De Harlez de Deulin, Charles

Persoon
Sandra Maes (2023, tekstredactie), Sandra Maes (1998)

Charles J. de Harlez de Deulin (1832-1899) was een Franstalig katholiek priester en hoogleraar-oriëntalist. Vanuit linguïstische belangstelling had hij contact met Guido Gezelle. Hij steunde de vroege christendemocratische stroming bij de katholieke partij, maar ijverde voor eenheid.

Volledige voornaam
Charles J.
Geboorte
Luik, 21 augustus 1832
Overlijden
Leuven, 14 juli 1899
Leestijd: 2 minuten

Charles de Harlez de Deulin werd in 1855 doctor in de rechten, trad in het seminarie en werd priester in 1858. Hij was sinds 1867 aan de Katholieke Universiteit Leuven (KUL) hoogleraar Oosterse talen dankzij de Luikse bisschop De Montpellier; die zorgde ervoor dat hij in 1876 de leiding kreeg van de Hogere Normaalschool. Hij behoorde samen met Désiré Mercier Mercier, Désiré
Désiré Mercier (1851-1926) was van 1906 tot 1926 de kardinaal-aartsbisschop van het aarts­bisdom Mechelen. Hij was een vurig propagandist van het Belgisch patriottisme en leefde tijdens ... Lees meer
en professor Philemon Colinet tot de vernieuwers die aan de universiteit het accent wilden leggen op het onderzoek en niet zozeer op beroepsopleiding.

Harlez de Heulin richtte het vaktijdschrift Le Muséon op voor onderzoek van vooral de Oosterse talen. Vanuit zijn algemene linguïstische belangstelling had hij ook oog voor de 'Vlaamse' taal, inzonderheid voor de Nederlandse taalcongressen Nederlandse Congressen
De Nederlandse Congressen waren gemeenschappelijke (culturele) ontmoetingen van Vlamingen en Nederlanders in Vlaanderen en Nederland die met onderbrekingen werden georganiseerd sinds 1849... Lees meer
. Ook bewonderde hij Guido Gezelle Gezelle, Guido
Guido Gezelle (1830-1899) was een Vlaamse priester die de Vlaamse volkstaal verdedigde binnen het algemeen Nederlands. Hij verwierf grote bekendheid als lyrisch dichter van religieuze nat... Lees meer
s tijdschrift Loquela Loquela
Loquela was een dialectlexicografisch tijdschrift van Guido Gezelle, die het zelf omschreef als ‘een blad voor eigen-vlaamsche taalliefhebberije en voor eigenvlaamsche taalgeleerdheid’.... Lees meer
, dat oude Vlaamse woorden verzamelde. Gezelle mocht in november 1884 zelfs in Le Muséon publiceren.

Harlez de Deulin profileerde zich ook als een voorloper van de Luikse sociale congressen en van de encycliek Rerum Novarum. Hij steunde de vroege christendemocratische stroming, maar was voorstander van een eenheid binnen de katholieke partij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer
. Daarom kwam hij verschillende keren tussenbeide voor priester Adolf Daens Daens, Adolf
Priester Adolf Daens (1839-1907) was de grondlegger en het boegbeeld van de daensistische beweging en van de Christene Volkspartij. Lees meer
bij bisschop Antoine Stillemans Stillemans, Antoine
Geestelijke Antoine Stillemans (1832-1916) voerde als superior van het Klein Seminarie van Sint-Niklaas een Vlaamsgezind beleid. Na zijn benoeming als bisschop van Gent kwam hij in confli... Lees meer
, kardinaal Petrus L. Goossens Goossens, Petrus
Petrus Goossens (1827-1906) was aartsbisschop van Mechelen. In 1891-92 nam hij maatregelen tegen de Katholieke Vlaamse Studentenbeweging. Hij vaardigde tegelijk richtlijnen uit voor een g... Lees meer
en Arthur Verhaegen Verhaegen, Arthur
Arthur Verhaegen (1847-1917) speelde een prominente rol bij de omslag die een aantal ultramontanen ca. 1886 maakte in de richting van structurele initiatieven ter emancipatie van de volks... Lees meer
. Bij hem thuis in Herent nodigde hij Verhaegen en de christendemocraten Jules Renkin Renkin, Jules
Jules Renkin (1862-1934) was een katholieke, christendemocratisch geïnspireerde politicus, die verschillende ministerposities bekleedde en vooral naam maakte als minister van Koloniën. H... Lees meer
en Henry Carton de Wiart Carton de Wiart, Henry
Henry Carton de Wiart (1869-1951) was een christendemocratisch politicus die meerdere ministerfuncties vervulde. Lees meer
uit om de eenheid in de partij te behouden.

Literatuur

– In memoriam prof. de Harlez, in: Annuaire de l'Université Catholique de Louvain, 1910.
– A. Roersch, Histoire de la Belgique contemporaine, 1930, dl. 3.
– L. de Raeymaeker, Les origines de l'institut supérieur de philosophie à Louvain, 1951.
– K. van Isacker, Het Daensisme, de teleurgang van en onafhankelijke christelijke arbeidersbeweging in Vlaanderen 1893-1914, 1959.
– L. Wils, Het Daensisme. Opstand van het Zuidvlaamse platteland, 1969.
– J. Boets, Gezelle de Flaminguist, in: Spiegel der Letteren, jg. 13, 1970- 1971.
– E. Lamberts en J. Roegiers (red.), De universiteit te Leuven 1425-1985, 1988.
– J. Ries, Charles de Harlez de Deulin, in: Dictionnaire d'histoire et de géographie ecclésiastiques, 1990, pp. 383- 387, dl. 23.
– F. van Campenhout, LDB, 1993.

Suggestie doorgeven

1973: Romain Vanlandschoot (pdf)

1998: Sandra Maes

2023: Sandra Maes

Databanken

Inhoudstafel