Bormans, Jan-Hendrik

Bormans was de zoon van de tabakshandelaar en gemeenteonderwijzer Willem Bormans uit Gingelom. Hij werd in 1818 leraar en studiemeester in Luik en studeerde hij terzelfdertijd klassieke filologie aan de universiteit aldaar. Hij maakte zijn studies niet af, verliet Luik in 1825 en werd leraar en principaal van het college van Sint-Truiden. In 1834 en 1835 was hij directeur van het gemeentelijk college in Hasselt. Hij toonde er zijn bekommernis voor de verbetering van het onderwijs van het Nederlands.

In 1835 werd hij buitengewoon hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Gent Gent
Lees meer , belast met de cursussen Nederlandse literatuur Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer en geschiedenis van de moderne literaturen. Hij kwam er in contact met Jan Frans Willems Willems, Jan Frans
Jan Frans Willems (1793-1846), de “vader van de Vlaamse beweging”, was dichter, polemist, filoloog, tekstediteur en initiatiefnemer of lid van tal van academies en genootschappen in binne... Lees meer en de andere Gentse Vlaamsgezinden die bijeen kwamen in het literaire genootschap De Tael is gansch het Volk De Tael is gansch het Volk
Lees meer . Daar ontwaakte zijn blijvende belangstelling voor het Middelnederlands. In 1838 werd hij als hoogleraar in de klassieke talen naar Luik overgeplaatst. Vanaf 1851 doceerde hij er ook Nederlandse literatuur.

Spellingcommissie

Bormans genoot vooral bekendheid als rapporteur van de eerste door de Belgische regering aangestelde commissie tot regeling van de spelling (1836-1841). Als verslaggever van deze Spellingcommissie speelde hij een belangrijke rol in de bevordering van de eengemaakte spelling in Vlaanderen (zie Spellingoorlog Spellingoorlog
Spellingoorlog verwijst naar de spellingstrijd van 1839 tot 1844 tussen voor- en tegenstanders van de zogenaamde Commissiespelling, die een aanpassing van het Nederlands in Vlaanderen aan... Lees meer ). In zijn streven naar aansluiting bij de Noord-Nederlandse schrijfwijze wilde hij verder gaan dan andere vooraanstaande commissieleden als Willems en Jan Baptist David David, Jan-Baptist
Jan-Baptist David (1801-1866) was een katholiek priester, en vanaf 1834 hoogleraar nationale taal, letterkunde en geschiedenis aan de Katholieke Universiteit in Mechelen en Leuven. Hij sp... Lees meer .

Omdat het schrijven van zijn verslag als gevolg van zijn perfectionisme en tijdgebrek echter bijna twee jaar aansleepte, zagen de tegenstanders van de eengemaakte spelling de kans om zich sterker tegen de voorstellen van de commissie te weren (zie Taal Taal
De ontwikkeling van het Nederlands vormde tot diep in de 20ste eeuw een fundamenteel aandachtspunt in de Vlaamse beweging. De wijze waarop het geschreven en gesproken Nederlands gehanteer... Lees meer ).

Tijdschriften en tekstuitgaven

Bormans behoorde tot de redactie van De Middelaer De Middelaer
Het maandblad De Middelaer of Bydragen ter bevordering van tael, onderwys en geschiedenis verscheen tussen oktober 1840 en juli 1843 in Leuven als spreekbuis van een groep katholieke Vla... Lees meer (1840-1843) en van De School- en Letterbode De School- en Letterbode
Het tijdschrift De School- en Letterbode, verscheen tussen 1844 en 1855 als voortzetting van De Middelaer. Het evolueerde van een meer algemene naar een sterk onderwijskundig georiënteer... Lees meer (1844-1845). Hij stond kritisch tegenover de Vlaamse literatuur en wees op het gevaar van een exclusief nationale letterkunde die zich afschermde van de literaturen in het buitenland.

Als lid van de Académie royale de Belgique (1847) bezorgde Bormans verder erudiete tekstuitgaven: het Leven van Sinte-Christina de Wonderbare (1850), Het leven van Sinte-Lutgardis (1857), Jacob van Maerlants Der Naturen Bloeme (1857, vier delen), Veldekes Sinte Servatius legende (1858), Ouddietsche fragmenten van den Parthonopeus van Bloys (1871) en Jan Praets Speghel der Wijsheit (1872). Hij voltooide de door Willems begonnen editie van de Brabantsche Yeesten (1864).