Langohr, Jozef

Jozef Langohr was de zoon van een onderwijs-inspecteur in het kanton Aubel. Hij studeerde in Luik en promoveerde er in 1897 met een proefschrift over het dialect van Montzen. Het materiaal van deze niet gepubliceerde studie werd via Ludovic Grootaers ter beschikking gesteld van Wilhelm Welter, die het verwerkte in zijn boek uit 1933 over de dialecten in het noordoosten van de provincie Luik en op de titelpagina Langohr als medewerker vermeldde. Na zijn studies werd Langohr leraar in Aat en vervolgens in 1903 aan het atheneum in Tongeren. Hij bleef daar tot zijn pensionering in 1933.

In 1914 publiceerde Langohr een belangwekkend artikel over de destijds unieke taaltoestand in de gemeente Aubel. De gemeente bestond uit drie wijken: Aubel-centrum, Saint-Jean-Sart en La Clouse. Ze was wat het dialect betreft tweetalig: Germaans in Aubel-centrum en La Clouse, Romaans in Saint-Jean-Sart. De officiële (administratieve) taal was in alledrie het Frans, als kerk- en schooltaal had Aubel-centrum daarnaast het Nederlands, Saint-Jean-Sart uitsluitend het Frans en La Clouse Frans en Duits. Aubel-centrum sloot dus aan bij de Voerdorpen ( Voeren Voeren
Lees meer ), Saint-Jean-Sart bij Wallonië en La Clouse bij het gebied om Montzen en Welkenraedt. Van de jaren 1920 af liet Langohr geregeld bijdragen over het Land van Overmaas Overmaas
De Overmaas is een historische regio tussen de Maas, de Belgisch-Nederlandse en Belgisch-Duitse grens. Lees meer en andere taalgrens Taalgrens
Het begrip ‘taalgrens’ verwijst in het algemeen naar een grens die twee bevolkingsgroepen die een verschillende taal spreken van elkaar scheidt en in het bijzonder naar de grens tussen he... Lees meer streken verschijnen. In zijn taalpolitiek boek uit 1933 Le Nord-Est de la province de Liège et le canton d'Eupen verdedigde hij de stelling dat Overmaas eigenlijk Vlaams gebied was, dat oppervlakkig verduitst en geromaniseerd was geworden. Hij schaarde zich daarmee aan de zijde van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (KANTL, 1886) is een instelling die zich in de loop van haar geschiedenis heeft ingezet zowel voor taalculturele, -wetenschappeli... Lees meer , die sinds 1920 op grond van dialectologische en taalhistorische argumenten pogingen had aangewend om in Eupen het Nederlands als bestuurs- en onderwijstaal te doen invoeren. Langohr werkte in de jaren 1930 actief mee in de taalgrensactiegroep van Montzen ( Kristen-Vlaamsche Taalgrensaktie Kristen-Vlaamsche Taalgrensaktie
Lees meer ) en publiceerde geregeld in De Taalgrens en De Taalgrenswacht De Taalgrenswacht
De Taalgrenswacht (1932-1937) was het maandblad van de Kristen-Vlaamsche Taalgrensaktie van Flor Grammens. Lees meer . Hij legde ook een toponymische documentatie over Overmaas aan, die hij tussen 1935 en 1948 in samenwerking met Hendrik J. van de Wijer Van de Wijer, Hendrik
Hendrik J. van de Wijer (1883-1968), germanist, naamkundige en gewoon hoogleraar te Leuven, was als stichter en hoofdredacteur de drijvende kracht achter het weekblad Nieuw Vlaanderen en ... Lees meer publiceerde.

Drie jaar na zijn overleden werd het Langohr-Veltmans-Vreuschemen Komité opgericht. Het comité verzorgde uitgaves (het heemkundig tijdschrift Heem en het Overmaas Jaarboek) over de regio van de Overmaas en haar geschiedenis, taalsituatie en belangrijke figuren. In 1956 gaf het postuum Va gen weech bes a graf van Langohr uit.