Union pour la Défense de la Langue Française à l'Université de Gand

Organisatie
Nico Van Campenhout (2023, herwerking), Pieter Van Hees (1998)

De Union pour la défense de la langue française à l’université de Gand werd in 1910 gesticht met als doel de vernederlandsing van de Gentse universiteit tegen te gaan. Nog vóór de Eerste Wereldoorlog hield de organisatie op te bestaan.

Oprichting
23 oktober 1910
Leestijd: 2 minuten

De Union pour la défense de la langue française à l’université de Gand werd op 23 oktober 1910 gesticht in antwoord op een oproep van de Association flamande pour la Vulgarisation de la Langue française Association flamande pour la vulgarisation de la langue française
De Association flamande pour la Vulgarisation de la Langue française was een vereniging die ijverde voor het behoud van het Franstalige karakter van Vlaanderen. Ze was vooral in Gent acti... Lees meer
. Die laatste voerde sinds haar oprichting in 1898 oppositie tegen de vernederlandsing van het openbaar leven in Vlaanderen in het algemeen en van de Gentse universiteit in het bijzonder. De aanleiding vormde de gemeenschappelijke stellingname van 8 oktober van dat jaar van de ‘drie kraaiende hanen’ – de parlementariërs Louis Franck Franck, Louis
De inzet van Louis Franck (1868-1937) voor de vernederlandsing van het middelbaar onderwijs en de Gentse universiteit bracht hem rond 1910 op het hoogtepunt van zijn Vlaams-liberale roem.... Lees meer
, Camille Huysmans Huysmans, Camille
Camille Huysmans (1871-1968) was een Vlaamsgezinde socialistische politicus, die van 1933 tot 1940 burgemeester van Antwerpen was, tweemaal een ministerpositie bekleedde en een jaar lang ... Lees meer
en Frans van Cauwelaert Van Cauwelaert, Frans
Frans van Cauwelaert (1880-1961) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die een hoofdrol speelde in de vernederlandsing van het openbare leven in Vlaanderen. Van Cauwelaert lag in 19... Lees meer
– om de vernederlandsing van de Gentse universiteit spoedig te realiseren.

De initiatiefnemers van de Union, die kort na haar oprichting een gelijknamige brochure uitbracht, waren de Gentse hoogleraar Romeins recht en voormalig rector Polynice van Wetter (1844-1925) en zijn collega handelsrecht Eugène Dauge (1858-1939), die enkele jaren secretaris was geweest van de academische raad van de universiteit. De internationaal vermaarde professor strafrecht en internationaal privaatrecht Albéric Rolin (1843-1937) nam het voorzitterschap op zich van deze vereniging, die vooral de steun kreeg van personen uit de Gentse rechts- en bedrijfswereld. In het juridische milieu, zowel het academische als het ambtelijke, bestond er veel weerstand tegen de vernederlandsing van de universiteit.

Op 24 februari 1911 hield Rolin op de algemene vergadering van de Union een toespraak onder de veelzeggende titel ‘Contre la flamandisation de l’Université de Gand’. Illustratief voor de opvattingen van deze organisatie was ook de uitspraak van Van Wetter, die de beoogde vernederlandsing van de Gentse universiteit tijdens de stichtingsvergadering van de Union had omschreven als ‘un crime de lèse-civilisation, un crime de lèse-patrie et un crime de lèse-cité’. Tegenstanders van de Union spraken spottend over ‘de drie leerzen’.

Op 17 december 1912 organiseerde de Union samen met de Ligue pour la défense de la langue française en de Ligue pour la liberté in Gent een propagandameeting tegen de vernederlandsing van de Gentse universiteit. Het was vermoedelijk de laatste publieke activiteit van de Union, die met de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
ophield te bestaan.

Literatuur

– K. de Clerck e.a., Kroniek van de strijd voor de vernederlandsing van de Gentse universiteit, 1980.
– G. Deneckere, Uit de ivoren toren. 200 jaar Universiteit Gent, 2017.

Suggestie doorgeven

1975: Pieter Van Hees (pdf)

1998: Pieter Van Hees

2023: Nico Van Campenhout

Inhoudstafel