Vlaamsch Verbond (1916-1917)

Organisatie
Luc Vandeweyer (2023, ongewijzigd), Luc Vandeweyer (1998)

Het Vlaamsch Verbond (1916-1917) wilde tijdens WOI alle Antwerpse activisten groeperen. Het viel al snel uiteen.

Oprichting
1916
Stopzetting
1917
Leestijd: 2 minuten

Een poging tot groepering van alle Antwerpse activisten (1916/1917).

Er zijn sporen van een oprichting op 2 april 1916 maar in latere ledenwervingspropaganda werd 28 mei 1917 als stichtingsdatum opgegeven hetgeen een aanduiding is voor de zeer moeizame startperiode. De organisatie stelde zich levensbeschouwelijk neutraal op en wilde op die manier eerder de meer bezadigde en voorzichtige intellectuelen aantrekken die zich in de militante Groeningerwachten Groeningerwachten
De Groeningerwacht was een Vlaamsgezinde jongemannenvereniging, opgericht op 11 juli 1909 en ontbonden bij het einde van de Eerste Wereldoorlog. De organisatie stapte mee in het activisme... Lees meer
niet thuis voelden. In het bestuur duiken de namen op van Jozef de Keersmaecker De Keersmaecker, Jozef
Lees meer
, Lodewijk Sips Sips, Lodewijk
Lodewijk Sips (1858-1922) was voorzitter van de Nederduitsche Bond en werkte mee aan Ons Recht. Tijdens WOI was hij geëngageerd in het activisme. Lees meer
, Arthur Claus Claus, Arthur
Psychiater Arthur Claus (1861-1932) engageerde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog in het activisme en aanvaardde een positie als hoogleraar aan de vernederlandste Gentse universiteit. ... Lees meer
, J. Hellemans, Marten Rudelsheim Rudelsheim, Marten
Marten Rudelsheim (1873-1920) was een progressief-liberale flamingant die tijdens de Eerste Wereldoorlog koos voor het activisme. Lees meer
, J. Porteau, J. Schaeps, Karel Angermille Angermille, Karel
Karel Angermille (1873-1938) was tijdens de Eerste Wereldoorlog betrokken bij het activisme in Antwerpen. Na de oorlog was hij actief binnen de Frontpartij. Ook was hij medestichter van d... Lees meer
, A. Cleiren, Oskar de Smedt De Smedt, Oskar
Oskar De Smedt (1896-onbekend) was tijdens WOI betrokken bij het Antwerpse activisme. Daarna was hij actief in de Frontpartij. Ook publiceerde hij over de geschiedenis van Antwerpen. ... Lees meer
, Flor Peeters Peeters, Flor (1855-1932)
Lees meer
, D. 't Jolyn, Jozef van Wetteren Van Wetteren, Jozef
Jozef Van Wetteren (1891-1946) lag tijdens WOI mee aan de basis van het activisme in Antwerpen. Daarna week hij uit naar Nederland. Daarna was hij nog actief in het VNV. Lees meer
, Robert van Roosbroeck Van Roosbroeck, Rob
Robert van Roosbroeck (1898-1988) was een onderwijzer, publicist en historicus. Hij was betrokken bij het activisme en de collaboratie, onder andere als schepen van Antwerpen en lid van d... Lees meer
, Herman Vos Vos, Herman
Herman Vos (1889-1952) engageerde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog in het activisme. Vanaf 1925 was hij parlementslid voor de Frontpartij. Toen het Vlaams-nationalisme zich in de jaren... Lees meer
. Zij waren niet allemaal op hetzelfde ogenblik activist.

Naar buiten toe werd beweerd dat er 800 leden waren, maar zeer waarschijnlijk lag dit aantal veel lager. Daarbij werden ook leden geworven in andere streken, tot in Limburg toe. Het Vlaamsch Verbond verspreidde enkele pamfletten en persmededelingen waarin vaak heftig werd gefulmineerd tegen de vooroorlogse 'politiek' die de V.B. tot een soort dienstmaagd had gereduceerd. Het propageerde "een vrij Vlaanderen in een vrij België". Tot veel meer activiteit was het niet in staat. Rond de jaarwisseling 1917-1918 droegen de bezetters het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
op om zich levensbeschouwelijk te profileren en zo aanhang te winnen. Het Verbond versplinterde toen in een aantal activistische organisaties met een duidelijke politieke kleur.

Literatuur

– A. Baeyens, Bijdragen tot de studie van het Vlaams activisme. 3. Het activisme in Antwerpen. Gedachteninhoud van de Antwerpse activistische pers 1914- 1918, KUL, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1973.
– D. Vanacker, Het activistisch avontuur, 1991.

Suggestie doorgeven

1998: Luc Vandeweyer

2023: Luc Vandeweyer

Inhoudstafel