Verbond van het Vlaamsch Personeel der Openbare Besturen

Het Verbond van het Vlaamsch Personeel der Openbare Besturen (VVPOB) werd op 27 maart 1921 gesticht als een syndicaat dat de belangen van de Nederlandstaligen in de overheidsdiensten behartigde (Zie: Taalpolitiek Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer en -wetgeving Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer ). Het was de opvolger van enkele vooroorlogse bonden van het rijkspersoneel, maar vooral een tegenreactie op de oprichting enkele maanden voordien van de Association Wallonne du Personnel de l'Etat (AWPE). Er was ook haast bij, want sinds de invoering van het algemeen enkelvoudig stemrecht voor mannen, vlak na de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer , lag een taalwet voor bestuurszaken op de regeringstafel. Het VVPOB eiste niet alleen een snelle realisatie van het Vlaams minimumprogramma en de weder indienstneming van geschorste, maar in eer herstelde personeelsleden, maar ook amnestie Amnestie
Lees meer . Het gaf van in het begin tot de bezetting in mei 1940 een maandblad voor de leden uit. Medestichter en voorzitter was Ernest Doms. Doms, Ernest
Ernest Doms (1896-1986) was een verzetsstrijder in de Eerste Wereldoorlog, een radicaal Vlaamsgezind katholiek journalist en vakbondsleider. Lees meer

Standpunten

Het VVPOB eiste dat de eentaligheid in Vlaanderen niet alleen gold ten aanzien van het publiek van de openbare diensten, maar ook voor de besturen onderling. Bovendien eiste het dat Franstaligen die een openbaar ambt in Vlaanderen bekleedden en in contact met de burger kwamen, verplicht werden Nederlands te kennen. Toen de wet van 31 juli 1921 op het taalgebruik in bestuurszaken heel wat achterpoortjes voorzag om toch een tweetalige overheidsadministratie in Vlaanderen in stand te houden, ging het VVPOB in het verweer en het zette de strijd verder voor een betere wetgeving. Het publiceerde uitvoerige commentaren en eiste een strikte controle op de naleving van de taalwet. Dat bleek noodzakelijk, want op de werkvloer werd de taalwet door veel Franstaligen en Belgisch-gezinden gesaboteerd, zeker in de centrale administratieve diensten in Brussel Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer , de Brusselse regio en de taalgrensgemeenten, maar ook in veel andere, meestal grotere steden en gemeenten te midden van Vlaanderen.

Om zijn invloed uit te breiden, zocht het VVPOB steun bij andere Vlaamsgezinde organisaties. Het onderhield met name goede contacten met de Katholieke Vlaamse Landsbond (KVL) Katholieke Vlaamse Landsbond (1919-1964)
De Katholieke Vlaamsche Landsbond (1919-1955) was de federatie van de Katholieke Vlaamsche Arrondissementsbonden, die als drukkingsgroep streed voor de vernederlandsing van Vlaanderen met... Lees meer tijdens de jaren 1920 en meermaals brachten zijn afgevaardigden verslag uit bij de KVL. Zo wees ingenieur Arth. Cornelis namens het VVPOB tijdens de algemene vergadering van de KVL van 1926 op de onduldbare taaltoestanden in de administratie en het volgende jaar droeg postontvanger De Pue van de VVPOB op het KVL-congres een motie voor waarin sancties tegen overtredingen geëist werden. Vanaf 1933 genoot de KVL door interne verdeeldheid niet meer de algemene erkenning van voorheen in Vlaamsgezinde milieus en legde de VVPOB blijkbaar minder contacten.

Publicaties en acties

Het VVPOB verspreidde opgemerkte publicaties onder zijn leden over de taaltoestanden in Vlaanderen en vooral in Brussel, waar veel problemen waren. In 1927 publiceerde het een brochure over de strijd die gevoerd moest worden om een correcte toepassing van de bestuurlijke taalwet te bekomen. Het protesteerde in maart 1932 tegen de nieuwe taalwet die in de maak was. Die betekende weliswaar een stap vooruit voor de vernederlandsing van de overheidsadministratie in Vlaanderen, maar voorzag alweer niet in sancties. In 1936 gaf de VVPOB-tak Brussel een verweerschrift van honderd bladzijden uit, waarin de taaltoestanden en de verfransing in de openbare besturen in de hoofdstad in een ruime context geplaatst en aangeklaagd werden. Gezien de talloze structurele wetsovertredingen en de achterpoortjes in de wet eiste het op zijn congres van oktober 1937 de inrichting van autonome Vlaamse en Waalse besturen voor de centrale overheidsadministratie 'in Vlaams-nationale zin, met het oog op de volledige uitleving der Vlaamse volksgemeenschap'. Op 10 maart 1940 ondertekende het met de andere Vlaamse beroepsverenigingen van overheidspersoneel een open brief aan minister Hubert Pierlot om een loyale toepassing van de wet van 1932 en de splitsing in Nederlands- en Franstalige afdelingen van alle ministeriële departementen (behoudens de leidend ambtenaar van de algemene directies) te eisen.

Het VVPOB onder de bezetting

Aan het begin van de bezetting werd het VVPOD gedwongen zich aan te sluiten bij de door de bezetter gecontroleerde Arbeidsorde Vlaamsche Arbeidsorde
Vlaamsche Arbeidsorde (1936-1941) werd opgericht onder de leiding van Victor Leemans als een corporatistische organisatie die in theorie de rexistische vakbonden en het Vlaamsch Nationaal... Lees meer , het eenheidssyndicaat van het VNV, net zoals dat verplicht was voor het Vlaams Syndicaat van het Overheidspersoneel, het Verbond van het Vlaams Rijkspersoneel, de Landelijke Bedienden Centrale, de Christelijke Bond van Beambten en Arbeiders in Openbare Diensten en andere syndicaten van overheidspersoneel. VVPOD-voorzitter Ernest Doms hield zich tijdens de bezetting als overtuigd tegenstander van het nationaalsocialisme op de vlakte, maar veel andere bestuursleden volgden zijn voorbeeld niet. Daardoor raakte het imago van het VVPOB zodanig beschadigd, dat het in 1946 omwille van zijn collaboratieverleden Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer ontbonden werd.

Pas elf jaar later, in 1957, kwam er een nieuw Verbond van het Vlaams Overheidspersoneel (VVO) Verbond van het Vlaams Overheidspersoneel
Het Verbond van het Vlaams Overheidspersoneel (VVO) was een vereniging van Vlaamse ambtenaren die werd opgericht in 1957, ter bevordering van de Nederlandse cultuur en vooral ter behartig... Lees meer . Dat kan niet zonder meer als een echte opvolger van het VVPOB beschouwd worden omdat het een veel minder strijdvaardig programma had. Anders dan het VVPOD in 1921 omvatte dat programma niet de weder indienstneming van geschorste, maar in eer herstelde personeelsleden en ook niet de eis voor amnestie.