De Nieuwe Tijd (1917-1918)

Publicatie
Luc Vandeweyer (2023, ongewijzigd), Luc Vandeweyer (1998)

De Nieuwe Tijd (1917-1918) was tijdens WOI het blad van de Antwerpse minderheidssocialisten. Het pleitte voor Vlaams zelfbestuur en wilde met steun van het Duitse bezettingsbestuur een pacifistische stroming creëren.

Volledige titel
De Nieuwe Tijd
Periode
23 juni 1917 -
8 november 1918
Leestijd: 2 minuten

Orgaan van de minderheidssocialisten Minderheidssocialisten
Onder de noemer minderheidssocialisten wordt een amalgaam van links-radicale en pacifistische groepen verstaan die zich tijdens de Eerste Wereldoorlog dissident opstelden ten opzichte va... Lees meer
te Antwerpen tijdens de Eerste Wereldoorlog (23 juni 1917 – 8 november 1918).

Verscheen eerst als halfmaandelijks blad en van 4 augustus 1917 af als weekblad, onder de hoofdredactie van W. Schevenels. Redacteurs waren onder meer Edward Joris Joris, Edward
Edward Joris (1876-1957) was een anarchiserende socialist en flamingant, die in 1905 betrokken was betrokken bij een aanslag op de Turkse sultan in Istanboel en zich tijdens de Eerste Wer... Lees meer
, Jef van Extergem Van Extergem, Jef
Jef van Extergem (1898-1945) was een Vlaamsgezinde, eerst socialistische en later communistische politicus. Lees meer
, Jules de Kinder De Kinder, Jules
Jules de Kinder (1894-1944) behoorde tijdens de Eerste Wereldoorlog tot de socialistische strekking binnen het activisme. Lees meer
, A. Borgers, J. Rams, W. Dever en G. Capelle. Het blad werd met steun van Duitse sociaal-democraten en van het militair bezettingsbestuur gesticht om in Vlaanderen een pacifistische stroming onder de socialisten te creëren en deze los te weken van de Belgische regering en de leiding van de Belgische Werkliedenpartij Belgische Werkliedenpartij
Lees meer
. De commotie rond de voorbereidingen van de internationale vredesconferentie van Stockholm zorgde ervoor dat deze politieke familie voor pro-Duitse agenten te infiltreren viel. Het blad ijverde formeel voor zelfbestuur voor Vlaanderen en vermengde dat met pacifisme Pacifisme
Lees meer
en met revolutionair marxisme. Een Duitse overwinning werd voorgesteld als een gelegenheid tot het verwerven van autonomie voor Vlaanderen en tegelijkertijd als een kans tot omverwerping van het kapitalisme in Vlaanderen en elders. Het blad leunde aan bij het gelijknamige blad van de Noord- Nederlandse marxisten Herman Gorter, Henriëtte Roland-Holst en anderen. De Nieuwe Tijd zou sympathiseren met de Russische Oktoberrevolutie. Het blad was financieel onleefbaar. Het Centraal Vlaamsch Propagandabureau Centraal Vlaamsch Propagandabureau
Het in Brussel gevestigde Centraal Vlaamsch Propagandabureau was tijdens de Eerste Wereldoorlog het centrum en het secretariaat van de activistische propaganda vanwege de Raad van Vlaande... Lees meer
van de Raad van Vlaanderen Raad van Vlaanderen (1917-1918)
De Raad van Vlaanderen (1917-1918) was een activistisch marionettenparlement tijdens de Eerste Wereldoorlog, dat onderdeel was van de Duitse plannen om in Vlaanderen een blijvende invloed... Lees meer
delgde de verliezen. Via dat netwerk van propagandisten werd het grootste deel van de oplage systematisch verstuurd naar socialistische militanten, voornamelijk in Antwerpen, Brabant en het Waasland en ook in de krijgsgevangenenkampen in Duitsland. Het blad overleefde de oorlog niet. Verscheidenen van zijn medewerkers zijn daarna terug te vinden in communistische kringen en als medewerker van De Rode Vaan De Rode Vaan
Lees meer
.

Literatuur

– A. Baeyens, Bijdragen tot de studie van het Vlaams activisme. 3: Het activisme te Antwerpen; gedachteninhoud van de Antwerpse activistische pers, 1914- 1918, KUL, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1973.
– M. Sertyn, 'Het socialistisch activisme tijdens de Eerste Wereldoorlog', in BTNG, jg. 7, nr. 1-2 (1976), p. 169- 195.
– P. van Hees, 'De anti-burgerlijke strekking in de Vlaamse Beweging na de Eerste Wereldoorlog in betrekking tot het activisme en de Frontbeweging', in Colloquiumnummer Herman van den Reeck, WT, jg. 55 (september 1996), p. 19-35.

Suggestie doorgeven

1975: Mieke Van Haegendoren / Jan Debrouwere (pdf)

1998: Luc Vandeweyer

2023: Luc Vandeweyer

Databanken

Inhoudstafel