Smeesters, Xaveer

Persoon
Oliver Bogaerts (2023, aanvulling), Reginald De Schryver (1998)

Xaveer Smeesters speelde van de jaren 1920 tot de jaren 1960 een belangrijke rol in het Davidsfonds en–in mindere mate – ook in een aantal andere Vlaamsgezinde organisaties.

Volledige voornaam
Xaveer F.
Geboorte
Leuven, 11 juli 1885
Overlijden
Leuven, 2 mei 1979
Leestijd: 3 minuten

Xaveer Smeesters was van 1903 tot 1925 ambtenaar bij het ministerie van verkeerswezen. Daarna werkte hij bij de Kredietbank, eerst te Kortrijk, dan te Brussel en ten slotte van 1945 tot 1951 als directeur te Leuven.

Smeesters' Vlaamsgezindheid was steeds sterk cultuurflamingantisch getekend en situeerde zich vooral binnen het kader van zijn werkkring en van het Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer
. Na een periode van vier jaar inactiviteit tijdens de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
zocht het Davidsfonds naar manieren om de vooroorlogse situatie te herstellen. Een belangrijk aspect van dat herstel was het oprichten van nieuwe Davidsfonds afdelingen overal te lande. Voor deze taak deed men beroep op een aantal hoofdbestuursleden, die men aanduidde met de term ‘propagandisten’. Smeesters werd gekozen als propagandist voor de regio Brabant. Hij speelde een belangrijke rol bij de opstart van het Davidsfonds van Groot-Brussel en zetelde in het hoofdbestuur namens Brussel en Brabant.

Namens het hoofdbestuur hield hij op de Guido Gezelle Gezelle, Guido
Guido Gezelle (1830-1899) was een Vlaamse priester die de Vlaamse volkstaal verdedigde binnen het algemeen Nederlands. Hij verwierf grote bekendheid als lyrisch dichter van religieuze nat... Lees meer
viering te Brugge in 1925 de feestrede. In ditzelfde jaar presenteerde hij in Brussel op het Katholiek Vlaamsch Congres het verslag De Vlamingen te Brussel. In de Belgische hoofdstad stichtte hij ook mee het Verbond van het Vlaamsch Personeel der Openbare Besturen Verbond van het Vlaamsch Personeel der Openbare Besturen
Het Verbond van het Vlaamsch Personeel der Openbare Besturen (VVPOB) (1921-1946) was een syndicaat dat de belangen van de Nederlandstaligen in de overheidsdiensten behartigde. Lees meer
(VVPOB) en voorzitter van de Vlaamsche Bond te Etterbeek. Die ‘Vlaamsche Bond’ hield zich vanaf haar heroprichting in 1920 voornamelijk bezig met het organiseren van culturele activiteiten, waaronder een maandelijks verteluurtje voor kinderen. Onder impuls van Smeesters stuurde de vereniging in 1920 een motie voor de vervlaamsing van de Gentse universiteit naar de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Een jaar later riep de vereniging ook op aan Vlaamse ouders in Etterbeek om hun kinderen naar Vlaamse scholen te laten gaan.

Toen hij vanaf 1925 in Kortrijk woonde, was Smeesters afgevaardigde van West-Vlaanderen in het hoofdbestuur van het Davidsfonds  en droeg hij in belangrijke mate bij tot de oprichting van nieuwe afdelingen en gewestbonden in deze provincie. Vanaf 1936 werkte hij in Brussel en woonde hij weer in zijn geboortestad Leuven, was hij er een kwarteeuw voorzitter van de plaatselijke afdeling van het Davidsfonds en medestichter en een tijdlang voorzitter van de Vereniging voor Beschaafde Omgangstaal Vereniging Algemeen Nederlands
De Vereniging Algemeen Nederlands (VAN) ontstond in 1978 als opvolger van de Vereniging voor Beschaafde Omgangstaal (VBO). De VBO, opgericht in 1932, had het als doel het bevorderen van c... Lees meer
(VB0). In zijn Brusselse werkkring was deze cultuurflamingant een van de promotoren van de Kunst- en Kultuurkring van de Kredietbank. Van 1934 tot 1965 was Smeesters lid van het hoofdbestuur van het Davidsfonds en daarna ere-algemeen ondervoorzitter. Behalve honderden spreekbeurten over de Vlaamse beweging publiceerde hij er talrijke artikelen, onder meer in De Standaard, waarvan hij van 1925 tot 1936 Kortrijkse correspondent was. Na de Tweede Wereldoorlog was Smeesters  lid van de raad van beheer van het weekblad De Vlaamse Linie De Vlaamse Linie
Lees meer
.

Werken

– Gezelle en het Davidsfonds, in: Gezelle herdacht, 1924.
– Groot-Brussel in Vlaamsch opzicht, 1924.
– met L. Metdepenningen, Frans-Nederlands Woordenboek van Vak- en Besstuurstaal bij de Belgische Spoorwegen, 1927.

Literatuur

– L. Wils, Honderd jaar Vlaamse Beweging, II-III, 1985-1989.
– W. de Poorter, Het Davidsfonds tijdens het Interbellum, Katholieke Universiteit Leuven, masterproef, 2005. [http://www.ethesis.net/davidsfonds/davidsfonds_inhoud.htm?fbclid=IwAR3u…] [geraadpleegd op 07/09/2022]
– Vlaamsche Bond van Etterbeek, 3 november 2010, geraadpleegd op 31 mei 2023, op: https://www.odis.be/hercules/toonOrg.php?taalcode=nl&id=35878

Suggestie doorgeven

1975: Reginald De Schryver (pdf)

1998: Reginald De Schryver

2023: Oliver Bogaerts

Databanken

Inhoudstafel