Daenens, Albert

Jeugd en studies

Albert Daenens werd geboren in een acteursfamilie en bracht zijn kindertijd door in de omgeving van de Koninklijke Vlaamse Schouwburg Koninklijke Vlaamse Schouwburg
De Koninklijke Vlaamse Schouwburg (KVS) werd op 23 augustus 1875 opgericht op initiatief van een aantal prominente liberale flaminganten, die ijverden voor een Nederlandstalig beroepstone... Lees meer in Brussel. Door een aangeboren probleem aan een van zijn benen had hij levenslang een motorische beperking.

Kort na 1900 studeerde Daenens enkele jaren aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Brussel en vervolgens was hij werkzaam als decorontwerper. Tussen omstreeks 1910 en 1914 werkte deze non-conformist als redacteur, auteur en illustrator mee aan de Brusselse anarchistische bladen Le Révolté, La Foi nouvelle, En Marge en Haro!.

Activisme

Tijdens de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer leverde Daenens via zijn activistische Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer vrienden Willem Gijssels Gijssels, Willem
Willem Gijssels (1875-1945) was als schrijver, toondichter en vooral gelegenheidsdichter betrokken bij het Antwerpse en Nederlandstalige Brusselse literaire leven. Tijdens de Eerste Werel... Lees meer en Felix de Boeck (1898-1995) tekeningen en prenten voor de bladen Vlaamsch Leven Vlaamsch Leven
Vlaamsch Leven was een "Zelfstandig Vlaamsch-Geïllustreerd Weekblad". Het verscheen in Brussel van 3 oktober 1915 tot 20 oktober 1918. Lees meer en De Toorts De Toorts
De Toorts verscheen tussen 1916 en 1921 en werd uitgegeven in Utrecht. De ondertitel van het tijdschrift luidde: Staat- en Letterkundig weekblad voor Holland, Vlaanderen en Zuid-Afrika on... Lees meer . In 1918 nam hij – samen met onder anderen De Boeck, Jozef Cantré Cantré, Jos
Lees meer , Jozef Peeters, Victor Servranckx (1897-1965) en Prosper de Troyer (1880-1961) – deel aan een tentoonstelling van de in 1916 door Gijssels opgerichte Brusselse kunstkring Doe Stil Voort Kunstkring Doe Stil Voort
Kunstkring Doe Stil Voort (1903-1918) te Brussel bevorderde diverse kunstuitingen met tentoonstellingen en activiteiten, tot na de Eerste Wereldoorlog. Lees meer , die werd georganiseerd met de medewerking van de Duitse bezetter. Via Gijssels kreeg hij ook een artistieke opdracht van de Raad van Vlaanderen Raad van Vlaanderen (1917-1918)
De Raad van Vlaanderen (1917-1918) was een activistisch marionettenparlement tijdens de Eerste Wereldoorlog, dat onderdeel was van de Duitse plannen om in Vlaanderen een blijvende invloed... Lees meer , met name het ontwerpen van een affiche voor de Dienst Nationaal Verweer. Hij illustreerde in die periode ook gedichten van de Belgische, in Parijs woonachtige anarchist en pacifist Henri Guilbeaux (1884-1938), evenals de verhalenbundel Een driedubbele verrassing (1917) van de Vlaamse schrijver Maurits Roelants Roelants, Maurice
Maurice Roelants (1895-1966) was een Vlaamse literaire auteur en cultuurpromotor. Lees meer . Daenens’ anarchistische afkeer van het Belgische staatsgezag werd nog versterkt doordat de Belgische staat het Nederlandstalige deel van de bevolking volgens hem niet als gelijkwaardig met de Franstaligen behandelde. Daardoor ontwikkelde hij – mede via een aantal vriendschappen – enige affiniteit met de Vlaamse beweging.

