Nederlandse Taalunie

Een Nederlands-Belgische intergouvernementele organisatie met als doel de integratie van Nederland Nederland
Nederland is met Vlaanderen verbonden door de economische infrastructuur, de taal en de geschiedenis. Vanaf eind 18de eeuw kreeg die verbondenheid in taal en cultuur op uiteenlopende mani... Lees meer en de Nederlandse gemeenschap in België op het gebied van de taal Taal
De ontwikkeling van het Nederlands vormde tot diep in de 20ste eeuw een fundamenteel aandachtspunt in de Vlaamse beweging. De wijze waarop het geschreven en gesproken Nederlands gehanteer... Lees meer en de letteren in de ruimste zin. Het Taalunieverdrag is gesloten op 9 september 1980 en in werking getreden op 1 april 1982. Met het instellen van de Taalunie is voor het eerst officieel de eenheid van het Nederlandse taalgebied vastgelegd en sindsdien voeren Vlaanderen en Nederland een gezamenlijk beleid en nemen gezamenlijke maatregelen inzake de Nederlandse taal en letteren.

Er bestond sinds 1944 overleg over allerlei zaken betreffende de taal en de letteren; er waren onder andere spellingscommissies en sinds 1951 werd jaarlijks de Algemene Conferentie der Nederlandse Letteren Algemene Conferentie der Nederlandse Letteren
De Algemene Conferentie der Nederlandse Letteren was een jaarlijkse conferentie, van 1951 tot 1983 belegd om de culturele contacten tussen Nederland en Vlaanderen te bevorderen. Lees meer gehouden, maar beslissingen werden uiteindelijk door beide regeringen afzonderlijk genomen. De samenwerkingsverbanden op het gebied van de taal en de letteren werkten buiten het Belgisch-Nederlands Cultureel Verdrag Belgisch-Nederlands Cultureel Verdrag
Het Belgisch-Nederlands Cultureel Verdrag regelde van 1946 tot 1995 de politieke en ambtelijke samenwerking tussen enerzijds Nederland en anderzijds België, en vooral Vlaanderen. Lees meer om; daarin werd geen samenwerking inzake Nederlandse taal en letteren voorzien, behoudens een addendum uit 1957 waarin werd overeengekomen overleg te plegen omtrent de schrijfwijze van de Nederlandse taal. Maar ook dit addendum had een vrijblijvend karakter. Toch besteedde de gemengde commissie ter uitvoering van het Cultureel Verdrag veel aandacht aan taal en letteren. De gemengde commissie legde in 1971 een advies voor aan de verantwoordelijke ministers uit beide landen inzake de oprichting van een Academie voor de Nederlandse Taal. Dit zou een overkoepelend orgaan moeten vormen voor alle bestaande samenwerkingsverbanden op het gebied van taal en letteren, het zou adviseren inzake spelling, wetenschappelijk onderzoek coördineren en stimuleren en zorg dragen voor het bekendmaken van het Nederlands in het buitenland.

Voortbouwend op dit advies stelden de ministers in 1974 een commissie ad hoc in, die een voorstel moest doen over een orgaan van samenwerking tussen België en Nederland op het gebied van de Nederlandse taal en letterkunde. De werkgroep bracht in 1976 haar advies uit, getiteld Ontwerp voor een Nederlandse Taalunie. Hierin werd aangedrongen op het instellen van gemeenschappelijke structuren. Op basis van adviezen heeft een ambtelijke begeleidingscommissie de uiteindelijke verdragstekst opgesteld. In zowel de werkgroep ad hoc als in de begeleidingscommissie speelde Johan Fleerackers Fleerackers, Johan
Johan Fleerackers was bestuurder van vele culturele organisaties en voor verschillende ministers van Cultuur de kabinetschef. Hij besteedde veel aandacht aan de Vlaams-Nederlandse culture... Lees meer een grote rol. Het Taalunieverdrag is getekend door de Belgische minister en de Nederlandse staatssecretaris van buitenlandse zaken, maar geratificeerd door de Vlaamse Raad Vlaams Parlement
Het Vlaams Parlement is de parlementaire vergadering van de Vlaamse deelstaat in het federale België. Zijn geschiedenis kent drie grote fasen: de periode van de Cultuurraad voor de Neder... Lees meer ; de uitvoering ervan is in handen van de Vlaamse Regering Vlaamse Regering
De Vlaamse regering is de uitvoerende macht van de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest, geïnstalleerd na de staatshervorming van 1980 en aanvankelijk aangeduid met de term 'executie... Lees meer .

