderen. Ze was door haar financiële en culturele slagkr... Lees meer (VTB), het Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer en het Verbond van het Vlaams Overheidspersoneel Verbond van het Vlaams Overheidspersoneel
Het Verbond van het Vlaams Overheidspersoneel (VVO) was een vereniging van Vlaamse ambtenaren die werd opgericht in 1957, ter bevordering van de Nederlandse cultuur en vooral ter behartig... Lees meer (VVO) liet toe om de eerste nummers gratis te verspreiden. Op zijn hoogtepunt heeft het blad naar eigen zeggen 10.000 gezinnen bereikt, een aantal dat ongetwijfeld gerelativeerd moet worden.

Beginjaren

In 1959 volgde de formele oprichting, waarbij de vereniging in Namen werd gevestigd. Haar bedoeling was enerzijds contact tot stand te brengen tussen de Vlaamse sociaal-culturele verenigingen of Vlaamse sociale instellingen in het Waalse land en anderzijds in plaatsen waar die nog niet bestonden een stimulerende rol te spelen. Bij haar oprichting stuitte Band echter ook op kritiek bij sommige geëmigreerde Vlamingen, die het initiatief niet bevorderlijk achtten voor hun integratie in Wallonië.

In 1959 werd voor het eerst een congres gehouden waarop drie uitgangspunten werden gedefinieerd: de leiding van de vereniging moest in de handen zijn van Vlamingen die in Wallonië woonden, Band was politiek neutraal en ze stelde zich open voor ‘alle in Wallonië wonende Vlamingen, ongeacht hun opinie of stand.’ Tot 1992 zou jaarlijks in november een congres plaatsvinden. Op het evenement maakten geregeld prominente figuren uit de brede Vlaamse beweging als gastspreker hun opwachting: van Marcel Brauns Brauns, Marcel
De jezuïet Marcel Brauns (1913-1995), vooral bekend als ‘pater Brauns’, was een dichter, schrijver, theoloog en hoogleraar Nederlandse letterkunde die er een radicaal Vlaams-nationalisti... Lees meer en Maurits Coppieters Coppieters, Maurits
De progressieve Vlaams-nationalist en christelijke humanist Maurits Coppieters (1920-2005) was vanaf het midden van de jaren 1960 een van de boegbeelden van de Volksunie (VU). Lees meer tot Leo Tindemans Tindemans, Leo
De Vlaamse christendemocraat Leo Tindemans (1922-2014) leidde vier Belgische regeringen. Hij werd nadien CVP-voorzitter en later ook minister van Buitenlandse Zaken. Als minister van Geme... Lees meer en Jozef van Overstraeten Van Overstraeten, Jozef
Lees meer .

Uitbouw en officiële erkenning

Vanaf 1962 was de zetel van Band gevestigd in Brussel, in een lokaal dat werd aangeboden door de VTB. Dat jaar werd ook de samenwerkende vennootschap Band opgericht, met vennoten in Vlaanderen en Wallonië en een duurtijd van dertig jaar. De stichters waren Sevenants (voorzitter), Gilbert de Schrijver (penningmeester), Florent de Blonde (secretaris), R. Bleus en T. Hennes.

In 1969 werd de organisatie officieel erkend door het ministerie van Nederlandse Cultuur, waardoor ze vanaf dat moment een werkingssubsidie ontving.

In 1964 werd voor het eerst in Wallonië, in samenwerking met de zojuist georganiseerde Nederlandse Kultuurkring van de Facultés universitaires, een Nederlandstalige boekenbeurs gehouden in Namen. Andere georganiseerde activiteiten waren toneelavonden, optredens, lezingen en voordrachten. Vanaf 1962 werd rondgetrokken met een Nederlandstalige mobiele bibliotheek (met steun van het Noordstarfonds Noordstarfonds
Het Noordstarfonds (1935) ontstond als culturele stichting in de schoot van de verzekeringsmaatschappij Noordstar. Het fonds ondersteunde flamingante culturele initiatieven. Na verloop va... Lees meer ). De vereniging organiseerde verder bijeenkomsten, uitstappen en reizen en uitwisselingen tussen Vlaamse en Waalse studenten.

Ook werd in 1975 in Namen met financiële steun van de VTB een Maison de la culture néerlandaise opgericht. Het huisvestte een bibliotheek, een boekenwinkel en vergaderzalen. Daarnaast werden er Nederlandse lessen gegeven. Het initiatief kreeg in 1982 de Jozef van Overstraeten-Prijs, maar werd datzelfde jaar om financiële redenen opgeheven.

Band richtte ook een jeugdafdeling op en zorgde voor dienstbetoon. Het hoofdbestuur bestond uit twee vertegenwoordigers van elke Waalse provincie plus een afgevaardigde van de jeugd.

In 1984 werd Sevenants als voorzitter opgevolgd door ondervoorzitter Rein Hauben.

In 1992, toen de vennootschap van rechtswege was ontbonden, werd Band als vereniging zonder winstoogmerk heropgericht. Hauben bleef voorzitter tot aan de ontbinding van Band; Marcel Ghyselen en Guillaume Hauben waren bestuursleden.

Het blad Band, dat sinds 1990 tweemaandelijks verscheen, werd toen omgevormd tot een nieuwsbrief die drie- tot viermaal per jaar verscheen onder de titel Bandnieuws.

Communautair standpunt en ontbinding

Band heeft in de loop der jaren gepleit voor de erkenning van taal en cultuur van de Vlaamse inwijkelingen in Wallonië, die hunnerzijds de integriteit van het Waalse gebied wilden eerbiedigen. Band ijverde (zonder succes) voor een Vlaams cultureel centrum in Wallonië en voor een Vlaams-Waals cultureel verdrag, dat de uitwisseling tussen beide landsdelen moest bevorderen. Hoewel de organisatie de eentaligheid van het Waalse landdeel erkende en voor aanpassing aan de Waalse cultuur pleitte, stuitte Band in Wallonië op het nodige wantrouwen. Sommige commentatoren meenden in het initiatief een Vlaamse kolonisatiepoging te herkennen (La Wallonie, 29 april 1964). Toen in april 1979 het uitstalraam van het Maison de la culture néerlandaise vernield werd door vandalen die zich nadien bekendmaakten als ‘een aktiegroep tegen het Vlaams imperialisme’ (zie onder meer De Rode Vaan, 19-26 april 1979), volgden echter ook steunbetuigingen van Walen.

De staatshervormingen Staatshervorming
Tussen 1970 en vandaag werden zes staatshervormingen doorgevoerd die België omvormden van een unitaire in een federale staat met drie gewesten, het Vlaamse, het Waalse en het Brussels Hoo... Lees meer , de afnemende migratie van Vlamingen naar Wallonië en de integratie van de uitwijkelingen ondermijnden uiteindelijk de werking van Band. In februari 2008 hield de organisatie op te bestaan.