Nadat beeldend kunstenaar Frits van den Berghe Van den Berghe, Frits
Lees meer , die tijdens de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer op een activistisch Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer Vlaams ministerie had gewerkt, na de Wapenstilstand kortstondig bij hem thuis ondergedoken had gezeten, vluchtten Daenens en hij in januari 1919 naar Nederland Nederland
Nederland is met Vlaanderen verbonden door de economische infrastructuur, de taal en de geschiedenis. Vanaf eind 18de eeuw kreeg die verbondenheid in taal en cultuur op uiteenlopende mani... Lees meer , waar zij enige tijd in een (Vlaamse) kunstenaarskolonie in Blaricum verbleven. Daenens, levenslang een anarchistische pacifist, maakte daarna in Berlijn de nadagen mee van de mislukte communistische Spartakus-opstand. In augustus 1919 was hij weer in België. Tot juni 1920 en in 1927-1928 gaf hij opnieuw het blad Haro! uit, waarvoor hij meestal zelf de tekening op de voorkaft verzorgde. Hij presenteerde ook werk in het links-flamingantische en internationalistische Opstanding Opstanding (1920-1921)
Opstanding (1920-1921) was het orgaan van de Vlaamse Clarté-groep. Lees meer . Orgaan van de Vlaamse Clarte-groepen, onder andere een portrettekening van Herman van den Reeck Van den Reeck, Herman
Herman van den Reeck (1901-1920) was een Vlaamsgezinde links-radicale student, die zich van 1916 tot zijn overlijden in 1920 engageerde in de activistische jongerenbeweging. Toen Van den ... Lees meer voor de voorpagina van een nummer. Daenens, die in en rond Brussel Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer zowel Vlaamse als Franstalige (avant-garde- en linksrevolutionaire) milieus frequenteerde, werkte in de jaren 1920 voor Belgische tijdschriften in beide talen. Onder meer Michel de Ghelderode De Ghelderode, Michel
Ambtenaar en toneelschrijver Michel de Ghelderode, pseudoniem van Ademar Martens (1898-1962), werd bekend door zijn toneelstukken voor het Vlaamsch Volkstooneel. Hoewel hij bijwijlen symp... Lees meer en Richard Minne Minne, Richard
Lees meer en de beeldende kunstenaars Paul Joostens (1889-1960) en Frans Masereel Masereel, Frans
Lees meer behoorden tot zijn kennissenkring.

Artistieke productie

Daenens maakte na de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer vooral lino’s, tekeningen en houtsneden in opdracht van de internationale antimilitaristische en pacifistische beweging, onder meer voor de met de Communistische Internationale verbonden Internationale Rode Hulp, waardoor zijn creaties een brede verspreiding kenden buiten België. In 1927 verleende hij aan Gijssels de toestemming om bestaande prenten van hem te gebruiken voor de illustratie van diens dichtbundel Van bosch en boom.

In de jaren 1930 tekende Daenens affiches voor de Koninklijke Vlaamse Schouwburg (KVS) Koninklijke Vlaamse Schouwburg
De Koninklijke Vlaamse Schouwburg (KVS) werd op 23 augustus 1875 opgericht op initiatief van een aantal prominente liberale flaminganten, die ijverden voor een Nederlandstalig beroepstone... Lees meer en bouwde hij decors voor het Vlaamsche Volkstooneel Het Vlaamsche Volkstooneel (1924-1932)
Lees meer , dat toen na een splitsing evenwel alles behalve succesvol was. Nadat hij in 1937 in Drogenbos was gaan wonen, was hij in het dorp van zijn vriend De Boeck en het omliggende als decorbouwer en regisseur ook actief betrokken bij het plaatselijke amateurtoneel. Daenens, wiens financiële situatie – ondanks zijn bij tijden grote productie – heel zijn leven min of meer precair was geweest, vergleed tijdens en na de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer in armoede. Hij overleed in een hospitaal in Ukkel.

Nalatenschap

Ondertussen had hij zijn archief en de kunstcollectie in zijn bezit gelegateerd aan de Stad Antwerpen, met name aan het Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven (AMVC) Letterenhuis
Het Letterenhuis in Antwerpen werd in 1933 opgericht en is verantwoordelijk voor het conserveren en ontsluiten van het literaire erfgoed in Vlaanderen. Het archiveert literaire nalatensch... Lees meer , het huidige Letterenhuis. Daenens was vooral een artist’s artist, die voornamelijk bekendheid genoot – en geniet – bij een publiek van collega-kunstenaars en ideologisch gelijkgestemden.