De Taalunie bestaat uit vier organen. Het beleid van de Taalunie wordt bepaald door het Comité van Ministers. Hierin zitten ten minste twee ministers van Vlaanderen en twee van Nederland, bij voorkeur de ministers van onderwijs en cultuur. De ministers worden geadviseerd door de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren, bestaande uit deskundigen in taal en letteren in de ruimste zin. Het beleid wordt voorbereid en uitgevoerd door het Algemeen Secretariaat, gevestigd in Den Haag. Ten slotte fungeert de Interparlementaire Commissie, samengesteld uit leden van de Nederlandse Staten-Generaal en de Vlaamse Raad, als orgaan van toezicht van beide parlementen op de Taalunie. De eerste Algemeen Secretaris, van 1 januari 1982 tot 1 april 1984, was Bernard J.E.M de Hoog. Hij werd opgevolgd door Oscar R.P. de Wandel. In 1992 verscheen een evaluatierapport over het functioneren van het Algemeen Secretariaat. Aanleiding waren klachten over het bureaucratische karakter ervan en over de slechte communicatie tussen de verschillende organen van de Taalunie. Op basis daarvan vond een reorganisatie plaats, waardoor er een kleinere, slagvaardiger organisatiestructuur kwam en waarbij een nieuwe Algemeen Secretaris werd aangesteld. Sinds 1 maart 1993 is dat Greetje van den Bergh.

De werkvelden van de Taalunie omvatten spelling, spraakkunst, terminologie, woordenboekenbeleid, taaladvisering, letteren en onderwijs in de Nederlandse taal in binnen- en buitenland. Deze werkvelden zijn gebaseerd op het Taalunieverdrag. In 1994 heeft het Comité van Ministers een nieuwe spelling vastgelegd. Daarmee is voor het eerst een eenduidige spelling in beide delen van het taalgebied ingevoerd. De Taalunie geeft de Algemene Nederlandse Spraakkunst uit en financiert de voorbereiding van het Woordenboek der Nederlandse Taal. De Taalunie werkt aan eenmaking van terminologie, onder andere van vaktermen en overheidsterminologie. Een belangrijk werkveld van de Taalunie vormt de bevordering van het onderwijs in het Nederlands in het buitenland. Daartoe ondersteunt de Taalunie financieel leerstoelen neerlandistiek in het buitenland, organiseeert zij cursussen voor buitenlandse docenten en geeft zij het Certificaat Nederlands als Tweede Taal uit. Daarbij krijgen sommige gebieden extra aandacht, bijvoorbeeld Frans-Vlaanderen Frans-Vlaanderen
Dit artikel belicht de belangstelling vanuit de Vlaamse beweging voor de Vlaamse cultuur in Noord-Frankrijk. Lees meer . Daarnaast werkt de Taalunie aan het veiligstellen van de positie van het Nederlands in de Europese Unie Europa
Lees meer . De Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren organiseert jaarlijks de Algemene Conferentie der Nederlandse Taal en Letteren (opvolger van de Algemene Conferentie der Nederlandse Letteren). Het letterenbeleid richt zich vooral op coördinatie van regelgeving, zoals regeling van een vaste boekenprijs in beide landen. Ten slotte participeert de Taalunie in overlegorganen van uitgeverij en boekhandel Boekbedrijf
In de 19de eeuw kwam het Vlaamse boekbedrijf moeizaam van de grond. Pas na de Eerste Wereldoorlog ontstonden in Vlaanderen de bestaansvoorwaarden voor een moderne cultuurindustrie. Tot d... Lees meer en bibliotheek- en documentatiewezen.

De Taalunie geeft een kwartaalblad uit, Taalschrift (voorheen Publikatieblad Nederlandse Taalunie) en publiceert regelmatig studies over Nederlandse taal en letteren in de serie "Voorzetten".