Willem van Oranjeherdenking

Gebeurtenis
Pieter Van Hees (2023, ongewijzigd), Pieter Van Hees (1998)

In 1933 organiseerde het Dietsch Studentenverbond (DSV) opvallende evenementen ter herdenking van het vierde eeuwfeest van Willem van Oranje's geboorte op 17 april. Het DSV speelde een sleutelrol in samenwerking met Groot-Nederlandse organisaties, waaronder het Algemeen-Nederlands Verbond en Het Nationaal Vlaamsch Tooneel.

Periode
1933 -
1933
Leestijd: 2 minuten

Ophefmakende herdenking van het vierde eeuwfeest van de geboorte van Willem van Oranje (1433-1584), waarbij vooral Diets Diets
Het woord ‘Diets’ stamt uit het Middelnederlands. In de context van de Vlaamse beweging dook deze term voor het eerst op in de loop van de 19de eeuw, meestal als equivalent voor Nederlan... Lees meer
e en Groot-Nederland Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer
se organisaties zich niet onbetuigd gelieten.

Het Dietsch Studentenverbond Dietsch Studentenverbond
Het Dietsch Studenten Verbond was een van oorsprong Nederlandse nationalistische studentenvereniging, die in de periode 1922-1941 actief was in Nederland en Vlaanderen. Op haar hoogtepunt... Lees meer
(DSV) bracht een herdenkingsbundel uit: Wilhelmus van Nassouwe, onder leiding van Pieter Geyl Geyl, Pieter
Pieter Geyl (1887–1966) was een Nederlandse historicus met uitgesproken Groot-Nederlandse opvattingen, die een belangrijke rol speelde in het Vlaams-nationalisme tijdens het interbellum.... Lees meer
(Middelburg 1933). Aan deze bundel verleenden hun medewerking: N.B. Tenhaeff, J.S. Bartstra, P.N. van Eyck, Robert van Roosbroeck Van Roosbroeck, Rob
Robert van Roosbroeck (1898-1988) was een onderwijzer, publicist en historicus. Hij was betrokken bij het activisme en de collaboratie, onder andere als schepen van Antwerpen en lid van d... Lees meer
, A.A. van Schelven, Cyriel Verschaeve Verschaeve, Cyriel
Cyriel Verschaeve (1874-1949) was een West-Vlaamse priester, literair auteur, kunstbeschouwer en publicist, die bekend werd als icoon van de Frontbeweging en het opkomende Vlaams-national... Lees meer
, W. Nolet, Frederik C. Gerretson Gerretson, Frederik C.
Frederik Carel Gerretson (1884–1958) was een Nederlandse historicus, zakenman en politicus, die vanuit zijn Groot-Nederlandse overtuiging het Vlaams-nationalisme trachtte te beïnvloeden.... Lees meer
, A. Erens o.p. en J.C.H. de Pater. Daarnaast organiseerde het DSV met het Algemeen-Nederlands Verbond Algemeen-Nederlands Verbond
Het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) werd in 1895 opgericht. Aanvankelijk behartigde het de belangen van de Nederlandse taal. Later en tot op de dag van vandaag ijvert het voor de brede ... Lees meer
en het Nationaal Jongeren Verbond (geen Groot-Nederlandse organisatie) een reeks van lezingen langs verschillende universiteiten en hogescholen en bracht het opvoeringen van Paul de Mont De Mont, Paul
Paul de Mont (1895-1950) was toneelschrijver, journalist en hoofdredacteur van verschillende kranten. Als leidende figuur van Rex-Vlaanderen zette hij zich voor in voor de samenwerking va... Lees meer
s' toneelstuk Willem de Zwijger door Het Nationaal Vlaamsch Tooneel Het Nationaal Vlaamsch Tooneel
Het Nationaal Vlaamsch Tooneel was een rondreizend theatergezelschap, geleid door Staf Bruggen, dat de traditie van het Vlaamsche Volkstoneel voortzette in de periode 1924-1940. Lees meer
.

Het hoogtepunt was de zogenaamde Volkshulde te Delft op Paasmaandag 17 april 1933, waarin het DSV weer een belangrijke rol speelde met als organisator Frans Besier Besier, Frans
Frans J.J. Besier (1907-1999) maakte deel uit van het bestuur van het Dietsch Studentenverbond (DSV). Als vertegenwoordiger van de  Wilhelmus van Nassouwe Commissie organiseerde hij in D... Lees meer
. Naast een herdenkingsdienst in de Nieuwe Kerk, waar de Oranjes begraven zijn, traden Anton van Duinkerken Asselbergs, Willem
Willem Asselberghs (1903-1968), ook bekend onder zijn pseudoniem Anton van Duinkerken, was hoogleraar taalkunde in Nijmegen. Hij ijverde voor de Vlaams-Nederlandse culturele integratie.... Lees meer
, Gerretson, Hendrik Brugmans Brugmans, Hendrik
Hendrik Brugmans (1906-1997) was Groot- en later Heel-Nederlander, socialist en na de Tweede Wereldoorlog vooral een onvermoeibare pleitbezorger van de Europese integratie. Lees meer
, Antoon Jacob Jacob, Antoon
Antoon Jacob (1889-1947) was een atheneumleraar en later hoogleraar in Hamburg en Gent. Hij was actief bij activistische tijdschriften, nadien in de amnestiebeweging en later de culturele... Lees meer
en C.J. Snijders als sprekers op. Een eed, waarvan de tekst van de hand van Verschaeve was, werd afgenomen door Jan D. Domela Nieuwenhuis Nyegaard Domela Nieuwenhuis Nyegaard, Jan
Jan Derk Domela Nieuwenhuis Nyegaard (1870-1955) was predikant en pangermanist. Tijdens beide wereldoorlogen collaboreerde hij met de Duitse bezetter met de bedoeling een zelfstandig Vlaa... Lees meer
. Aan de plechtigheden namen 25.000 personen deel, waaronder 2000 Vlamingen.

Literatuur

– P. van Hees, 'Willem van Oranje, 1433 -24 april 1933', in Utrechtse Historische Cahiers, jg. 4, nr. 2-3 (1984), p. 83-104.
– J.H.M. van de Westelaken, 'De Oranjeherdenking van 1933', in E.O.G. Haitsma Mulier en A.E.M. Janssen, Willem van Oranje in de historie, 1584-1984. Vier eeuwen beeldvorming en geschiedschrijving, 1984.
– P. van Hees, '"Dietsche Orde" (1932-1933) en "Schouw" (1933-1934). Twee tijdschriften van het Dietsch Studenten Verbond en het Algemeen Vlaamsch Hoogstudenten Verbond', in WT, jg. 54, nr. 3 (1995), p. 151-165.

Suggestie doorgeven

1998: Pieter Van Hees

2023: Pieter Van Hees

Inhoudstafel