Bosscha, Joannes

Persoon
Nico Van Campenhout (2023, herwerking), Pieter Van Hees (1998)

Johannes Bosscha (1797-1874) was een Nederlands conservatief politicus. Hij kwam op voor de culturele eenheid van het Nederlandse taalgebied.

Geboorte
Harderwijk, 19 maart 1797
Overlijden
Amsterdam, 9 december 1874
Leestijd: 2 minuten

Johannes Bosscha promoveerde in november 1817 tot doctor in de klassieke letteren aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Hij was achtereenvolgens leraar aan de Latijnse scholen van Amsterdam en Den Haag en hoogleraar aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda en het Atheneum Illustre in Amsterdam, de voorloper van de huidige Universiteit Amsterdam (UvA). In 1851 legde hij zijn onderwijsambt neer.

Na de zogeheten Aprilbeweging, het verzet van protestanten en conservatieven tegen het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in Nederland, werd hij in 1853 verkozen tot lid van de Tweede Kamer. Hij bleef (conservatief) parlementariër tot 1858, toen hij werd aangesteld als ‘Minister van Zaken van de Hervormde en andere Erediensten, behalve de rooms-katholieke’, een functie die hij in twee opeenvolgende conservatief-liberale coalitieregeringen bekleedde tot 1861. Nadien leefde hij als ambteloos burger.

Bosscha spoorde Nederlanders en Vlamingen in diverse publicaties aan om – behalve voor de toen vaak als voorbeeld gestelde Duitstalige wereld – voldoende aandacht te hebben voor de eigen taal Taal
De ontwikkeling van het Nederlands vormde tot diep in de 20ste eeuw een fundamenteel aandachtspunt in de Vlaamse beweging. De wijze waarop het geschreven en gesproken Nederlands gehanteer... Lees meer
en cultuur. In zijn meerdelige Neêrlands heldendaden te land, van de vroegste tijden tot onze dagen (1853-1856) besteedde hij expliciet en uitvoerig aandacht aan de Belgische Revolutie Belgische Revolutie
De Belgische Revolutie is de naam van de opstand van 1830-1831 in de zuidelijke provincies van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden van koning Willem I. De opstand leidde tot de splits... Lees meer
van 1830, die hij niet a priori als definitief beschouwde. Bosscha beklemtoonde de culturele eenheid van het Nederlandse taalgebied, los van enig staatkundig verband. Omwille van die culturele verwantschap pleitte hij met een aantal geestgenoten, onder wie Jozef A. Alberdingk Thijm Alberdingk Thijm, Jozef
Jozef Alberdingk Thijm (1820-1889) was voortrekker van de katholieke emancipatie in Nederland en een veelzijdig man: handelaar, uitgever, architectuur- en kunstcriticus, kenner van de mid... Lees meer
en Willem J. Jonckbloet Jonckbloet, Willem
De Nederlander Willem Jonckbloet (1817-1885) was hoogleraar Nederlandse taal en geschiedenis en liberaal volksvertegenwoordiger. Lees meer
, voor de opheffing van de tolrechten tussen Nederland en België (zie Nederland-Vlaanderen Nederland
Nederland is met Vlaanderen verbonden door de economische infrastructuur, de taal en de geschiedenis. Vanaf eind 18de eeuw kreeg die verbondenheid in taal en cultuur op uiteenlopende mani... Lees meer
).

Werken

– De Duitschers en de Nederlanden vóór den Munsterschen Vrede, 1847.

Literatuur

– H. Brugmans, 'J. Bosscha', in Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, dl. 4, 1918, kol. 254- 255.
– C. ter Haar, Nederland en Vlaanderen, 1933.
– H.J. Elias, Geschiedenis van de Vlaamse Gedachte, dl. 2, 1971.

Suggestie doorgeven

1998: Pieter Van Hees (pdf)

2023: Nico Van Campenhout

Inhoudstafel