Katholieke Vlaamsche Volkspartij (Turnhout)

Werd in februari 1925 gesticht door Arthur Heylen Heylen, Arthur
Arthur Heylen (1898-1972) was in de Kempen politicus voor de Katholieke Vlaamsche Volkspartij. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij actief in het VNV en na de oorlog in de Volksunie. ... Lees meer , Gustaaf Waterschoot, Constant Smeulders en anderen, nadat gebleken was dat Thomas Debacker Debacker, Thomas
Oorlogsvrijwilliger Thomas Debacker (1892-1971) was volksvertegenwoordiger voor de Katholieke Vlaamsche Volkspartij. Ook werkte hij mee aan De Nieuwe Kempen. Later trad hij toe tot het VN... Lees meer via de Katholieke Vlaamsche Landsbond Katholieke Vlaamse Landsbond (1919-1964)
De Katholieke Vlaamsche Landsbond (1919-1955) was de federatie van de Katholieke Vlaamsche Arrondissementsbonden, die als drukkingsgroep streed voor de vernederlandsing van Vlaanderen met... Lees meer , waarvan hij in Turnhout arrondissementeel voorzitter was, in de katholieke partijstructuur een onvoldoende stevige plaats kon verwerven met reële kans op een parlementair mandaat.

Het Vlaamsche Front Het Vlaamsche Front
Het Vlaamsche Front was een Vlaams-nationalistische partij, die werd opgericht in 1919 en ook bekend stond onder de couranter gebruikte officieuze benaming Frontpartij. Gesticht als een ... Lees meer bleek voor het Kempens electoraat een al te vrijzinnige stempel te dragen om in de nabije toekomst enig succes te mogen verhopen. De embryonale KVV werd alleszins tot eind april 1925 door de Antwerpse Frontpartij als een afdeling der federatie beschouwd, maar dan wel op een uitgesproken confessionele grondslag. De pas verkozen en als volksvertegenwoordiger erg dynamische Debacker gaf echter de voorkeur aan een eigen, onafhankelijke organisatie die hij als een Vlaamsgezind alternatief voor de katholieke partij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer zag. In de arrondissementen Antwerpen en Mechelen waren trouwens soortgelijke groeperingen totstandgekomen waarmee in oktober 1926 een provinciale structuur werd opgezet. Ook in Limburg kwam deze organisatie van de grond. Tot een effectieve samenwerking tussen de diverse KVV's kwam het evenwel niet.

Van een moderne partijopbouw met uniforme plaatselijke afdelingen was in het Turnhoutse KVV absoluut geen sprake. Niet zelden werd gewerkt onder het mom van een Groeningerwacht Groeningerwachten
De Groeningerwacht was een Vlaamsgezinde jongemannenvereniging, opgericht op 11 juli 1909 en ontbonden bij het einde van de Eerste Wereldoorlog. De organisatie stapte mee in het activisme... Lees meer , een toneelbond of zelfs een fanfare. Slechts kantonnaal en overkoepelend was de structuur min of meer ingevuld met nogal wisselend politiek personeel van uiteenlopende kwaliteit. In en rond Mol, Geel en Herenthout waren sterke Vlaams-nationale kernen actief, maar Turnhout en Herentals en vooral Westerlo en Hoogstraten bleven vrij zwakke plekken. Ondertussen verslechterde de relatie met de kerkelijke overheid stilaan. Geprovoceerd door het Turnhouts conservatief-katholiek weekblad De Kempenaar vroeg de KVV-partijleiding ten slotte aan kardinaal Ernest-Joseph van Roey Van Roey, Ernest-Joseph
Ernest-Joseph van Roey (1926-1961) was Kardinaal-Aartsbisschop van Mechelen. Hij aanvaardde geleidelijk de onvermijdelijkheid van een eentalig Vlaanderen en bestreed het Vlaams-nationalis... Lees meer om een duidelijke uitspraak. Die kwam er in mei 1929 in volle kiesstrijd en hield een niet mis te verstane afwijzing in. De reactie van de partij was de publicatie, op enkele tienduizenden exemplaren, van het uitvoerig pamflet Ons Verweer. De anonieme schrijvers waren de jezuïeten Desiderius A. Stracke Stracke, Desideratus
Desideratus (Desideer) A. Stracke (1875-1970) was een jezuïet en literatuurhistoricus, die een invloedrijke rol speelde in de katholieke Vlaamse beweging en het Vlaams-nationalisme. ... Lees meer en Jan van Mierlo Van Mierlo, Jan
Lees meer ; de derde auteur was hun collega pater Jozef van Opdenbosch Van Opdenbosch, Jozef
Jozef van Opdenbosch (1892-1944) was jezuïet, theoloog en geestelijke leider van de katholieke Vlaamse studentenbeweging. Hij was ook theoreticus van het Groot-Nederlandisme. Lees meer of pastoor Eugeen van de Perre Van de Perre, Eugeen
Eugeen van de Perre (1876-1952) was onderpastoor van de Antwerpse Heilig Hartparochie. Hij zette zich na de Eerste en de Tweede Wereldoorlog in voor getroffenen door de repressie. Lees meer . Door dit felle druksel bleef de electorale schade overigens nogal beperkt.

Een geschil tussen federalisten en Groot-Nederlanders Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer in 1930-1932 kostte de KVV zijn financiële toeverlaat en voorzitter Van Mierlo en zijn beste organisatorische kracht Leo Wouters Wouters, Leo
Leo Wouters (1902-1987) was een radicaal Groot-Nederlandse VNV-politicus, die na de Tweede Wereldoorlog voor de Volksunie in Gent tot volksvertegenwoordiger (1961-1971) en senator (1971-1... Lees meer . Maar door de inzet van blijvers als Heylen kwam de partij de crisis te boven en kreeg ze zelfs met het aantreden van Karel Pelgroms, Aloïs Verwaest, Maurits Lambreghts Lambreghts, Maurits
Maurits Lambreghts (1896-1942) was een Vlaams-nationalistische politicus, die eerst deel uitmaakte van het bestuur van de Antwerpse Frontpartij en vervolgens mee aan de basis lag van de A... Lees meer en Jozef van Herck nieuwe impulsen. Door zijn comfortabele electorale positie kon Debacker als onbetwiste leider van de KVV lang aarzelen vooraleer hij met zijn partij tot het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer (VNV) toetrad. De Kempense structuur bleef trouwens voor een ruim deel zijn eigen inzichten en klemtonen handhaven. De principiële onafhankelijkheid van het weekblad De Nieuwe Kempen De Nieuwe Kempen
De Nieuwe Kempen (1925-1940) was het weekblad van de Katholieke Vlaamsche Volkspartij (KVV) van Thomas Debacker. Lees meer was zelfs in 1935-1936 de oorzaak van een formele maar tijdelijke breuk. Debacker bleef ook ideologische reserves koesteren tegenover het VNV. Electoraal opportunisme haalde ten slotte de bovenhand. Na het wegsmelten van de Antwerpse Frontpartij, was het VNV de enige valabele partner. Vanaf 1937 kreeg ook het arrondissement Turnhout een min of meer gestroomlijnde VNV-vorm. Behoudens een lichte inzinking in 1932 verhoogde de KVV vanaf 1925 (met 12,75%) van verkiezing tot verkiezing zijn stemmenaantal. In 1939 werd (met 27,52%) de hoogste score behaald, op het arrondissement Ieper na zelfs van heel Vlaanderen.